In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
De voorzitter van het wijkplatform is uitgenodigd om aanstaande vrijdag deze petitie aan te bieden aan de verantwoordelijk bestuurder. Dit zal ten gevolge van de corona maatregelen digitaal plaatsvinden. De inhoud zal ook digitaal worden aangeleverd en naderhand ook fysiek voor het dossier. Het wijkplatform dankt een ieder voor zijn bijdrage, en wenst college en raad veel wijsheid toe in de te nemen besluiten.
En voor iedereen fijne feestdagen en een gezond 2021.
Komende maandagavond 21 december is het programma Zes Uur Cultuur, verzorgd door de NTR en de VPRO, te volgen op NPO Radio 1 en NPO 2 extra. Jellie Brouwer en Pieter van der Wielen starten de avond vanuit Tivoli Vredenburg om 19.00 uur.
Stephen Emmer: “Ik ben er blij mee om te melden dat de eerste echte thema-avond zal plaatsvinden op Radio 1 en NPO 2 extra in plaats van de reguliere avondprogrammering waarbij ik zelf ook te gast zal zijn tussen 20.00 & 21.00 om dat uur met de minister van cultuur Ingrid van Engelshoven van gedachten te wisselen over de cultuurpolitiek in ons land.“ Overige gasten onder anderen Atze de Vries, Spinvis, S10, Andre Rieu, Marjolein van Heemstra, Oek de Jong, Jandino Asporaat
Dank voor je ondertekening. Deze concept-standpunten van de VVD zijn meer mensen opgevallen.
Een petitie als deze krijgt veel ondertekenaars als deze breed onder de aandacht gebracht kan worden. Om die reden had ik een opinieartikel en een ingezonden brief naar de NRC gestuurd, maar de krant kreeg reacties van prof. Christina Eckes, twee vertegenwoordigers van de VVD, Jeroen van Wijngaarden/ Matthijs Hazenkamp en van een oud-rechter van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, Egbert Myjer. Die liet de krant voorgaan en daar heb ik begrip voor. Het ging niet om 'onze petitie', maar om de aandacht voor het tornen aan de principes van de rechtsstaat door de VVD. Die boodschap is overgekomen, want meerdere leden van de VVD hebben geamendeerd op deze standpunten. De standpunten zijn niet van tafel, maar door de amendementen is de formulering meer in overeenstemming gekomen met wat je van een rechtsstaat mag verwachten. De VVD gaat over zijn eigen verkiezingsprogramma, maar alleen al de intenties van de oorspronkelijke concept-standpunten maken dat het nodig is waakzaam te zijn en blijven op het beschermen van de rechtsstaat en de democratie.
Nogmaals dank, goed dat je je hebt uitgesproken!
Groeten,
Charles van Orlé, opsteller van de petitie
In het onderstaande zie je de verschillen:
| Oorspronkelijke tekst | Nieuwe tekst |
|---|---|
| Aanpassen van het EVRM, zodat het Comité van Ministers in de Raad van Europa de mogelijkheid krijgt om uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens die indruisen tegen de bedoeling van de lidstaten te corrigeren. | Het mogelijk maken dat het Comité van Ministers in de Raad van Europa de mogelijkheid krijgt om op basis van unanimiteit richting te geven aan de interpretatieruimte van het EVRM, door middel van bijvoorbeeld verdragswijziging, aanvullend protocol, of resoluties of verklaringen betreffende de beoogde interpretatie van het verdrag. We zetten ons in om te ervoor te zorgen dat de lidstaten alle uitspraken van het Hof onverkort nakomen. Van het corrigeren van uitspraken kan en mag geen sprake zijn. |
| Beperken van de doorwerking van internationale verdragen in Nederland. Rechtstreekse werking van nieuwe verdragen is alleen nog mogelijk na omzetting van verdragen in Nederlandse wetten. Het Nederlandse parlement kan hierbij duidelijk toelichten hoe internationale verdragen worden geïnterpreteerd. | Versterken van rechterlijke toetsing van wetten aan het EVRM, waarbij de rechter in aanvulling op de bestaande toetsing, de wetgever kan adviseren wetten versneld aan te passen, indien de rechter van oordeel is dat wetten mogelijk strijdig zijn met het EVRM. |
