In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Bestemmingsplan Oostelijke Binnenstad + Bestemmingsplan Water: geen havens:
Inmiddels poogt Boot Service Amsterdam (BSA) met een beperkt verzoek enkel om zwaardere steigerpalen te mogen slaan en de steiger verder dan 3 m. het water van de Nieuwevaart in te laten steken van Waterschap AGV stilzwijgend een vergunning tot een sloepenhaven te verkrijgen, zonder duidelijk om vergunning tot aanleg van een jachthaven te verzoeken aan de noordkade van de werf, hoek Nieuwevaart en Entrepotdoksluis, midden in het oppervlaktewater van deze beide grachten.
De aanvraag en de vergunning zwijgen over de omvang van de haven, gevormd door die steigers gezamenlijk, elk 31 m.
lang vermeld (>31 m. x31 m. opp.), Nergens wordt benoemd, dat het hier om een jachthaven gaat noch een maatstaf gegeven voor het maximum aantal vergunde aan te meren sloepen (15, 30, 60?)
Dit kortwiekt de handhaving, die nu niet op concrete vergunde regels af kan gaan.
De Toelichting (5.2.1, 12.1, 12.2) van Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B vereist echter expliciet aanvraag bij 'Waternet' - bedoeld is Waterschap AGV, - van een vergunning voor een sloepenhaven, die tot max. 30 boten (max 7 meter) mag gaan.
Bij een grotere omvang van de jachthaven moet een separate planologische procedure gevolgd worden: is een specifiek nader besluit Ruimtelijke Ordening nodig, een wijziging van Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B of 'buitenplans' afwijken?! De Toelichting op Bestemmingsplan HK 145B acht dit niet vormvrij.
Vergunning tot een jachthaven door Waterschap AGV èn B&W Amsterdam is nodig.
Later in 2024 gaven de projectontwikkelaars aan, dat hen - toen pas? - bleek, dat de damwanden zwaar doorgeroest waren, moesten worden vervangen. Waterschap AGV verleende dd 25 april 2024 hiertoe een watervergunning onder voorwaarde, voorwaarde, dat de nieuwe damwand meer landinwaarts zou liggen, de kade zou afschuinen om afwatering en doorstroming te bevorderen via sluis en Nieuwevaart.
Die afschuining vormt volgens stedenbouwkundig advies en monumentenzorg juist ook een karakteristiek cultuurhistorisch aspect van de Entrepotdoksluis, rond 1840 gegraven om grote zeeschepen het Rijksentrepot te laten bereiken.
Ook de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit, nu Omgevingskwaliteit, legde hier nadruk op. . Bovendien vroegen de projectontwikkelaars toen pas om vergunning tot dempen op de N/O hoek van de werf van waterbodem als plaats voor een betonnen poer onder het te bouwen Werfgebouw. één van 12 poeren.Waarom niet eerder noodzaak hiertoe ingezien? Dit werd alsnog vergund, ondanks, dat de eerste vergunning van Waterschap AGV demping van waterbodem absoluut verbood.
De uitvoerders handelden in augustus 2024 echter in strijd met deze eerste watervergunning van AGV door oude damwanden te trekken, waardoor vervuilde landbodem wekenlang in open contact kwam met het oppervlaktewater in de Entrepotdoksluis en Nieuwevaart. Een besluit van Waterschap AGV tot urgente bestuursdwang volgde. Deze stelde de noodzaak van een nieuwe vergunning.
Daarop kregen de projectontwikkelaars een nieuwe watervergunning, die nog steeds uitging van compensatie door omzetting van landbodem in waterbodem langs de Entrepotdoksluis als tegenwicht voor dempen van waterbodem, hoek met Nieuwevaart. Wij bestrijden, dat die compensatie gerealiseerd is, kan zijn.
Want de projectuitvoerders gaven aan, dat achter de oude stalen damwanden aan landzijde een oude houten kadebeschoeiing aanwezig is, die het slaan van nieuwe damwanden hier aan landzijde uitsluit. Hoe kunnen nu dan toch nieuw geslagen stalen damwanden landinwaarts geslagen zijn? Bouwers/AGV doen alsof dit lukte.
Ook B&W gaven in 2024 een omgevingsvergunning af tot vervanging damwanden en sloop (van de oude damwanden) in een beschermd stadsgezicht.
Namens Stichting Buurtorganisatie 1018 dienden wij bezwaar in bij Waterschap AGV en stelden beroep in tegen de watervergunning verleend door Waterschap Amstel Gooi en Vecht voor de bouw van 2 gebouwen op de werf aan Hoogte Kadijk 145B dd 06-09-2023 (WN2023-001061). Dit werd door AGV ongegrond verklaard.
Het Waterschap AGV is hier bevoegd inzake waterbeheer, omdat de werf deels ligt in de kern- en beschermingszone van de Hoogte Kadijk als primaire waterkering en de Entrepotdoksluis met doorvaart als boezemwater bij Gemaal Zeeburg.
Entrepotdoksluis en Nieuwevaart zijn primaire wateren met een primaire rol in de afwatering en doorstroming van de grachten, van blijvend urgent, actueel belang.
