Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
Beste mensen, De petitie leeft nog steeds onder de Nederlandse bevolking, dat is duidelijk en ook ontzettend fijn. Afgelopen week is er in de Telegraaf (in de sectie vrouw) een stuk over de petitie geschreven, donderdag 11 maart ben ik geïnterviewd door BNR Nieuwsradio. Vanwege de val van het kabinet en de gemeenteverkiezingen heb ik er (in overleg met petities.nl) voor gekozen de petitie pas later in te dienen. Er is nu besloten de petitie pas aan te bieden aan het nieuwe kabinet. Tot die tijd is het van belang dat er nog vele handtekeningen worden geplaatst dus roep allemaal uw vrienden en vriendinnen op om de petitie te tekenen. Om alle ondertekenaars op de hoogte te houden zal er op korte termijn een nieuws e-mail worden rondgestuurd naar iedere ondertekenaar. met vriendelijke groet, Bianca Bolleurs.
Na het succes van deze petitie, is er een nieuwe gelijke petitie ontstaan. Deze keer op langere termijn, om hopelijk meer dan 15.000 ondertekeningen te krijgen. www.vliegveld-JA.tk en breng ook uw stem uit.Dankuwel.
Wij Vrouwen EisenPostbus 151801001 MD Amsterdamwij.vrouwen.eisen@xs4all.nlAan:Voorzitter Commissie VWS Tweede KamerP.Smeets@tweedekamer.nlper e-mailAmsterdam, 11 maart 2010Betreft: Petitie Amsterdamse abortuskliniekenGeachte mevrouw Smeets, Eind januari 2010 is het abortuscomité Wij Vrouwen Eisen een petitie Behoud Amsterdamse Abortusklinieken gestart om te voorkomen dat het Amsterdams Centrum voor Seksuele Gezondheid (ACSG / MR 70) en de Oosterparkkliniek zouden sluiten. De ACSG/MR70 kliniek is inmiddels per 1 maart is gesloten.Op 10 maart 2010 is de petitie met 2773 handtekeningen afgesloten.
Zoals u aan de handtekeningen kunt zien, hebben vooral de professionals ondertekend. Het zijn artsen, behandelaars en verwijzers, die zelf in hun dagelijkse praktijk met de opvang van ongewenst zwangere vrouwen te maken hebben. Zij ondervinden nu de gevolgen van het sluiten van de ACSG/MR 70 kliniek. Het bestuur van ACSG/MR70 heeft de kliniek gesloten zonder dat de door haar gewenste voorziening in het Slotervaartziekenhuis gereed was. De directeur van het Slotervaartziekenhuis heeft de toezegging deze gespecialiseerde hulpverlening over te zullen nemen niet op tijd kunnen realiseren. De situatie blijft zeer zorgelijk (zie bericht in Het Parool http://www.parool.nl/parool/nl/265/GEZONDHEID/article/detail/283548/2010/03/11/Abortusartsen-boycotten-Slotervaart.dhtmlDe voormalige Staatssecretaris heeft in het overleg met de Tweedekamercommissie op 10 februari 2010 verklaard zich verantwoordelijk te voelen voor de continuïteit van de abortushulpverlening in Amsterdam en omgeving.Wij Vrouwen Eisen vindt de huidige gang van zaken getuigen van onverantwoord beleid ten aanzien van de continuïteit van de abortushulpverlening. Het is u vast bekend, dat de helft van het aantal in Nederland uitgevoerde abortussen in de twee klinieken te Amsterdam plaatsvond. De vraag om hulpverlening wordt nu opgevangen via overwerk in de overgebleven en slecht behuisde Oosterparkkliniek. Ook wordt doorverwezen naar de klinieken in Heemstede en Leiden. De overige taken van de ACSG/MR70 kliniek - voorlichting over anticonceptie en seksualiteit, vruchtbaarheid, recidivepreventie - zijn deels opgesplitst en ondergebracht bij andere organisaties. De integrale seksuele gezondheidszorg is zodoende verdwenen. De in 40 jaar opgebouwde expertise wordt verkwanseld. Wij protesteren tegen deze gang van zaken. De kliniek had niet gesloten mogen worden, zonder eerst de voortgang van de laagdrempelige en kwalitatief hoogstaande integrale hulpverlening in Amsterdam te garanderen. Wij vragen u als lid van de Tweede Kamer en voorzitter van de commissie VWS alles te doen om de werkzaamheden van de overgebleven Oosterparkkliniek te Amsterdam in het belang van de hulpvragende vrouwen te waarborgen en dit op te nemen in het overdrachtsdossier voor de nieuwe commissie. Hoogachtend, Namens abortuscomité Wij Vrouwen Eisen, Gemma PaganoHilda Passchierbijlage: Petitie Behoud Amsterdamse Abortusklinieken met ondertekenaars PS voor de lezers van deze Nieuwsrubriek: Deze brief is in aangepaste vorm ook aan de Minister gestuurd.
