Updates
Verantwoording lobby
In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Verloop
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Lobbywerk
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Resultaten
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Sociale media
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Financiële verantwoording
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
Vervolg
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Hospice blijft open
Mede dankzij uw ondertekening hebben we het goede nieuws ontvangen dat het hospice openblijft! U heeft waarschijnlijk ook uit de media al vernomen dat we de komende tijd onderzoeken of we als zelfstandige stichting verder kunnen gaan. Er zijn verschillende high care hospices die op deze manier werken en succesvol zijn en dat gaan wij ook doen.
De komende maanden gaan we hier hard aan werken.
Maar ook u kunt ons helpen! We hebben startkapitaal nodig en alhoewel we een heel eind zijn, hebben we nog zeker een weg te gaan. De komende tijd gaan we aan de slag met een mooie wervingscampagne. Uiteraard zijn alle giften nu al welkom en kunt u ons fiscaal vriendelijk helpen (we hebben een ANBI status). Meer informatie over doneren en het fiscale voordeel vindt u op de website van de Stichting Vrienden van Hospice Rozenheuvel.
Nogmaals ontzettend bedankt voor uw support en we kijken heel erg uit naar de toekomst die veelbelovend is.
We wensen u een mooie lente en hopen op uw blijvende support!
Mede namens de nieuw op te richten Stichting Rozenheuvel, maar vooral ook namens de toekomstige gasten,
Berry ter Horst
Petitiehouder en bestuur Vrienden van Hospice Rozenheuvel
Het wetgevingsproces Europese Dataruimte Gezondheidszorg is afgesloten
Het wetgevingsproces van EHDS waarin de minister van VWS invloed heeft is afgelopen maand afgesloten. Geïnteresseerden, waaronder de personen die de petitie ondertekend hebben, zijn via publieke kanalen op de hoogte gesteld van de ontwikkelingen in dit proces.
Daarnaast hebben wij hier ook een symposium rondom georganiseerd.
Begeleidend schrijven bij de petitie omtrent de vernoeming van de straatnaam van de Russische ambassade naar Aleksej Navalny
Geachte raadsleden van de gemeente Den Haag,
Het zal u niet ontgaan zijn dat er na de dood van Aleksej Anatoljevitsj Navalny een petitie is gestart om de straatnaam Andries Bickerweg, waar de Russische ambassade is gelegen, te veranderen in Aleksej Navalnyweg, -laan of -straat. Deze is massaal ondertekend en inmiddels zijn er meer dan 85.000 handtekeningen verzameld.
Het doel van de petitie
“Mensenrechten, vrijheid en vrede zijn de hoekstenen van de wereldorde die we trachten op te bouwen”, aldus onze koning Willem-Alexander in een toespraak op 2 april 2024 in Den Haag.
1 Ook Navalny stond voor deze hoekstenen en probeerde deze in zijn land, Rusland, een land waar het aan deze hoekstenen ontbreekt, op te bouwen. Dat moest hij met zijn leven bekopen.
Over de hele wereld wordt over Navalny gesproken als held of als symbolisch figuur voor verzet. Maar is Navalny heilig? Welnee. En dat weten we. We kennen zijn vroegere ultranationalistische sentimenten en dat hij de annexatie van de Krim door Moskou in 2014 niet veroordeelde 2, maar we weten ook dat hij op die woorden teruggekomen is. Vanuit de gevangenis heeft hij zich verzet tegen Poetins oorlog in Oekraïne en vroeg hij om terugtrekking van de Russische troepen uit heel Oekraïne. 3, 4 Oftewel: voortschrijdend inzicht, wat hem een mens maakt zoals u en ik. En toch was hij daarnaast nog meer. Hij was een vrijheidsstrijder, boegbeeld van de anti-corruptiebeweging in Rusland en bovenal een moedig man. Een man wiens naam níet in de doofpot mag worden gestopt zoals Rusland dat het liefst wel ziet. Het minste wat wij dan kunnen doen, is laten zien aan Rusland dat wij het daar niet mee eens zijn door hen blijvend bloot te stellen aan de naam Aleksej Navalny.