Deze AGV watervergunning uit 2023 gaatt ervanuit, dat het Werfgebouw niet boven water zou overhellen en verbood demping geheel, dwingend, vanuit waterbeheer.
Doch in bezwaar erkenden de projectontwikkelaars, dat het Werfgebouw toch over water zou overhellen, waarop het Waterschap AGV via ambtshalve wijziging van de watervergunning enkel het vereiste toevoegde tbv het watermilieu, dat een aan de damwand langs de Entrepotdoksluis gelaste steiger (30 x 1 m) moest verdwijnen.
Miniatuur Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B dd feb. 2022 maakt uitzondering op Bestemmingsplan Oostelijke Binnenstad, 2010 om dit bouwproject op deze werf vergunbaar te maken, hoewel het bouwproject dit karakteristiek waterlandschap als deel van de Amsterdamse Binnenstad, Rijksbeschermd Stadsgezicht aantast, ook als gelegen in de bufferzone van de 17e eeuwse Grachtengordel, UNESCO Werelderfgoed.
Open zichtlijnen over de werf heen verdwijnen nu definitief.
De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State liet het Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B in beroep in stand, maar wijzigde één Regel daaruit. De ABRvS veranderde Regel 14.3 in Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B, die anders verkeerd kon worden uitgelegd en formuleerde deze daarom zelf, legde de Gemeenteraad de plicht op deze verbetering erin op te nemen: als B&W bij nader besluit de projectontwikkelaars toe wil staan hoger dan 22,5 meter te bouwen, is voorafgaand aan vergunningverlening een Hoogbouw Effect Rapportage (HER) verplicht, waarin de gevolgen van deze hoogbouw voor de horizon van de omgeving worden onderzocht, de horizon van de Amsterdamse Binnenstad als rijksbeschermd stadsgezicht en tevens in de bufferzone van de 17e eeuwse grachtengordel als UNESCO Werelderfgoed. De werf ligt daarbinnen. Deze verdichtingsbouw tast hier ons cultuurhistorischerfgoed aan. En ons milieu.
Volgens het Hoogbouwbeleid van B&W en Gemeenteraad, sinds juni 2023 vastgesteld is hoogbouw in een beschermd stadsgezicht nu geheel verboden. Dan ook in de 'bufferzone' rondUNESCO Werelderfgoed, als dit in zo'n stadsgezicht ligt.
Sindsdien waren meerdere specifieke vergunningen nodig; de ABRvS behandelde vele beroepsgronden toen niet, maar stelde: u kunt hiertegen later procederen.
Bestuur en projectontwikkelaars hanteren een salamitactiek: de olifant wordt in plakjes gegeten! Dit druist in tegen de plicht besluitvorming juist te coördineren.
Begin 2022 lieten B&W de Gemeenteraad Bestemmingsplan Hoogte Kadijk 145B vaststellen om gecoördineerd hiermee door namens B&W in mandaat, door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied, een omgevingsvergunning te kunnen verstrekken aan het bouwproject van BLVG/Hubstudios c.q. Hoogte Kadijk C.V.
om op deze werf twee nieuwe woongebouwen te bouwen: een Werfgebouw tot 22,5 meter hoog op de hoek van Nieuwevaart en Entrepotdoksluis met 88 woonstudios - 79 jongerenstudio''s op campuscontract voor max. 5 jaar (Hubstudios) en 9 senioren middenhuur - en een Voorhuis, 3 etages hoog, met op de BG een bedrijfswoning en inpandige werkplaats voor Boot Service Amsterdam (BSA) en op 1 en 2 hoog 4 vrije sector huur- of koopwoningen aan de straatzijde. Dit werd onherroepelijk door de uitspraak in beroep door de ABRvS dd 11 januari 2023.
Daartoe waren ook vergunningen van Waterschap Amstel Gooi en Vecht (AGV) nodig; maar ook van B&W Gemeente Amsterdam. Hiertegen ageert BO1018 nu.
Hierop richt zich nu onze petitie, zowel t.a.v. Waterschap AGV als B&W Amsterdam.
Vergunning voor sloop en vervanging van oude doorgeroeste stalen damwanden door Waterschap AGV, via Waternet, en door B&W Amsterdam, via de ODNZKG.
Dit sluit ons verzoek in vanuit de Gemeente Amsterdam en Waterschap AGV een historisch verantwoorde restauratie van de kademuren langs de sluis te realiseren.
In onze Nieuwsberichten hierna onderbouwen we dit en lichten alles graag toe.
Dankjewel iedereen die tot nu toe zijn handtekening heeft gezet onder de petitie. We hebben er 44.000 nodig en we zitten nu op 100.
Dit betekend niet dat we falen. Nee, ik zie 100 mensen die het eens zijn met de petitie. Een gevoelig onderwerp, dat zeker. Noodzakelijk, dat nog meer! Waarheidsvinding moet de basis zijn! Bedankt iedereen! God is met ons
De petitie is niet overhandigd, maar op 6 juli 2025 opgestuurd naar de gemeente..