De petitionaris heeft haar studie Mediarecht afgerond en wacht op haar cijfer. Tijd voor een overzicht van gerechtelijke dwalingen die fototrollen gebruiken om mensen onder druk te zetten en te laten betalen.
Op eigen naam schade vorderen
Ik zie steeds meer blafbrieven namens grote partijen als ANP, Reuters, AFP en Alamy. Partijen die op eigen naam schade vorderen en waar de fotograaf zelf vermoedelijk geen cent van ziet.
Nieuw voor mij was dat Copytrack namens DPG Media meer dan duizend brieven in één week verstuurt. Vermoedelijk blijven de ‘boetes’ van DPG Media onder de € 500,- en die worden niet aan mij voorgelegd, vandaar dat ik het niet wist.
DPG Media krijgt weliswaar een vrijwel onbeperkte licentie van de fotograaf, maar fotografen behouden hun auteursrecht en dragen het niet over.
Helaas vragen gedupeerden zelden naar bewijs dat eisers gerechtigd zijn om op eigen naam schade te vorderen en moet ik de eerste kantonrechter nog tegenkomen die geen genoegen neemt met een bewijsaanbod. Een bewijsaanbod dat tegenwoordig bijna standaard is terwijl de wet voorschrijft dat alle bewijsmiddelen bij dagvaarding moeten worden overlegd, de substantiëringsplicht, art. 111.3 Rv.
Vraag je wél naar bewijs, dan win je.
Verwijtbaarheid
De term diefstal voor een onopzettelijke inbreuk is ongepast. Diefstal is een misdrijf, daar doe je aangifte van en dat valt onder strafrecht. Fototrollen willen geen straf maar schadevergoedingen. Ze beschuldigen je van een onrechtmatige handeling. Dat is geen misdrijf, je dient enkel schade te vergoeden en het valt onder civielrecht.
Een inbreuk moet verwijtbaar zijn om voor schadevergoeding in aanmerking te komen. Cruciale vraag is of jij wist, of redelijkerwijs had kunnen weten dat je rechten schond. Voor foto’s die automatisch verschijnen via een feed of een link die je deelt is de uitgever aansprakelijk. Voor foto’s die een ander plaatst de ander. En bij foto’s die anoniem zijn uitgegeven kun je mijn inziens niet verwachten dat je voor niet-commercieel gebruik uitgebreid onderzoek doet naar de rechthebbende.
Bij deze recente zaak zou ik zelf ingezet hebben op verwijtbaarheid.
Naamsvermelding
Alleen de fotograaf zelf heeft recht op naamsvermelding en op schadevergoeding voor het ontbreken van naamsvermelding. Het is een persoonlijkheidsrecht dat niet overgedragen kan worden. Een werkgever, een uitgever, opdrachtgever of rechtenbeheerder heeft geen recht op naamsvermelding, noch op schadevergoeding voor het ontbreken ervan. Daar is duidelijke jurisprudentie over.
Zo heeft Roel Dijkstra geen recht op schadevergoeding wegens ontbreken naamsvermelding bij de beroemde foto’s van Bokito.
Het recht op naamsvermelding vervalt zodra de foto met toestemming van de fotograaf zonder naamsvermelding is uitgegeven. Een aantal partijen geven bewust foto's anoniem uit om vervolgens blafbrieven te versturen.
Onderbouwing schade
De wet gaat uit van daadwerkelijke schade. Schadevergoedingen zijn zelden deugdelijk onderbouwd en rechters gaan ondanks gemotiveerde betwisting vaak mee in de opgeklopte bedragen. Fototrollen gebruiken dat om hoge bedragen af te dwingen.
Helaas vragen gedaagden zelden naar bewijs van het tarief dat ten tijde van de inbreuk gold. Rechter schat dan het tarief of sluit aan bij de tarieven van Stichting Beeld Anoniem of bij tarieven uit eerdere jurisprudentie.
Het door professionals vaak gegeven advies, betaal het normale tarief met een kleine opslag, raad ik ten zeerste af. Je verhoogt mijn inziens de kans dat ze je voor de rechter slepen. Je betwist immers niet dat zij gerechtigd zijn èn erkent verwijtbaar gehandeld te hebben.
Fotograaf zonder blafjurist
Het gevolg van de toenemende hoeveelheid blafbrieven voor partijen die de rechten niet hebben is dat het voor de fotograaf met een serieuze claim steeds lastiger wordt om zelf zijn rechten te handhaven.
Waardeer het als de fotograaf zelf contact opneemt en probeer het zonder tussenkomst van een jurist op te lossen. Voor beide kanten lopen de kosten anders snel op.
Mijn advies als de fotograaf je zelf benaderd is zonder enige discussie een billijke schadevergoeding over te maken. Voor een particulier, kleine stichting of sportvereniging €25 tot €50,-. Voor commercieel gebruik €100 tot €250,-.
Nieuwe afleveringen Kafka
Tot slot, de serie artikelen op LinkedIn over mijn ervaringen met de overheid is aangevuld met deel 4 over Rechtbanken en deel 5 over de Nationale Ombudsman.
Nog een lange weg te gaan. Promoot de petitie en deel je ervaringen met fototrollen online.
Groet!