Wanneer we de handtekeningen die we op papier hebben opgehaald zijn we nu al op de 13.000 ondertekeningen. Meerdere actiegroepen die op de werkvloer van de gezondheidszorg in beweging zijn gekomen sluiten zich aan, zodat er op 12 mei 2010 een gezamelijke zorgmanifestatie aan het ontstaan is, waar zorgdragers en zorgvragers samen deze en andere petities aan zullen bieden en ervoor zullen zorgen dat er gehoord wordt dat onze zorg ons aan het hart gaat. Wij staan voor menselijkheid, vakbekwaamheid en integriteit in de zorg, en maken duidelijk dat winstbejag, effectiviteit die de menselijkkheid afknijpt en productiviteit die de betrokkenheid de deur uit stuurt misschien wel op de marktplaats, maar niet in de zorg thuis horen. Zet 12 mei 2010 in uw agenda en help mee om de petitie die u zelf ook ondertekend hebt aan het juiste adres af te leveren.
Wegens technische beperkingen hebben we onze petitie verplaatst naar een andere plek (hier dus). Heb je al een keer ondertekend en zie je je reactie niet terug, teken dan de petitie opnieuw! Hoe meer stemmen, hoe meer impact!.
De petitie Behoud Amsterdamse abortusklinieken is op 10 maart 2010 afgesloten met 2773 handtekeningen. Wij bieden de petitie aan de Minister van Volksgezondheid en de leden van de Tweedekamer commissie aan.
Alle fractiesecretarissen krijgen ook een exemplaar met het verzoek het stuk en de begeleidende brief in het overdrachtsdossier voor de nieuwe Tweede Kamer op te nemen. De begeleidende brief bij de petitie zullen wij z.s.m. in deze rubriek Nieuws plaatsen. Alle ondertekenaars heel erg bedankt!
<!--[if gte mso 9]> /o:OfficeDocumentSettings <![endif]--><!--[if gte mso 9]> Normal/w:View 0/w:Zoom 21/w:HyphenationZone false/w:SaveIfXMLInvalid false/w:IgnoreMixedContent false/w:AlwaysShowPlaceholderText /w:Compatibility /w:WordDocument <![endif]--><!--[if gte mso 9]> /w:LatentStyles <![endif]--> GEMERT-BAKEL - Burgemeester Van Maasakkers en wethouder Verkampen stelden afgelopen vrijdag in het Gemerts Nieuwsblad dat de petitie over de veehouderij in Gemert-Bakel “niets toevoegt aan zaken die eerder in gang zijn gezet.” Dat een wethouder uitspraken doet over zaken die zijn portefeuille raken, valt nog te begrijpen. Maar dat een burgemeester, die geacht wordt ‘boven de partijen’ te staan, zich op deze wijze uitlaat is toch wel vreemd.
