Antwoord op de petitie van de wethouder, misschien een stopverbod in de Spuistraat.
Behandeld door Bestuurlijke zaken V&OR
TA2022-000642/ZD2022-008765
Uw petitie/raadsadres van 20 juni 2022 over “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”
Beste Amsterdammers,
Hartelijk dank voor uw petitie aan de gemeenteraad van 20 juni 2022 met als onderwerp “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”.
In uw petitie vraagt u in de eerste plaats om zo snel mogelijk een tijdelijk fietspad af te tekenen op het nieuw aangelegde trottoir in de Spuistraat. In de tweede plaats doet u een procedurevoorstel om tot een nieuw besluit te komen in de gemeenteraad over een definitieve inrichting.
Daarbij doet u ook een suggestie voor een inrichtingsprincipe waarbij de rijbaan wordt verschoven en een nieuw fietspad wordt aangelegd. Dit gaat ten koste van de parkeerplaatsen aan beide zijden van de weg.
Op 13 juli 2022 heeft de gemeenteraad mij gevraagd om uw brief te beantwoorden.
Ik zal achtereenvolgens ingaan op de voorgeschiedenis en uw vragen.
Voorgeschiedenis
Tijdens de afgelopen coronaperiode, toen er ‘anderhalvemeter’-maatregelen moesten worden getroffen in de openbare ruimte, is het fietspad in de Spuistraat afgesloten om meer ruimte aan de voetganger te geven door de fietser gebruik te laten maken van de rijbaan. Dit is grotendeels als positief ervaren door zowel de buurt als de verkeersdeelnemers in de Spuistraat.
Daarnaast waren er ook kritische geluiden.
De stadsdeelcommissie Centrum heeft op 2 november 2021 nadrukkelijk verzocht om de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat waar de auto te gast is.
Vervolgens is de buurt geconsulteerd, is het voorstel onder andere besproken in de stadsdeelcommissie - met inspraak van voor- en tegenstanders –, besproken met Fietsersbond en getoetst in de Centrale Verkeerscommissie (CVC).
Dit heeft op 17 januari 2022 geresulteerd in een besluit van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum waarin is besloten de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat, waar de auto te gast is. Ook de positieve en negatieve ervaringen uit de coronaperiode zijn meegewogen in het besluit.
De afgelopen maanden is het fietspad verwijderd en omgezet in trottoir. Ook wordt nieuwe bebording geplaatst en nieuwe markering op de rijbaan aangebracht, waaruit duidelijk blijkt dat de auto te gast is in de fietsstraat.
Andere afwegingen om definitief tot een inrichting als fietsstraat te besluiten
1. Historisch veranderende situatie
De Spuistraat met vrijliggend fietspad komt voort uit de situatie van de jaren ‘90 van de vorige eeuw waarbij de Spuistraat nog als hoofdnet voor auto’s fungeerde richting Raadhuisstraat, Rokin, Amstel en Vijzelstraat. Dit was een 50km/u hoofdweg met een veelvoud van de huidige hoeveelheid gemotoriseerd verkeer.
De afgelopen decennia is de functie van de Spuistraat en de wijze waarop de verkeerscirculatie in het stadshart is georganiseerd, veranderd. Zo is van de vroegere doorgaande ontsluitingswegen alleen de Raadhuisstraat nog bereikbaar via de Spuistraat en is de Nieuwezijds Voorburgwal de voornaamste en aangewezen hoofdroute om vanuit het noorden de Raadhuisstraat te bereiken. Dit betekent dat de Spuistraat voornamelijk een buurtfunctie heeft gekregen waar maximaal 30 km per uur mag worden gereden. De Spuistraat vervult nu dus een ondergeschikte rol ten opzichte van het hoofdnet auto. Dit moet ook duidelijk zijn in de wijze waarop een straat is ingericht. Een geasfalteerde vrijliggende rijbaan voor auto’s met een vrijliggend fietspad is niet de juiste indeling.