De petitionaris
Op 11 juni 2007 heeft Carla Obbens de petitie 'Nederland leest een vrouw' met 164 handtekeningen overhandigd aan Paul Mosterd, adjunct-directeur van het CPNB.
Het CPNB heeft grote waardering voor dit initiatief en vindt het belangrijk dat er een brede discussie gevoerd wordt om erkenning van de professionele kwaliteiten van vrouwen te bevorderen.
"Maatschappelijke en politieke organisaties dienen hier hun beleid op aan te passen. Dit geldt niet voor de kunsten, waaronder de literatuur, omdat in deze sector alleen op de kwaliteit van het werk wordt geselecteerd", aldus het CPNB.
De aanleiding voor de petitie is het fenomeen dat literaire prijzen alleen aan mannen toegekend worden.
Vrouwelijke romanauteurs worden wel genomineerd, maar winnen geeen prijzen. Door nu te vragen aan het CPNB om evenveel aandacht te schenken aan vrouwelijke als mannelijke auteurs in de campagne Nederland Leest komt er een evenredige aandacht voor vrouwelijke en mannelijke romanschrijvers.
Paul Mosterd ontvangt petitie van Carla Obbens. De foto is gemaakt door Peter Rosendaal (persvoorlichter CPNB).
De stichting Spreeksteen heeft op 31 mei een petitie overhandigd aan Burgemeester Cohen van Amsterdam. In reactie hierop heeft raadslid Eric van der Burg een debat aangevraagd over de vraag "wat vinden wij als gemeenteraad de juiste verhouding tussen openbare orde en vrijheid van meningsuiting?"
Spreeksteen.tv biedt een interessante video van het overhandigen van de petitie. De indiener krijgt als 'inspreker' een tafel, stoel en microfoon op grote afstand van een commissie van raadsleden en krijgt tijdens het agendapunt 'verzoekschriften' een paar minuten om toelichting te geven, waarna de raadsleden nog wat vragen kunnen stellen.
Voor het hele agendapunt is standaard dertig minuten gereserveerd
Pogue beschrijft hoeveel potentie hij ziet in websites die gevuld worden door ons, gebruikers van de sites. Omdat we met z'n allen een beetje doen krijg je waardevolle totaaloverzichten die anders onzichtbaar zouden blijven.
Precies waar Petities.nl in 2005 voor opgezet is.
Pogue haalde de Engelse petitie website aan in zijn blog: "Another idea: only yesterday, I shared a cab with a man who serves as an information officer in Britain. He told me about a popular petition site there, a centralized, government-run place where people start and maintain petitions. Some of the issues under discussion are minor (repair a pothole) and others are huge (go to war), but anyone can weigh in. (The site is at http/petitions.pm.gov.uk/.)
The results are nonbinding and unmoderated theres nothing to stop somebody from voting more than once under assumed names, for example. But it gets the lawmakers attention, it brings issues to the public and it serves as a barometer of public opinion."
Vandaag is de petitie over studentenhuisvesting overhandigd aan minister Plasterk van Onderwijs. De 1681 ondertekenaars van de petitie vragen de minister het normbudget voor uitwonende studenten te verhogen omdat studentenkamers duurder worden, terwijl de toelage niet verandert.
Het is de eerste petitie van deze site die rechtstreeks aan een minister is overhandigd en de eerste petitie die gestart is door een gevestigde organisatie, de Landelijke Studentenvakbond.
De petitie die vraagt om aktie om het leed van reptielen te voorkomen heeft in de eerste dag al 50 ondertekenaars getrokken.
De wetgever wordt gevraagd om het houden van reptielen als huisdier verantwoordelijker te laten gebeuren.
Betere informatie en het beïnvloeden van de 'wildvang' praktijk
De nieuwste petitie is gericht aan de stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek: graag ook de boeken van vrouwen promoten.
Een petitie hoeft dus niet aan 'Den Haag' of de gemeenteraad geadresseerd te worden, het kan ook gebruikt worden om "niet gouvermentele organisaties" te vragen hun beleid aan te passen.
Sinds eind oktober staat hier al een petitie over het aandeel van hun toelage die studenten krijgen voor hun huisvesting. De petitie sluit op 24 maart en recentelijk stijgt het aantal ondertekenaars per dag opvallend! Op de valreep weten studenten de weg ernaar te vinden..
Een petitie is niet per se louter tegen iets. In de nieuwe petitie over een snelweg bij Amsterdam wordt ervoor gepleit de weg in te passen in het landschap.
Op deze manier krijg je niet alleen makkelijker mensen aan je kant, het wordt doorgaans ook door beleidsmakers gewaardeerd. Het zegt niet alleen 'nee!' maar ook hoe het wel moet.
Het doel van een petitie is om de politieke agenda te beïnvloeden. Door gelijk met alternatieven te komen kan dat krachtiger zijn dan alleen een tegenstem laten horen.
Het pragmatische karakter van een constructieve petitie wordt in Nederland doorgaans gewaardeerd door ontvanger en ondertekenaar.
Zoiets is niet makkelijk, want het succes van de petitie is ook afhankelijk van de kwaliteit van het alternatief. Daar hoef je bij een 'nee!'-petitie niet over in te zitten.