Uiteraard heeft de burgemeester een belangrijke taak om burgers zo snel mogelijk te informeren over uitbraken van besmettelijke ziekten. Maar juist op dat punt gaat hij minder voortvarend te werk. Volgens de GGD is de burgemeester van Gemert-Bakel al in augustus 2009 schriftelijk geïnformeerd over een besmette geitenhouderij op Grotel. Pas nadat het tv-programma Zembla in december aandacht besteedde aan de Q-koorts kwamen de feiten geleidelijk naar buiten. Intussen waren ruim driehonderd mensen, met name in Helmond, besmet. Later werd pas duidelijk waarom de betrokken burgemeesters niets hadden gezegd: ze kregen een zwijgplicht opgelegd door de Voedsel en Waren Autoriteit, een onderdeel van het ministerie van Landbouw. Het ministerie van Volksgezondheid greep niet in. Toeval? Op beide ministeries zit een CDA-er. Gelet op de uitbreidingsplannen van de intensieve veehouderij in Gemert-Bakel is er alle reden voor een openbare discussie. Wethouder Verkampen stelt daar tegenover dat het “in ieders belang is dat bestaande bedrijven kunnen blijven investeren in verbetering van de luchtkwaliteit.” Hij zegt er niet bij dat deze veehouderijen fors meer dieren mogen gaan houden als er een luchtwasser wordt geïnstalleerd. Daarmee gaat hij voorbij aan de huidige luchtkwaliteit in Oost-Brabant die te boek staat als ‘slecht’. Er is dus eerder reden om de veestapel in te krimpen, dan te laten groeien. Verkampen klaagt verder dat er een verkeerd beeld is ontstaan over de wijze waarop Gemert-Bakel omgaat met het thema gezondheid en landbouwontwikkeling. De vraag is wiens schuld dat is? Afgelopen maandag vertelden Verkampen en raadslid Frans Meulemeesters in De Rips dat er binnen de reconstructie nooit is gesproken over ‘volksgezondheid’. Inwoners van De Rips bestrijden dat en geven aan dat zij al in 2003 bezwaar hebben aangetekend tegen de aanleg van een landbouwontwikkelingsgebied vanwege effecten op de volksgezondheid. Nu maant Van Maasakkers deskundigen voorzichtig en zuiver om te springen met de volksgezondheid. “Iedereen mag zijn zorgen uiten, maar op basis van veronderstellingen op voorhand conclusies trekken is niet verstandig.” Opmerkelijk is dat zijn rechterhand Verkampen deze oproep direct op ‘deskundige wijze’ teniet doet: “Luchtkwaliteitmetingen tonen vooralsnog aan dat er in De Rips veel minder fijnstof wordt uitgestoten dan in een stad als Eindhoven. Verkeer stoot veel meer fijnstof uit dan de landbouw. Ik zou me dus eerder zorgen maken als ik in Eindhoven woonde.” Waarop dit is gebaseerd, zegt Verkampen er niet bij. Uit een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving blijkt dat verkeer en landbouw in ongeveer gelijke mate verantwoordelijk zijn voor de uitstoot van PM2,5. Bovendien negeert Verkampen de verschillen tussen PM10 en het nog schadelijkere fijnstof PM2,5. Van Maasakkers stelt verder dat in afwachting van gezondheidsonderzoek al eerder een stop op nieuwvestiging in landbouwontwikkelingsgebieden is afgekondigd. Dat klinkt mooi, maar uitbreidingen van bestaande bedrijven gaan gewoon door, waaronder een nertsenhouderij en een nieuw kippenbedrijf bij Elsendorp. Het RIVM vindt dat huisvesting van kippen en varkens op korte afstand van elkaar niet meer kan vanwege het risico op kruisbesmettingen (pest). Het college negeert deze waarschuwingen en plaatst inwoners voor voldongen feiten. Elders in het artikel stelt Van Maasakkers dat hij de mogelijkheid wil laten onderzoeken om strengere voorwaarden te stellen aan duurzame locaties in verwevingsgebieden. “In verwevingsgebieden is in principe geen nieuwvestiging van agrarische bedrijven toegestaan. Agrarische bedrijven die als duurzaam zijn aangemerkt, kunnen wel uitbreiden.” Met andere woorden: uitbreiden op deze locaties mag eigenlijk niet, maar we doen het toch. En dat onderzoek komt er zodra de zaken zijn geregeld. Juist om deze voldongen feiten te voorkomen beroepen wij ons in de petitie op het voorzorgbeginsel. Dat het college deze argumenten terzijde schuift met ‘voegt niets toe’ is veelzeggend. De verkiezingsuitslag laat zien dat veel inwoners dit niet langer pikken en een openbare discussie willen over de intensieve veehouderij.