Het aantal handtekeningen is bijzonder uniek, vertelt Reinder Rustema, oprichter van Petities.nl: "Sinds Petities.nl begon in 2005 is er van de krap 18.000 petities maar één andere petitie geweest die gericht was aan een gemeenteraad die meer ondertekeningen trok."
Het spreekt voor zich dat wij ondertekenaars het liefst zien dat het verzoek om de straatnaam te wijzigen ingewilligd wordt. Wij zijn ons ervan bewust dat er mogelijke tegenargumenten zijn en het eerdere zelfde verzoek van Richard de Mos eind 2021 is afgewezen. Echter, de omstandigheden en feiten zijn inmiddels gewijzigd. Middels deze brief willen wij u daarom tevens laten zien waarom het veranderen van de straatnaam – ook rekening houdend met mogelijke tegenargumenten – wél belangrijk is en nu zeker wél mogelijk zou moeten zijn.
De praktijk laat zien dat vernoemingen mogelijk zijn
Allereerst laat de praktijk zien dat het mogelijk is. Nederland zou namelijk niet het eerste land zijn dat met een dergelijk initiatief zou komen:
- Het stadsbestuur van de Amerikaanse hoofdstad Washington DC heeft besloten om de straat waar de ambassade van Saoedi-Arabië is gevestigd, te hernoemen naar de vermoorde journalist Jamal Khashoggi. 5 Hij werd in 2018 om het leven gebracht nadat hij het Saoedische consulaat in Istanbul was binnengegaan. Dit voorbeeld is uiteraard niet Rusland gerelateerd, maar heeft wel hetzelfde achterliggende idee.
- De Russische ambassade in de Litouwse hoofdstad Vilnius heeft van de lokale autoriteiten een nieuw adres gekregen in maart 2022. De diplomatieke post bevindt zich nu aan de 'Oekraïense Heldenstraat'.6
- In Praag, Tsjechië, werd in 2020 het plein waar de Russische ambassade aan ligt omgedoopt tot het Boris Nemtsov plein. Een eerbetoon aan de Russische oppositiepoliticus, en fel criticus van president Poetin, die in februari 2015 om de hoek van het Kremlin werd vermoord. 7
- In Stockholm, Zweden, is in 2022 de bushalte naast de Russische ambassade van naam veranderd. Van ‘Fyrverkarbacken’ naar ‘Fria Ukrainas plats’ (‘Vrij Oekraïne plaats’). Ook het park ertegenover heeft die naam gekregen. 8
In geen van deze gevallen ontstond, zover bekend, een escalatie tussen betrokken landen met negatieve invloed op de veiligheid van burgers. Nog meer initiatieven zijn te vinden op de wikipediapagina ‘List of streets renamed due to the Russian invasion of Ukraine’. 9
De wens tot een specifieke vernoeming naar Navalny is er niet enkel in Nederland
Bovengenoemde voorbeelden gaan niet specifiek over de vernoeming naar Navalny, maar zijn voorbeelden die voor zijn dood al zijn opgezet en doorgevoerd. Wij hebben begrepen dat een vernoeming enkel kan naar een persoon die overleden is en merken dat juist nu na
In honoring Alexei Navalny through this petition, we not only recognize his personal sacrifices and bravery but also send a clear message that his struggle for a more democratic and fair society will not be forgotten. – Een ondertekenaar
Navalny’s dood de behoefte groot is om deze straatnaam wijziging door te voeren. De massale steun voor de petitie laat dit zien. Maar ook buiten Nederland leeft deze wens. Er zijn signalen dat andere landen ook (zullen gaan) onderzoeken wat de mogelijkheden zijn tot vernoeming van een straat rondom de Russische ambassade naar Navalny:
- “Die Behrenstraße in Berlin in Alexej-Nawalny-Straße umbenennen!” De Duitse variant van de voorgelegde petitie heeft inmiddels ruim 46.000 handtekeningen. Meerdere toonaangevende organisaties en mensen hebben de petitie ondertekend. 10
