In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Het burgerinitiatief dat hoort bij de petitie 'Sport in Maastricht' heeft het voorgeschreven minimum aantal handtekeningen bereikt en is op 5 september overhandigd. De volgende woorden zijn daar vlak voor uitgesproken: Overhandiging handtekeningen burgerinitiatief Sport in Maastricht tijd voor actie aan burgemeester Leers van Maastricht, dinsdag 5 september, 13.30 uur, stadhuis Maastricht "Geachte burgemeester, Wij zijn geen mensen van veel woorden; wij zijn mensen uit de praktijk, de praktijk van het sporten.
Net zoals heel veel Maastrichtenaren behoorden wij tot voor kort tot de zogenoemde zwijgende meerderheid. Als sportliefhebbers en burgers van Maastricht doet het ons al tientallen jaren pijn aan de ogen hoe er in deze stad met sport wordt omgegaan. Wij zien sport als een basisbehoefte, niet alleen voor ons, maar voor iedereen en vooral voor de jeugd. We zien dat echter niet terug in de prioritering van sport op de gemeentelijke agenda. Er wordt de laatste twee jaar weliswaar veel over sport gepraat, ook in de gemeenteraad, er worden in verkiezingstijd ook vele beloftes gedaan, maar in de praktijk komt er in onze ogen veel te weinig van terecht. Daarom willen wij u namens de burgers van Maastricht onze visie op sport aanbieden. Zo zouden de burgers van Maastricht graag willen dat u het in grote lijnen aanpakt, los van politieke stroming, los van heilige huisjes. Burgemeester, u staat bekend als een man van het volk. De 300 benodigde handtekeningen voor dit initiatief waren in een mum van tijd bij elkaar; iedereen wil tekenen en iedereen wil haar of zijn verhaal kwijt over de sport in Maastricht. Een enkeling durfde niet te tekenen, uit angst voor eventuele consequenties vanuit de gemeente Maastricht, waar hij/zij voor opdrachten afhankelijk van was. Dat is wat ons betreft een teken dat er niet genoeg transparantie is. In een democratie moet iedereen kunnen zeggen wat hij of zij wil, zonder consequenties, zeker niet vanuit de overheid. Vanwege onze andere werkzaamheden hebben wij ons beperkt tot het noodzakelijke aantal handtekeningen om het plan op de agenda van de gemeenteraad te krijgen. U ontvangt hierbij van ons 325 handtekeningen en we hopen dat u er zinnige dingen mee zult doen. We willen u, de wethouder sportzaken en de afdeling sport en recreatie vragen om het burgerinitiatief niet vanuit een defensieve houding te benaderen. We zouden maandenlang kunnen gaan muggenziften over allerlei details en cijfers, daar hebben wij geen behoefte aan en als vrijwilligers bovendien geen tijd voor. Het gaat ons om de grote lijn: het prioriteren van sport op de gemeentelijke agenda, echt luisteren naar de mensen in het veld, het komen tot een integrale benadering van sport en bewegen vanuit een heldere visie op sport, welzijn, economie, minderhedenbeleid, gezondheid en onderwijs, het tonen van ambitie, het stimuleren van innovatie en last but not least, het instellen van een sportbedrijf, waarin ook de gemeente uiteraard een belangrijke rol heeft, dat gecontroleerd do or een onafhankelijke instantie - wordt afgerekend op resultaat: hoeveel mensen zijn er extra in beweging gekomen? We hopen dat de gemeente Maastricht dit initiatief aangrijpt als een kans om tot echte verandering te komen. Succes." Burgerinitiatief Sport in Maastricht tijd voor actie Josephine Dols Math Everaers Mike Broers Gerrino Mulder
De webmaster van petities.nl heeft geprobeerd aandacht voor deze site te trekken door een opinie-artikel op dinsdag 29 augustus in NRC Handelsblad en 30 augustus in nrc.next te ondertekenen als 'webmaster petities.nl'. Het artikel is terug te lezen op de website van nrc.next (helaas zonder petities.nl melding) of op zijn persoonlijke website. Het gaat over de noodzaak om een verschil te maken tussen volksvertegenwoordigers (die petities in ontvangst nemen in dit verband) en bestuurders (zoals de ministers die vragen van volksvertegenwoordigers naar aanleiding van een petitie moeten beantwoorden).
Nieuw op petities.nl is de petitie waarin de Haagse Gemeenteraad wordt gevraagd om B&W het verkeerscirculatieplan over te laten doen. Tot 1 november te ondertekenen..
Sinds 21 augustus is er een petitie voor de sportuitoefening in Maastricht. Dit wordt bij genoeg steun een burgerinitiatief in de gemeente.
Daar is ook een aparte website voor ingericht waar de ondersteuningsverklaring van kan worden gehaald om op papier te ondertekenen en op te sturen naar de organisator
Op 21 augustus begon de petitie 'Geen grotere windmolen langs de Goudseweg' in Bodegraven. De petitie is gericht aan de burgemeester en zal sluiten op 21 september.
Bestuurskundige Corien Prins bespreekt in Netkwesties 142 waarom een e-petitie beter is dan een initiatief zoals nederlandpraatmee.nl. Ze bespreekt onder andere de ervaringen in Schotland waar e-petities opgenomen lijken te worden in het politieke proces, in tegenstelling tot Nederland.
Iedereen die sinds 10 mei om 13:59 een petitie heeft ondertekend wordt vriendelijk gevraagd om opnieuw te ondertekenen. Door een samenloop van omstandigheden bij het vervangen van de computer waar petities.nl op draait is de petities.nl database verloren gegaan.
De laatst gemaakte kopie ervan dateert van 10 mei, daar zijn we naar terug gegaan.
In onze maillogs hebben we nog wel e-mailadressen teruggevonden van degenen die een e-mail hebben ontvangen met het verzoek een ondertekening te bevestigen. De komende dagen ontvangen deze mensen (enkele tientallen voor de twee lopende petities) een e-mail met het verzoek helemaal opnieuw te ondertekenen.
Onze oprechte en diepe excuses voor het ongemak dat we hiermee veroorzaken. We hopen dat dit niet uw steun voor uw petitie zal beïnvloeden!
Er zijn extra veiligheidsprocedures ingesteld om een dergelijke situatie in de toekomst te voorkomen.
Mocht u nog vragen hebben, u kunt ze altijd richten tot de webmaster.
Afgelopen maandag 8 mei was de database waar petities.nl gebruik van maakt uitgeschakeld geraakt. De computer waar die op draait is dinsdag weer opgestart en doet het nu weer.
Die machine wordt woensdagmiddag vanaf 14:00 vervangen door een nieuwe, dus dan zal petities.nl weer buiten gebruik zijn. Waarschijnlijk de rest van de middag, in het beste geval een uurtje. Onze excuses voor het ongemak dat dit veroorzaakt.