De petitionaris heeft haar studie Mediarecht afgerond en wacht op haar cijfer. Tijd voor een overzicht van gerechtelijke dwalingen die fototrollen gebruiken om mensen onder druk te zetten en te laten betalen.
Op eigen naam schade vorderen
Ik zie steeds meer blafbrieven namens grote partijen als ANP, Reuters, AFP en Alamy. Partijen die op eigen naam schade vorderen en waar de fotograaf zelf vermoedelijk geen cent van ziet.
Nieuw voor mij was dat Copytrack namens DPG Media meer dan duizend brieven in één week verstuurt. Vermoedelijk blijven de ‘boetes’ van DPG Media onder de € 500,- en die worden niet aan mij voorgelegd, vandaar dat ik het niet wist.
DPG Media krijgt weliswaar een vrijwel onbeperkte licentie van de fotograaf, maar fotografen behouden hun auteursrecht en dragen het niet over.
Helaas vragen gedupeerden zelden naar bewijs dat eisers gerechtigd zijn om op eigen naam schade te vorderen en moet ik de eerste kantonrechter nog tegenkomen die geen genoegen neemt met een bewijsaanbod. Een bewijsaanbod dat tegenwoordig bijna standaard is terwijl de wet voorschrijft dat alle bewijsmiddelen bij dagvaarding moeten worden overlegd, de substantiëringsplicht, art. 111.3 Rv.
Vraag je wél naar bewijs, dan win je.
Verwijtbaarheid
De term diefstal voor een onopzettelijke inbreuk is ongepast. Diefstal is een misdrijf, daar doe je aangifte van en dat valt onder strafrecht. Fototrollen willen geen straf maar schadevergoedingen. Ze beschuldigen je van een onrechtmatige handeling. Dat is geen misdrijf, je dient enkel schade te vergoeden en het valt onder civielrecht.
Een inbreuk moet verwijtbaar zijn om voor schadevergoeding in aanmerking te komen. Cruciale vraag is of jij wist, of redelijkerwijs had kunnen weten dat je rechten schond. Voor foto’s die automatisch verschijnen via een feed of een link die je deelt is de uitgever aansprakelijk. Voor foto’s die een ander plaatst de ander. En bij foto’s die anoniem zijn uitgegeven kun je mijn inziens niet verwachten dat je voor niet-commercieel gebruik uitgebreid onderzoek doet naar de rechthebbende.
Bij deze recente zaak zou ik zelf ingezet hebben op verwijtbaarheid.
Naamsvermelding
Alleen de fotograaf zelf heeft recht op naamsvermelding en op schadevergoeding voor het ontbreken van naamsvermelding. Het is een persoonlijkheidsrecht dat niet overgedragen kan worden. Een werkgever, een uitgever, opdrachtgever of rechtenbeheerder heeft geen recht op naamsvermelding, noch op schadevergoeding voor het ontbreken ervan. Daar is duidelijke jurisprudentie over.
Zo heeft Roel Dijkstra geen recht op schadevergoeding wegens ontbreken naamsvermelding bij de beroemde foto’s van Bokito.
Het recht op naamsvermelding vervalt zodra de foto met toestemming van de fotograaf zonder naamsvermelding is uitgegeven. Een aantal partijen geven bewust foto's anoniem uit om vervolgens blafbrieven te versturen.
Onderbouwing schade
De wet gaat uit van daadwerkelijke schade. Schadevergoedingen zijn zelden deugdelijk onderbouwd en rechters gaan ondanks gemotiveerde betwisting vaak mee in de opgeklopte bedragen. Fototrollen gebruiken dat om hoge bedragen af te dwingen.
Helaas vragen gedaagden zelden naar bewijs van het tarief dat ten tijde van de inbreuk gold. Rechter schat dan het tarief of sluit aan bij de tarieven van Stichting Beeld Anoniem of bij tarieven uit eerdere jurisprudentie.
Het door professionals vaak gegeven advies, betaal het normale tarief met een kleine opslag, raad ik ten zeerste af. Je verhoogt mijn inziens de kans dat ze je voor de rechter slepen. Je betwist immers niet dat zij gerechtigd zijn èn erkent verwijtbaar gehandeld te hebben.
Fotograaf zonder blafjurist
Het gevolg van de toenemende hoeveelheid blafbrieven voor partijen die de rechten niet hebben is dat het voor de fotograaf met een serieuze claim steeds lastiger wordt om zelf zijn rechten te handhaven.
Waardeer het als de fotograaf zelf contact opneemt en probeer het zonder tussenkomst van een jurist op te lossen. Voor beide kanten lopen de kosten anders snel op.
Mijn advies als de fotograaf je zelf benaderd is zonder enige discussie een billijke schadevergoeding over te maken. Voor een particulier, kleine stichting of sportvereniging €25 tot €50,-. Voor commercieel gebruik €100 tot €250,-.
