Het bestaande fietspad langs het perceel van Blankensteinweg 53 wil de gemeente volledig afsluiten. Vlak langs de brede sloot achter de scholen de Akker en de IJsvogel komt een nieuw fietspad: zeer verkeersonveilig.
Gebruikers van het fietspad Blankensteinweg langs het perceel nummer 53
Beste ondertekenaars van de petitie “Hou het fietspad Blankensteinweg open“. Hartelijk dank voor uw steun aan deze petitie, de reacties zijn hartverwarmend en geven steun om door te gaan tegen deze plannen. Tijdens onze gesprekken krijgen wij veel vragen over de juridische aspecten omtrent het bestaande fietspad. Er is veel onduidelijkheid over het juridische eigendom van dit fietspad.
E.e.a. wordt hieronder door een jurist uitgelegd. Nogmaals dank voor uw steun en zegt het voort!
Blankensteinweg langs perceel nr. 53: zin en onzin
Er is momenteel veel discussie over het fietspad langs het perceel Blankensteinweg 53. Niet alle begrippen worden hierbij op de juiste manier gebruikt. Het gaat steeds over “eigen weg”, “recht van overpad” en “aansprakelijkheid” zonder dat deze begrippen in de juiste context worden gebruikt.
Dus: Rijdende Rechter, hoe zit dat nu juridisch?
Het fietspad langs Blankensteinweg 53 is een openbare weg, net als vele andere wegen en fietspaden in Meppel, zoals de Oosterboerweg, Engelgaarde en zelfs de Slotweg is een openbare weg. Weliswaar is de openbare weg langs Blankensteinweg 53 niet het eigendom van de gemeente, maar is deze weg in particulier eigendom. Strikter geformuleerd: de ondergrond van het huidige fietspad is particulier eigendom, maar de asfaltering, verlichting en veiligheid (ook wel genoemd de weguitrusting) is eigendom en verantwoordelijkheid van de wegbeheerder, in dit geval de gemeente Meppel.
Het fietspad is openbare weg omdat deze gedurende (meer dan) 30 achtereenvolgende jaren voor een ieder onbelemmerd toegankelijk is geweest en/of minstens 10 achtereenvolgende jaren is onderhouden door de gemeente. Met “recht van overpad” heeft dit niets (meer) te maken. Omdat het fietspad dus openbare weg is, kan de eigenaar hiervan niet zelf bepalen wie er van deze weg gebruik mag maken. Ook het plaatsen van bordjes zoals “eigen weg” of “privé” of “particuliere weg” kan de openbaarheid niet opheffen. De eigenaar van deze openbare weg, ongeacht wie dit is, kan deze dus ook niet zelf afsluiten.
Alle weggebruikers en dus ook de eigenaar van het openbare fietspad langs de Blankensteinweg 53 hebben zich te houden aan de normaal geldende verkeersregels. Hierbij mag geen hinder ontstaan voor andere weggebruikers en dient iedereen die deze weg gebruikt, gewoon een beetje rekening met elkaar te houden, net als bij iedere andere weg. De weggebruikers mogen geen gevaarlijke situaties laten ontstaan en dienen elkaar te respecteren en niet onheus te bejegenen.
Mocht er ondanks de prudentie van iedereen toch iets gebeuren of een verkeersonveilige situatie ontstaan (wat op dit fietspad de afgelopen meer dan 30 jaar nog nooit is voorgekomen), dan kan het bevoegd gezag, zoals politie en handhavers, optreden. Aansprakelijkheid voor schade of ongeval komt voor rekening van de veroorzaker, zonder aanziens des persoons, net als op iedere andere weg. Fietsers en wandelaars staan hierbij wettelijk sterker in geval van schade of ongeval dan automobilisten en andere gemotoriseerde voertuigen.
Voor schade die ontstaat buiten de weguitrusting om, zoals vallende/loszittende takken, is in beginsel de eigenaar van het veroorzakende object (zoals bijvoorbeeld een boom) aansprakelijk. De eigenaar van dergelijke objecten heeft een zorgplicht om te voorkomen dat er schade ontstaat.
Hoe een openbare weg wordt ingericht en gebruikt, is de bevoegdheid van de gemeente. In een gemeente is de gemeenteraad het hoogst bevoegde orgaan, de “baas” dus eigenlijk. Dat is niet de burgemeester, en ook niet een wethouder en ook geen ambtenaar. Ook een eventuele overeenkomst tussen eigenaar en gemeente omtrent gewoon gebruik van deze openbare weg is niet rechtmatig en derhalve nietig.
In dit geval is er sprake van dat het gedeelte van het fietspad langs de Blankensteinweg 53 als openbare weg zal worden afgesloten. De gemeenteraad heeft de bevoegdheid hierover een besluit te nemen. Het afsluiten van een openbare weg is namelijk een ingrijpende maatregel die gevolgen heeft voor de hele gemeenschap.
De gemeente hanteert bij het plan voor aanleg van een nieuw betonnen fietspad langs de brede singel achter de scholen de IJsvogel en de Akker het begrip verkeersveiligheid als reden voor noodzaak van de aanleg. Het besluit tot afsluiting van het bestaande fietspad moet goed onderbouwd worden met feiten en cijfers, bijvoorbeeld een gedegen verkeerskundig onderzoek.
Zodra het besluit tot afsluiting in alle zorgvuldigheid en met voldoende inspraakmogelijkheden is genomen, kan iedere belanghebbende (en dat kunnen alle gebruikers van het huidige fietspad zijn) bezwaar aantekenen bij de bezwaarcommissie van de gemeente. Mocht dit worden afgewezen kan bij de bestuursrechter beroep worden aangetekend en indien dit ook wordt afgewezen kan er hoger beroep aangetekend worden bij de Raad van State.
Dit kunnen lange procedures zijn en in de tussentijd mag er aan de huidige situatie helemaal niets veranderen. Mocht de gemeente of eigenaar, hangende alle procedures, anders besluiten door bijvoorbeeld een hek te plaatsen of anderszins, kan bij de voorzieningenrechter een verzoek worden ingediend deze belemmering weg te nemen of werkzaamheden te stoppen.