Updates

Volgens het consumentenprogramma Radar weten patiënten vaak niet of nauwelijks aan welke risico’s ze bij een ingreep worden blootgesteld. Artsen zijn wettelijk verplicht patiënten te informeren over de ingreep, de te verwachten gevolgen en risico’s en de andere methoden van behandeling. Het is nu niet voldoende duidelijk en controleerbaar of dit ook gebeurt. Schriftelijke informatie nu alleen op verzoek Met de huidige communicatiemiddelen, medische standaarden en kennis van risico’s kan dit in het belang van zowel de patiënt als de behandelaars veel beter worden georganiseerd.. Doel is om te komen tot een plicht tot verstrekking van schriftelijke informatie. Nu moet de arts alleen ‘desgevraagd’ schriftelijke informatie geven. Het blijkt dat patiënt en daar maar zelden naar vragen en vaak weten ze ook niet dat dat kan. Het is moeilijk om in een gesprek  goede en complete informatie te geven over diagnose, voorgestelde behandeling, risico’s en alternatieven. Het is ook moeilijk om dat alles in eéén keer te berijpen. Schriftelijke informatie biedt de patiënt de mogelijkheid om zijn of haar situatie te overdenken, te bespreken en keuzes te heroverwegen. Goede informatie voorkomt ook dat mensen behandelingen ondergaan die onnodig risicovol zijn of niet werkelijk helpen. Burgerinitiatief: schriftelijk informeren verplicht Radar start een burgerinitiatief om te bewerkstelligen dat de arts niet op verzoek van de patiënt maar standaard vooraf schriftelijke informatie meegeeft aan de patiënt. Een burgerinitiatief is een uitgewerkt voorstel om bijvoorbeeld regelgeving te verbeteren. Een burgerinitiatief is een verzoek aan de Tweede Kamer om een voorstel te bespreken en er een standpunt over in te nemen. Als dit voorstel vergezeld gaat van 40.000 steunbetuigingen is de Tweede Kamer verplicht om zich over dit onderwerp uit te spreken. Voortgang Al binnen 24 uur waren er 40.000 steunbetuigingen. Radar meldt inmiddels meer dan 55.000 handtekeningen te hebben ontvangen. Het onderwerp zal dankzij dit initiatief op de agenda van de Tweede Kamer worden gezet. Bron: www.trosradar.nl 21 januari 2013

Dat moet veranderen, vinden wij. We mochten het burgerinitiatief pas aanbieden aan de Tweede Kamer als we 40.000 steunbetuigingen hadden. Dat was geen probleem: binnen 24 uur hadden we het benodigde aantal. Het burgerinitiatief spreekt dus veel mensen aan. De eindscore: 48.339 dubbel-bevestigde steunbetuigingen! Dit tot grote blijdschap van Maria Smit, die het voortouw nam voor het burgerinitiatief.Afgelopen week hebben we het burgerinitiatief inclusief steunbetuigingen aangeboden. Naar verwachting gaat het twee maanden duren voordat duidelijk wordt of het burgerinitiatief ontvankelijk is. Dit betekent dat de zogenaamde foutmarge niet groter mag zijn dan 5%. Alle steunbetuigingen moeten afkomstig zijn van personen ouder dan 18 jaar en met de Nederlandse Nationaliteit.De reden dat dit gevraagd wordt, is om te controleren of de steunbetuigingen afkomstig zijn van kiesgerechtigden. Een aantal mensen die het burgerinitiatief ondersteunen, zullen daarom een brief thuisgestuurd krijgen met het verzoek om een kopie van hun legitimatiebewijs te overhandigen. Meer informatie is te lezen op de website van de Tweede Kamer. 

Smit en anderen en op 12 februari 2013 persoonlijk door haar aangeboden aan de voorzitter van de commissie voor de Verzoekschriften en de Burgerinitiatieven. De indieners verzoeken de Tweede Kamer om te bevorderen dat door middel van regelgeving een geneeskundige hulpverlener standaard vooraf schriftelijkeinformatie verstrekt aan een patiënt over voorgenomen onderzoek en voorgestelde behandeling. Ontvankelijkheid De commissie heeft onderzocht of het burgerinitatief voldoet aan de voorwaarden die de Kamer heeft gesteld om door haar behandeld te worden, welke behandeling uit zal monden in een uitspraak van de Kamer over het verzoek. Het burgerinitiatief is vergezeld van 48.340 steunbetuigingen. Deze zijn langs digitale weg verzameld. De commissie heeft aan de hand van de gebruikelijke steekproef geconstateerd dat het burgerrinitiatief is voorzien van de minimaal vereiste 40.000 geldige steunbetuigingen. Op verzoek van de commissie heeft de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport onderzocht of het voorstel van de indieners in de twee jaren voorafgaande aan de indiening van het burgerinitiatief in concluderende zin aan de orde is geweest in de Kamer. Bij brief van 8 maart 2013 heeft de vaste commissie laten weten dat dit naar haar oordeel niet het geval is. Wel plaatst de commissie de kanttekening dat reeds sinds 7 juni 2010 een wetsvoostel bij de Kamer aanhangig is waarin het recht op informatie van de zorgaanbieder aan de cliënt wordt geregeld, welke informatie desgewenst schriftelijk dient te worden verstrekt (Kamerstukken 32 402). Het kabinet heeft echter aangekondigd een nota van wijziging te zullen indienen, overigens niet op het onderhavige punt. De Kamer is in afwachting van deze nota van wijziging. De commissie heeft voorts geconstateerd dat het burgerinitiatief ook aan de overige voorwaarden voldoet. Zij stelt derhalve voor om het burgerinitiatief ontvankelijk te verklaren. Behandelingsvoorstel De commissie stelt voor om dit burgerinitiatief in handen te stellen van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, teneinde, op de wijze die haar goeddunkt, een plenair debat voor te bereiden waarin zal blijken of de Kamer aan het verzoek van de indieners tegemoet wenst te komen. Gelet op het bovengenoemde aanhangige wetsvoorstel is het daarbij uiteraard denkbaar dat de commissie, afhankelijk van de fase waarin de behandeling van dat wetsvoorstel verkeert, besluit om de plenaire behandeling van het burgerinitiatief te voegen in de plenaire behandeling van het wetsvoorstel. De voorzitter van de commissie, Neppérus De griffier van de commissie, Van Dijk

