In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Het Domela Nieuwenhuis Museum blijft gevestigd in Heerenveen! De gemeenteraad van Heerenveen heeft op maandag 10 april unaniem afgezien van de voorgenomen bezuiniging van 65.000 euro op Museum Heerenveen en het Domela Nieuwenhuis Museum. De dreigende sluiting van beide musea is daarmee afgewend..
De inspraaktekst staat nu in het raadsinformatiesysteem: hier Onder de paperclip bij Ruimte voor inspraak voor burgers.
Deze petitie kan niet meer ondertekend worden, 17 april is deze gesloten!!.
We blijven attent op de voorstellen die het College de komende maanden aan het ontwikkelen is met betrekking tot het EINTSJE fan'e daam. Of het punt morgenavond alsnog wordt behandeld in de Commissie Ruimte, is aan de leden van die commissie. Als het punt van de agenda wordt gehaald, kan er niet ingesproken worden. Nu het College voorstelt het punt van de agenda te halen en aangeeft binnen een paar maanden met een alternatief te zullen komen voor het EINTSJE fan'e daam, is het van belang die ontwikkelingen te blijven volgen.
Het zou de gemeente sieren een klankbord-groep in te stellen, waarin oa vertegenwoordigers vanuit de petitie-ondertekenaars aanwezig zijn om mee te beoordelen op welke wijze de ontwikkeling van het EINTSJE fan'e daam verder vorm kan krijgen. In ieder geval heeft uw brede steun geholpen een sterk signaal af te geven aan het gemeentebestuur van de gemeente De Fryske Marren. Dank daarvoor en we houden de vinger aan de pols. De petitie kan nog steeds getekend worden, hoe meer steun hoe sterker het signaal aan het dagelijks bestuur en de Raad van de Fryske Marren.
Wietze de Haan
Geachte heer De Haan,
Van het college hebben wij een bericht gekregen over het raadsvoorstel bij agendapunt 10 “Baken Westhaven Lemmer”, dat geagendeerd staat voor de commissie Ruimte. Het college verzoekt het betreffende punt van de agenda van de commissie Ruimte van 19 april af te voeren. Toelichting van het college:
"Het college heeft op basis van het Masterplan Lemmer een voorstel gedaan aan de gemeenteraad voor het plaatsen van een nieuw baken op het puntje van de Westhavendam in Lemmer.
De afgelopen anderhalve week is duidelijk geworden dat er onvoldoende draagvlak is om het huidige bouwwerk te vervangen door een nieuw baken.
Het Eintsje fan 'e daam in Lemmer is dusdanig geliefd, dat in korte tijd ruim 1.100 handtekeningen zijn verzameld voor behoud er van. Dit, en andere initiatieven en geluiden uit Lemmer en omgeving, is voor het college aanleiding om het voorstel terug te trekken en een alternatief plan uit te werken dat uitgaat van behoud van het huidige bouwwerk. Wat het college betreft, wordt het huidige voorstel dan ook niet behandeld in de commissie ruimte van woensdag 19 april. Het college zal bij aanvang van de vergadering, dit ook voorstellen aan de commissieleden.
Het college wil een zorgvuldig uitgewerkt alternatief plan voorleggen aan de gemeenteraad. Daarin zal gekeken worden naar de mogelijkheden om het huidige bouwwerk te restaureren en eventueel, met mogelijke steun vanuit het Friese Merenproject, nog aantrekkelijker te maken door het in oude glorie terug te brengen. Het college komt binnen enkele maanden met een nieuw voorstel naar de raad."
Hoewel de Lemster FNP wethouder van der Pal had toegezegd mij te informeren over wat het College van de Fryske Marren zou besluiten naar aanleiding van de weerstand die is ontstaan over de voorgestelde sloop van het hokje op het EINTSJE, heeft hij dat tot nu toe niet gedaan. Wel heb ik via het Lemster Nijs vernomen dat het College gelet op de onrust die is ontstaan over de voorgestelde afbraak, binnen een paar maanden met een alternatief plan voor het EINTSJE fan'e daam zal komen.
Blijkbaar zal het College morgen de Commissie Ruimte vragen het te behandelen agendapunt van de agenda te halen. Het is geen garantie dat dit punt dan niet zal worden behandeld morgenavond, reden voor mij om morgenavond in ieder geval wel die commissie vergadering in het gemeentehuis in Joure te bezoeken en zo mogelijk bij de commissie in te spreken. Zoals hiervoor reeds gezegd, heeft de wethouder naar ons petitie ondertekenaars (nog) niets van zich laten horen. Wat het verzoek omtrent de instelling van een petitieloket bij onze gemeente betreft, zal de griffie dat bespreken en beoordelen. Het afhandelen van dit verzoek zal nog enige tijd duren. Morgenavond dus Commissievergadering om 8 uur in het gemeentehuis in Joure.
Wietze de Haan
Hoi allemaal, Nog even en we naderen de 20.000 handtekeningen! Dat zegt genoeg denk ik! Heb inmiddels de nodige informatie over de vroegere inservice-opleidingen ontvangen van het ministerie van Volksgezondheid. De vroegere landelijke examens wacht ik nog op.
Wel ligt de vraag bij de tweede kamer om een afspraak te maken voor het aanbieden van deze petitie/handtekeningen! Daar hoop ik spoedig antwoord op te krijgen. Hou jullie op de hoogte!
31 Maart 2017: RWS (Rijks Water Staat) bestudeert nog steeds de door de Bomenstichting ingebrachte alternatieven. We verwachten voor de zomervakantie uitsluitsel.
Wordt vervolgd.