- “Durbin, Cassidy Introduce Bill To Rename Street Near The Russian Ambassador's Residence After Alexei Navalny” Na de dood van Navalny hebben de Amerikaanse Senaat Majority Whip Dick Durbin en de Amerikaanse senator Bill Cassidy op 26 februari een wetsvoorstel ingediend om een deel van de straat nabij de Russische ambassade in de Verenigde Staten te hernoemen naar “Alexei Navalny Way.” 11
- “Protesters ‘rename’ street in front of Russian Consulate in Kirkenes after killed opposition leader Navalny” Kirkenes, Noorwegen, is een van de weinige plaatsen in de Scandinavische landen waar Rusland nog steeds een actief consulaat-generaal heeft. De burgemeester van Kirkenes, Magnus Mæland, zegt dat hij het idee steunt, omdat dit de betrokkenheid bij vrede en vrijheid van de burgers toont. Hij zegt dat het kán en dat hij wil dat alle lokale politici erover gaan nadenken. 12
- “Proposal in Bucharest Council to change Russian Embassy street name to Alexei Navalny Street” Het lijkt erop dat ze in Boekarest, Roemenië, al een stap verder in het proces zijn om de straatnaam bij de Russische Ambassade te vernoemen naar Navalny. Er zou al een ontwerpbesluit op tafel liggen omtrent de hernoeming. 13
- “Politicians support renaming Russian embassy street to ‘Aleksej Navalnyjs Gade’” In Kopenhagen, Denemarken, wordt het initiatief onder andere gesteund door de burgemeester voor werkgelegenheid en integratie (vergelijkbaar met een wethouder in Nederland) en wordt het veranderen van de naam een “zeer belangrijk” signaal genoemd. 14
Verder zijn er ook acties opgezet in Malta (de oppositieleider heeft een verzoek ingediend om de straat waar de Russische ambassade in Malta is gevestigd te hernoemen naar Navalny) 15, Italië (waar Italiaanse burgers de straat voor de ambassade in Rome al symbolisch hernoemd hebben) 16, Canada (waar een vergelijkbare petitie 10.000 handtekeningen heeft) 17 en New York, VS, (waar de petitie voor het hernoemen van de straatnaam voor het Consulaat van Rusland bijna 8.000 handtekeningen heeft) 18.
Impact van een wijziging op de bewoners en bedrijven in de straat
We zijn ons bewust van de lokale impact van een wijziging, namelijk de impact op de
bewoners en bedrijven in de straat. We stellen daarom voor om de naam van slechts een gedeelte van de straat te wijzigen, namelijk enkel het groene gedeelte op de afbeelding hieronder. Deze splitsing zou natuurlijk aanvoelen, omdat de Alexander Gogelweg de straat op dit moment ook al in tweeën verdeelt.
Met dit voorstel zouden naast de Russische Ambassade enkel drie andere adressen getroffen worden door de verandering. Een internationaal farmaceutische organisatie, de officiële residentie van de ambassadeur van Noorwegen en de Berlagekerk. Om met die laatste te beginnen: Het lijkt erop dat de kerk op dit moment niet in gebruik is. De invloed van een adreswijziging zal daarom relatief klein zijn. Verder hebben we reeds contact gezocht met de Noorse ambassade. Logischerwijs mogen/kunnen zij, als gast van de stad Den Haag, geen uitspraken doen over deze wijziging. Ze geven in hun antwoord aan ons initiatief met interesse te zullen volgen.
Voorschriften rondom het wijzigen van een straatnaam
We zouden u ertoe willen uitnodigen verder te kijken dan enkel uitvoeringsvoorschriften. In de eerdere afwijzing werd verwezen naar uitvoeringsvoorschriften met betrekking tot naamgeving. Uiteraard bestaan voorschriften met een goede reden. Ze komen voort uit zorgvuldige afwegingen en voorkomen willekeur in de uitvoering. Een voorschrift is echter ook een algemene regel die nooit volledig recht kan doen aan het specifieke geval. Er is een ruimte tussen beleid en uitvoering waarin algemene voorschriften niet volstaan en de
uitvoerder wordt aangesproken op de - bij uitstek democratische - vrijheid en
verantwoordelijkheid om het goede te doen.