Trots op indiener!  

Het idee luidt als volgt: Bij iedere operatie zou een ‘bijsluiter’ moeten zitten. Een volledige beschrijving van de ingreep en de risico’s die eraan kleven, duidelijk verwoord en die de patiënt rustig thuis kan nalezen en eventueel daarna met de arts nog kan bespreken en daarna ondertekenen. Tegenwoordig krijg je van je behandelend arts meestal alleen een mondelinge toelichting over de ingreep. Dit blijft de patiënten niet altijd even goed bij, of de arts vergeet belangrijke dingen te vertellen. Wanneer er iets mis gaat is het moeilijk te achterhalen of de risico’s goed zijn besproken. De bijsluiter zou deze miscommunicatie moeten voorkomen, een bescherming naar twee kanten dus. In de bijsluiter zou onder andere moeten komen te staan, wat de risico’s zijn van de ingreep, welke type producten er gebruikt worden, hoelang de ingreep al wordt toegepast, de Nederlandse en indien beschikbaar de internationale naam van de ingreep of behandeling en het eventuele medische hulpmiddel. Voor een burgerinitiatief moeten er minstens 40.000 ondertekeningen zijn. Binnen 24 uur was dit aantal al bereikt. Dit maakt wel duidelijk dat men het in Nederland echt belangrijk vindt om goed te worden voorgelicht, vooral als het je eigen gezondheid betreft. Hoe hoog de teller nu staat is niet bekend, maar het is wel duidelijk dat de tweede kamer deze kwestie moet gaan behandelen. Ben jij een voorstander van de bijsluiter, teken dan hier het burgerinitiatief.

Desondanks is uitreiking van folders over ingrepen, verwijzing naar voorlichting op de website en/of andere aanvullende informatie sinds de invoering van de WGBO halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw, gemeengoed geworden in ziekenhuizen. Uiteraard om tegemoet te komen aan de begrijpelijke behoefte van patiënten en cliënten om alle ins en outs, inclusief eventuele kleine en grotere risico’s van een ingreep, rustig te kunnen nalezen. Maar ook vanuit de wetenschap dat ondersteuning van de mondelinge voorlichting onontbeerlijk is voor de kwaliteit van voorlichting en begeleiding, de arts-patiëntrelatie en therapietrouw. Kortom voor de kwaliteit van zorg in het algemeen. Mary de Weerd, voorzitter van Compriz, kan lichte verbazing over de ophef dan ook niet verhullen, maar neemt wel alle signalen serieus. ‘Niet voor niets voelt een grote groep zich kennelijk ‘gehoord’ door het burgerinitiatief dat het vereiste minimumaantal van 40.000 steunbetuigingen binnen vierentwintig uur verzamelde, zo bericht Radar. Maar ik ben ook enigszins verbaasd omdat ziekenhuizen zich al jarenlang inspannen voor ondersteuning van de mondelinge voorlichting en begeleiding. Met folders, via de eigen website, recent de patiëntportalen en andere e-Healthtoepassingen, enzovoort. Het is zeker geen onontgonnen terrein. Integendeel.’ ‘Daar komt nog bij dat uitreiking van folders niet per definitie de oplossing is voor het compleet informeren van patiënten. Was het maar zo eenvoudig. Wat dat betreft sluit ik me aan bij het betoog van jurist Jilles Heringa op Discura.nl. Want wat te denken van het verschil in risico’s van een ingreep per patiënt, iets wat niet in een standaardfolder te vervatten is. En het verschil ook in informatiebehoefte per patiënt. En tot slot het verschil in vaardigheden van patiënten om op basis van de aangeboden informatie persoonlijke keuzes te maken. Hoe dan ook is dat juist hetgeen waar artsen, zorgverleners en (patiënten)communicatieprofessionals van zorginstellingen met een mix van voorlichtingsmiddelen zo goed mogelijk op in proberen te spelen. Waar relevant met een standaardfolder. Maar nogmaals, we volgen de eventuele behandeling van het burgerinitiatief in de Tweede Kamer met belangstelling, dat spreekt voor zich.’ (AH)