Nieuwe afleveringen Kafka
Tot slot, de serie artikelen op LinkedIn over mijn ervaringen met de overheid is aangevuld met deel 4 over Rechtbanken en deel 5 over de Nationale Ombudsman.
Nog een lange weg te gaan. Promoot de petitie en deel je ervaringen met fototrollen online.
Groet!
De petitionaris
Vanaf vandaag is er een totaaloverzicht voor petities in Nederland te vinden op petities.startpagina.nl.
De webmaster van deze startpagina is dezelfde webmaster als van petities.nl en heeft als doel om alle petities in Nederland in een overzicht onder te brengen. Niet alleen alle petities die een eigen webpagina hebben, maar ook nieuws over petities en handtekeningenacties die niet via internet gaan.
Er staan ook handige links voor iedereen die een petitie wil starten en er wordt bijgehouden welke gemeenten ePetities verwelkomen
De lancering van de nieuwe website is gesignaleerd door Gemeente.nu.
.
Vanaf 16 juni 2008 is het mogelijk om via het petitie-loket van de gemeente Groningen op www.petities.nl een elektronische petitie op te stellen, open te stellen voor ondertekening en aan te bieden aan het gemeentebestuur. Het verloop van de ondertekening van de petitie door medestanders en de afhandeling ervan door de gemeente zal via deze website te volgens zijn..
Maandag 16 juni is de vernieuwde site van Petities.nl van start gegaan. Na onder andere een videoboodschap van staatsecretaris Bijleveld en van van burgemeester Wallage uit Groningen op een scherm in de raadszaal van Almere, opende burgemeester Jorritsma de site met enig ceremonieel na een optimistische speech.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken beschrijft de nieuwe petities.nl site als volgt: "In de nieuwe versie kunnen inwoners ook zien wat de gemeente doet met een ingediende petitie.
Is er kennis van genomen, is de petitie bediscussieerd, wordt de petitie in behandeling genomen? Als de gemeente de petitie in behandeling neemt, gaat deze door naar een digitaal petitie-loket en kunnen bewoners de stand van zaken volgen totdat de petitie is afgehandeld. De site wil burgers de mogelijkheid geven meningen en zorgen te uiten en wil transparantie bieden."
Burgemeester Wallage probeert andere politici over te halen om het experiment ook aan te gaan met de woorden: "we weten meer als we luisteren, als we vragen en als we debatteren, daar worden we scherper van."
Op maandag 16 juni om 15:00 zal in het gemeentehuis van Almere de tweede versie van deze website gelanceerd worden. Alles zal er anders uitzien, maar de functionaliteit blijft hetzelfde.
Belangrijk is dat nu ook gemeenten betrokken worden bij het ontvangen van petities. Meer daarover via het eParticipatie programma. Wilt u er bij zijn? Laat het even weten per e-mail aan MinBZK.
TNO heeft Petities.nl behandeld als casestudy in het rapport "Naar een User Generated State? De impact van nieuwe media voor overheid en openbaar bestuur" (TNO-rapport 34466, januari 2008) (als PDF) onder het thema 'agendering van beleid' van pagina 33 tot 41.
TNO beoordeelt petities.nl op pagina 39 zo: "Zoals reeds besproken, heeft een
petitie geen formele status, is er bij de overheid weerstand tegen verandering (andere manier van politiek bedrijven), zijn petities vaak te negatief geformuleerd en sluiten onderwerpen van petities.nl vaak niet aan op de politieke agenda.
Op dit moment is de impact minimaal.
Er kan gesteld worden dat het slechts gaat om een digitalisering van het petitie-instrument. Er zijn weinig vernieuwende aspecten te constateren ten aanzien van de petities op papier. Web 2.0-applicaties als Petities.nl leiden wel tot discussies over anders politiek handelen en kunnen mogelijk in de toekomst een bijdrage leveren aan een verschuiving naar een meer directe vorm van democratie."
Het is dus goed dat in de volgende versie van Petities.nl gemeenten erin worden betrokken zodat het instrument een onderdeel kan worden maken van het reguliere beleidsproces zodat het wel een toegevoegde waarde kan hebben. Het is aan de petitionarissen om petities positief, oplossingsgericht, te formuleren.
Er zijn opvallend veel ondertekeningen voor de petitie Stralingsarm Nederland. Sinds het begin van deze maand hebben al ruim 700 mensen de roep om UMTS niet uit te breiden ondersteund. Opvallend bij deze petitie is dat nu toe een zevende van de ondertekenaars heeft aangegeven anoniem te willen blijven.
Hoe gaat een petitie-overhandiging? De organisatie A Seed Europe heeft op 9 april een petitie overhandigd aan kamercommissies en de minister. Daar is een video van gemaakt door noticias.nl die op YouTube.com is verschenen.
De foto's ervan zijn op Flickr.com geplaatst