In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Volgens de Stichting Apeldoorns kanaal (SAK) is 'het vertrouwen in het nakomen van gewekte bestuurlijke verwachtingen ter discussie komen te staan' door het besluit van de Stuurgroep Veluwekroon af te zien van het varen met de BM-klasse en historische binnenvaartschepen op deze waterweg. Zij ondersteunt de petitie van de drie Wapenveldse organisaties dan ook van harte.
In de jongste Nieuwsbrief en op de site www.apeldoornskanaal.com gaat de stichting uitvoerig in op de ontstane situatie. Daaronder dat de SAK vanuit het Breed Bestuurlijk Overleg Apeldoorns Kanaal te horen heeft gekregen dat men niet langer deel uitmaakt van dit overleg. Ook is de open brief van de drie Wapenveldse organisaties aan de gemeenteraad van Heerde op deze site gepubliceerd
De grens van de eerste honderd ondertekenaars van deze petitie is gepasseerd. Fijne reacties ook uit de watersportwereld en het varend erfgoed.
In Wapenveld is de beperking voor het varen het gesprek van de dag, ongeloof overheerst
Zorg dat u het deelt, we gaan de goede kant uit en gaan ervoor zorgen dat de Raad van Hilversum op andere gedachten komt.
De toeristische organisatie Rond Uit Hattem heeft laten weten dat ook zij de open brief aan de gemeenteraad van Heerde en de petitie voor een bevaarbaar kanaal ondersteunen.
De deur bij Engie Nederland staat op een kiertje. Zolang er gepraat wordt, neemt Engie geen boorbesluit.
De procedure ter voorbereiding van een proefboring wordt echter niet stop gezet. Dat is de tweeslachtige conclusie van het gesprek dat de Werkgroep Horizon Schiermonnikoog samen met anderen in Utrecht had op 17 augustus 2016 met de directie van Engie Nederland. In het aftastende overleg bleek dat directeur Ruud Bos van Engie geschrokken was van het maatschappelijke protest tegen de voorgenomen proefboring. Vanaf het eiland had de boosheid hierover in nog geen tien dagen geleid tot 27.500 digitale handtekeningen voor de petitie tegen de gasboring. Een brede coalitie van 17 milieu-organisaties met samen meer dan 2 miljoen leden had zich hierbij aangesloten. Het gezamenlijke protest bij de Tweede Kamer onder aanvoering van 20 'monniken' resulteerde in de aangenomen motie waarin de Kamer minister Kamp opriep geen toestemming te geven voor de boring. Kamp legde deze motie naast zich neer, maar het protest had veel publiciteit getrokken.
in het Utrechtse overleg kon de werkgroep dan ook constateren dat het plan Engie een grote naamsbekendheid had opgeleverd, maar wel een negatieve, gevoegd bij de slechte naam die de NAM in Groningen de hele gasindustrie heeft bezorgd. Plus nog de uitkomsten van de energie-conferentie in mei in Parijs, waarin de wereld zegt te streven naar sterke vermindering van de CO2 uitstoot. En stijging van de zeespiegel merken we op het eiland als een van de eersten. De werkgroep is daarom wel voor verduurzaming van het eiland. Engie bouwt ook in het noorden zijn duurzame tak sterk uit en betreedt de markt van de groene stroom. Dat maakt het bedrijf nog gevoeliger voor negatieve publiciteit, om van een dreigende oproep tot een consumentenboycot nog maar te zwijgen.
Veel groenminnend Nederland is fan van Schiermonnikoog. Zou het protest en die kwetsbaarheid bij Engie voor een kantelpunt zorgen? Daarom heeft de werkgroep aan Engie voorgesteld om in plaats van te boren de leiding te nemen bij de verduurzaming van het eiland. Dan zijn er alleen maar winnaars. die suggestie neemt Ruud Bos mee naar zijn bedrijf. in Parijs moet hij aftasten of afzien van de gasboring bij zijn baas, de pas benoemde Isabelle Kocher goed valt. Zij wil dat het concern vaart maakt met verduurzaming, vooral met wind- en zonne-energie. En dan moet de Chinese groot aandeelhouder nog om.
Op 17 september 2016 is er weer een gesprek met Engie. Dan worden ook de meer dan 1000 ansichtkaarten aangeboden die tijdens de strunmarkten werden getekend. Onze acties en ook de petitie gaan gewoon door!
De toeristische organisatie WIJZIJNHEERDE heeft laten weten adhesie te betuigen aan de open brief aan de gemeenteraad van Heerde. Dat deed ook de afdeling Hattem/Heerde van de Koninklijke Horeca Nederland.
De open brief van drie Wapenveldse organisaties aan de gemeenteraad van Heerde, is door de gemeente snel verwerkt en opgenomen op de raadsagenda voor de vergadering van maandag 12 september.
De opstellers van de petitie hebben een open brief verzonden aan de gemeenteraad van Heerde. Daarin roepen ze om in overleg te treden met maatschappelijke organisaties en ondernemers om te komen tot een toekomstvast beheer van het Apeldoorns kanaal.