Democratie bestaat immers bij de mogelijkheid om de gevestigde orde te bevragen in naam van democratische grondbeginselen. In onze rechtstaat gaan de grondbeginselen aan voorschriften vooraf: ze geven voorschriften hun legitimiteit. Die legitimiteit kan en mág niet afhangen van de administratieve rompslomp of het 'gedoe' dat het oplevert wanneer er van een voorschrift wordt afgeweken. Als gedoe en administratieve lasten worden genoemd als argumenten om af te zien van een democratische daad, dan is het wel erg met ons gesteld. Ja, democratie is nou eenmaal gedoe. Dat wist Navalny ook. Laten we daarom met elkaar vooral inzien waar administratie en voorschriften in eerste instantie voor bedoeld waren en ze niet beschouwen als een doel op zichzelf.
Tot slot
Geachte raadsleden van de gemeente Den Haag, we nodigen u uit om, in de ruimte tussen beleid en uitvoering, de moed op te brengen onze democratie te verdedigen. Want is Den Haag, de stad van het internationale recht, niet de uitgeroepen stad om linksom of rechtsom gehoor te geven aan de oproep in de petitie? En vergeet daarbij niet…
Dus Den Haag, alstublieft: don’t do nothing
Met vriendelijke groet,
Team Navalnylaan
“The only thing necessary for the triumph of evil is for good people to do nothing." - Een quote van Edmund Burke, gebruikt door Navalny in zijn Final Message mocht hij komen te overlijden.
Deze petitie is op republiek.org te ondertekenen
De petitie Koning betaalt belasting en zijn eigen vakanties staat niet hier maar op republiek.org/stop.
Donatie
Omdat wij besloten hebben bij de Raad van State bezwaar te maken tegen het bestemmingsplan zullen wij kosten moeten maken. Wij zouden het enorm waarderen als u ons daarin ondersteunt met een donatie. Dat kan via onderstaande link of via onze website www.ijzerenvrouw.nl
Wij danken u hartelijk voor uw steun..
Bezwaar Raad van State
De Stichting IJzeren Vrouw is van mening dat het bestemmingsplan niet voldoet aan alle eisen die gesteld worden. Niet om vertraging te veroorzaken, maar omdat wij ons verplicht voelen de stem van gebruikers en omwonenden te vertegenwoordigen. Die stem heeft luidkeels geroepen dat de woontorens te veel impact hebben op het karakter van het park. .
Gemeenteraad keurt bestemmingsplan goed
5 Maart 2024. De gemeenteraad heeft in grote meerderheid ingestemd met het bestemmingsplan voor de drie woontorens. De Stichting IJzeren Vrouw heeft nog geprobeerd het tegen te houden door met diverse fracties te spreken. Maar helaas. Ondanks het feit dat de raad toegeeft dat de torens ernstig inbreuk doen op het park stemmen ze toch voor bouwen van hoge torens bij het water in plaats van laagbouw verderop. Natuurlijk zijn nieuwe woningen belangrijk, maar verkoeling, groen en recreatie ook in een steeds drukker wordende stad. Wij beroepen ons op stappen..
Waarom deze petitie
De discussie over de bestuurlijke toekomst van Oostzaan is complex en veelzijdig, met verschillende belangen en perspectieven die meewegen in het besluitvormingsproces. Het is een proces dat nauwlettend gevolgd wordt door zowel de inwoners van Oostzaan als de omliggende gemeenten, waarbij het belangrijk is dat alle stemmen gehoord worden om tot een breed gedragen besluit te komen. De stem van de inwoners is essentieel in het vormgeven van de bestuurlijke toekomst.
Participatie processen, zoals een burgerplatform, inspraakavonden, enquêtes, en werkgroepen, bieden de Oostzaners de mogelijkheid om hun visie te delen en mee te denken over de richting van hun gemeente.