2. Toekomstbestendigheid
Wanneer het project de Oranje Loper is afgerond, met name de werkzaamheden op de Nieuwezijds Voorburgwal, is er een verdere afname van gemotoriseerd verkeer in de Spuistraat. Het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum heeft nadrukkelijk toegezegd, de punten die door de stadsdeelcommissie zijn gevraagd in het ontwerp voor herinrichting mee te nemen. Deze punten overlappen met uw petitie en betreffen:
a. Fietsverkeer richting het noorden mogelijk maken
b. Meer ruimte voor voetganger en fietser
c. Rekening houden met bewoners met een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken.
Huidige situatie
Ik deel uw mening dat de huidige situatie in de Spuistraat niet ideaal is. Er wordt frequent geladen en gelost op de rijbaan, waarbij zowel het gemotoriseerd verkeer als het fietsverkeer wordt gehinderd en er soms zelfs gevaarlijke situaties ontstaan. Hierbij moet de kanttekening worden gemaakt dat dit met name in de ochtendspits tot problemen leidt en het buiten deze periode de doorstroming voldoende is en de situatie goed functioneert.
De problemen in de Spuistraat zijn te wijten aan de minimale breedte van de rijbaan. Ondanks het grote aantal laad- en losplekken waar gebruik van kan worden gemaakt, wordt nog veel stilgestaan op de rijbaan, waardoor fietsers gaan uitwijken over het trottoir.
Stadsdeel Centrum kijkt voortdurend naar mogelijkheden voor verdere verbeteringen om de verkeersveiligheid te vergroten en de situatie voor fietsers comfortabeler te maken. Nu wordt onderzocht of een stopverbod, dat samenvalt met de venstertijden voor laden en lossen, soelaas kan bieden. Daarnaast is stadsdeel Centrum in gesprek met Afval & Grondstoffen om te onderzoeken of andere ophaaltijden of -methoden voor het huis- en bedrijfsafval mogelijk zijn.
Volledige herinrichting voorlopig niet mogelijk
Het is de ambitie van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum dat bij de eerstvolgende mogelijkheid de rijbaan van de Spuistraat te verbreden en dat de Spuistraat officieel tweerichtingsverkeer voor fietsers wordt. Er zijn meerdere redenen dat dit niet vóór 2027 kan worden opgepakt.
Denk aan de vele werkzaamheden die al plaatsvinden in dit gedeelte van de binnenstad aan zowel de weginfrastrucutuur (zoals Nieuwezijds Voorburgwal, Raadhuisstraat en Rozengracht) als aan de kademuren en bruggen, de lange voorbereidingstijd die een herinrichting met zich mee brengt en tenslotte de financiële uitdagingen waar de gemeente Amsterdam voor staat.
Geen nieuw besluit door de gemeenteraad
Zoals hiervoor gezegd, is een volledige herinrichting van de Spuistraat de komende jaren helaas niet aan de orde. De bevoegdheid om een besluit te nemen over een nieuwe inrichting van de Spuistraat ligt sinds de verkiezingen van 17 maart dit jaar bij het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum.
Daarom zal de gemeenteraad niet betrokken worden in de besluitvorming. Wél zal de projectvoorbereiding als het zover is de normale participatie- en inspraakprocedures doorlopen en zal het Dagelijks Bestuur, zoals gebruikelijk, de stadsdeelcommissie consulteren voorafgaand aan het besluit.
Het door u voorgestelde inrichtingsprincipe
Ik wil in deze brief niet vooruitlopen op hoe de nieuwe inrichting van de Spuistraat er uit moet komen te zien. Ik kan daarom niet ingaan op de door u voorgestelde definitieve oplossing. Er zijn wel enkele basisprincipes waar bij een nieuwe inrichting rekening mee moet worden gehouden. Denk aan de vele bedrijven en instellingen (o.a. OLVG) die in de Spuistraat gevestigd zijn en hun behoefte om te kunnen laden en lossen, de inrichtingsprincipes van Duurzaam Veilig en de transformatie van Amsterdam tot een Autoluwe Stad.
Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam, Melanie van der Horst
Wethouder Verkeer, Vervoer en Luchtkwaliteit
Vandaag is de petitie over studentenhuisvesting overhandigd aan minister Plasterk van Onderwijs. De 1681 ondertekenaars van de petitie vragen de minister het normbudget voor uitwonende studenten te verhogen omdat studentenkamers duurder worden, terwijl de toelage niet verandert.
Het is de eerste petitie van deze site die rechtstreeks aan een minister is overhandigd en de eerste petitie die gestart is door een gevestigde organisatie, de Landelijke Studentenvakbond.
De petitie die vraagt om aktie om het leed van reptielen te voorkomen heeft in de eerste dag al 50 ondertekenaars getrokken.
De wetgever wordt gevraagd om het houden van reptielen als huisdier verantwoordelijker te laten gebeuren.
Betere informatie en het beïnvloeden van de 'wildvang' praktijk
De nieuwste petitie is gericht aan de stichting Collectieve Propaganda voor het Nederlandse Boek: graag ook de boeken van vrouwen promoten.
Een petitie hoeft dus niet aan 'Den Haag' of de gemeenteraad geadresseerd te worden, het kan ook gebruikt worden om "niet gouvermentele organisaties" te vragen hun beleid aan te passen.
Sinds eind oktober staat hier al een petitie over het aandeel van hun toelage die studenten krijgen voor hun huisvesting. De petitie sluit op 24 maart en recentelijk stijgt het aantal ondertekenaars per dag opvallend! Op de valreep weten studenten de weg ernaar te vinden..
Een petitie is niet per se louter tegen iets. In de nieuwe petitie over een snelweg bij Amsterdam wordt ervoor gepleit de weg in te passen in het landschap.
Op deze manier krijg je niet alleen makkelijker mensen aan je kant, het wordt doorgaans ook door beleidsmakers gewaardeerd. Het zegt niet alleen 'nee!' maar ook hoe het wel moet.
Het doel van een petitie is om de politieke agenda te beïnvloeden. Door gelijk met alternatieven te komen kan dat krachtiger zijn dan alleen een tegenstem laten horen.
Het pragmatische karakter van een constructieve petitie wordt in Nederland doorgaans gewaardeerd door ontvanger en ondertekenaar.
Zoiets is niet makkelijk, want het succes van de petitie is ook afhankelijk van de kwaliteit van het alternatief. Daar hoef je bij een 'nee!'-petitie niet over in te zitten.
Leden van de vereniging Open Domein kunnen gratis een petitie starten op petities.nl, normaal kost het 5 euro.
De vereniging Open Domein zet zich met vrijwilligers en sponsoring in voor een vrije, openbare ruimte op het vanouds geprivatiseerde internet door onder andere e-mail en hostingdiensten aan te bieden.
De publieke dienst petities.nl wordt ook technisch mogelijk gemaakt door de vereniging Open Domein
De aantallen ondertekeningen per dag voor de km-heffing petitie fluctueert sterk, van 13 tot 412 per dag, afhankelijk van de aandacht ervoor in de massamedia. Dit is te zien in onderstaande grafiek.
Het bericht op Telegraaf.nl op 22 januari gaf 1456 bezoekers door en die dag tekenden er 412 mensen. De tweede piek is van 31 januari en is veroorzaakt door de link in een nieuwsbericht op Webwereld.nl. 756 bezoekers kwamen vanaf die site die dag. De eerste piek werd trouwens veroorzaakt door de aankondiging op flitsservice.nl en tientallen verschillende webfora over auto's en automobiliteit.
Op maandag 22 januari zijn er meer dan 200 ondertekeningen binnen gekomen voor de petitie tegen kilometerheffing.
Om precies te zijn waren er sinds middernacht om vier uur 's middags 374 ondertekeningen gezet, waarvan 62 nog niet bevestigd. Van die 374 zijn er overigens 68 onzichtbaar.
De aanleiding is waarschijnlijk het bericht over de petitie op de website van De Telegraaf
Gelinkt wordt er nu ook vanaf De Jonge Fortuynisten en afgelopen vrijdag was de petitie de aanrader van Bright.nl
.