| Wijzigen van de Grondwet om rechterlijke toetsing van wetten aan het EVRM te beperken en toetsing door de wetgever te versterken. Net zoals in het Verenigd Koninkrijk, kunnen rechters niet langer wetten buiten toepassing verklaren wegens strijdigheid met het EVRM. Zij kunnen wel het parlement adviseren wetten versneld aan te passen. Dit borgt democratische betrokkenheid en vergroot de legitimiteit van onze democratische rechtsstaat. | - |
| Beperken van de mogelijkheid voor stichtingen en verenigingen om te procederen uit naam van het algemeen belang om zo een politieke uitspraak te forceren. | Versterking van de mogelijkheden voor de rechter om rechtspersonen die het algemeen belang zeggen te vertegenwoordigen in civiele procedures te beoordelen op representativiteit. Bijvoorbeeld door het introduceren van een opt-out voor burgers bij civielrechtelijke procedures. Hierbij kunnen burgers aangeven dat het proces niet namens hen wordt gevoerd. Effectieve toegang tot de rechter voor burgers en belangengroepen blijft hierbij gegarandeerd. |
| Experimenteren met lekenrechtspraak om de legitimiteit van de rechtspraak en de verbondenheid met onze rechtsstaat te behouden en te vergroten. In rechtsgebieden die zich hiervoor lenen, zoals het bouwrecht, wordt geëxperimenteerd met een combinatie van leken en experts. Het strafrecht wordt expliciet uitgezonderd van lekenrechtspraak. | Experimenteren met lekenrechtspraak om de verbondenheid met onze rechtsstaat te behouden en te vergroten. In rechtsgebieden die zich hiervoor lenen, zoals het bouwrecht, wordt geëxperimenteerd met een combinatie van leken en experts. Bij deze experimenten wordt zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij bestaande instituten en initiatieven. Het strafrecht wordt expliciet uitgezonderd van lekenrechtspraak. |
De 300 handtekeningen zijn binnen! Ik hoop nog op iets meer!.
Na overleg wordt duidelijk dat er geen trekproeven zijn uitgevoerd aan deze boom. Dat is de aangewezen methode om te controleren of een boom nog stabiel is.
Zeker als er zorgen zijn bij omwonenden.
Het is ons dan ook niet duidelijk hoe de gemeente tot de conclusie is gekomen dat de boom eventueel een gevaar kan zijn om dat die 'dicht bij de huizen staat'. Dat impliceert volgens ons dat de gemeente de boom als risico ziet i.v.m. omvallen of breken. In zo'n geval bij een dergelijke waardevolle boom biedt een trekproef uitkomst of dat werkelijk zo is.
Groenlinks heeft contact met ons gezocht en heeft aangegeven op 16-12-2020 in de gemeenteraad vragen over deze boom en de kap te stellen.
Wij kregen van de gemeente Heemstede een mail dat de petitie de feiten niet helemaal juist weergeeft, zie hieronder. Onze mening is echter dat het in feite niet zoveel uitmaakt wie het idee heeft geopperd het plantsoen aan te passen.
Feit is dat een gezonde boom weg gaat.
Ik heb de petitie doorgelezen en kwam een onjuistheid tegen;
Omdat de gemeente of bewoners het plantsoen opnieuw willen inrichten.
Omdat de boom verwijderd gaat worden is er een initiatief gestart door de omwonende om het plantsoen i.s.m. de gemeente te gaan inrichten. Wil je het rectificeren?
Het is misschien handig om in het vervolg eerst even met ons contact op te nemen om te kijken of de informatie die je krijgt toegespeeld correct is.
Alvast bedankt voor de medewerking.
Het is belangrijk dat maatregelen voor iedereen gelden en gelijk zijn. Dat zijn ze momenteel niet, want voetbal, tennis, hockey en paardrijden kunnen buiten wel doorgang krijgen.
Het ministerie heeft aan Scouting Nederland bevestigd dat de uitzondering niet voor cultuur en scouting meer geldt. Het geeft als risico dat er meerdere bewegingen naar één plek gaan en dat de sport mogelijk zelfs groeit ten koste van de cultuur sector.
Vijf weken, waarvan twee weken kerstvakantie klinkt op het eerste gezicht natuurlijk niet lang, maar als de cijfers niet dalen is de kans erg reëel dat er in januari alsnog verlenging komt. Mocht dit zo ver komen, dan vind ik het belangrijk dat er genoeg signalen zijn dat cultuur en diversen weer in aanmerking komen voor een uitzonderingspositie, samen met sport. Juist nu!