Antwoord op de petitie van de wethouder, misschien een stopverbod in de Spuistraat.
Behandeld door Bestuurlijke zaken V&OR
TA2022-000642/ZD2022-008765
Uw petitie/raadsadres van 20 juni 2022 over “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”
Beste Amsterdammers,
Hartelijk dank voor uw petitie aan de gemeenteraad van 20 juni 2022 met als onderwerp “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”.
In uw petitie vraagt u in de eerste plaats om zo snel mogelijk een tijdelijk fietspad af te tekenen op het nieuw aangelegde trottoir in de Spuistraat. In de tweede plaats doet u een procedurevoorstel om tot een nieuw besluit te komen in de gemeenteraad over een definitieve inrichting.
Daarbij doet u ook een suggestie voor een inrichtingsprincipe waarbij de rijbaan wordt verschoven en een nieuw fietspad wordt aangelegd. Dit gaat ten koste van de parkeerplaatsen aan beide zijden van de weg.
Op 13 juli 2022 heeft de gemeenteraad mij gevraagd om uw brief te beantwoorden.
Ik zal achtereenvolgens ingaan op de voorgeschiedenis en uw vragen.
Voorgeschiedenis
Tijdens de afgelopen coronaperiode, toen er ‘anderhalvemeter’-maatregelen moesten worden getroffen in de openbare ruimte, is het fietspad in de Spuistraat afgesloten om meer ruimte aan de voetganger te geven door de fietser gebruik te laten maken van de rijbaan. Dit is grotendeels als positief ervaren door zowel de buurt als de verkeersdeelnemers in de Spuistraat.
Daarnaast waren er ook kritische geluiden.
De stadsdeelcommissie Centrum heeft op 2 november 2021 nadrukkelijk verzocht om de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat waar de auto te gast is.
Vervolgens is de buurt geconsulteerd, is het voorstel onder andere besproken in de stadsdeelcommissie - met inspraak van voor- en tegenstanders –, besproken met Fietsersbond en getoetst in de Centrale Verkeerscommissie (CVC).
Dit heeft op 17 januari 2022 geresulteerd in een besluit van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum waarin is besloten de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat, waar de auto te gast is. Ook de positieve en negatieve ervaringen uit de coronaperiode zijn meegewogen in het besluit.
De afgelopen maanden is het fietspad verwijderd en omgezet in trottoir. Ook wordt nieuwe bebording geplaatst en nieuwe markering op de rijbaan aangebracht, waaruit duidelijk blijkt dat de auto te gast is in de fietsstraat.
Andere afwegingen om definitief tot een inrichting als fietsstraat te besluiten
1. Historisch veranderende situatie
De Spuistraat met vrijliggend fietspad komt voort uit de situatie van de jaren ‘90 van de vorige eeuw waarbij de Spuistraat nog als hoofdnet voor auto’s fungeerde richting Raadhuisstraat, Rokin, Amstel en Vijzelstraat. Dit was een 50km/u hoofdweg met een veelvoud van de huidige hoeveelheid gemotoriseerd verkeer.
De afgelopen decennia is de functie van de Spuistraat en de wijze waarop de verkeerscirculatie in het stadshart is georganiseerd, veranderd. Zo is van de vroegere doorgaande ontsluitingswegen alleen de Raadhuisstraat nog bereikbaar via de Spuistraat en is de Nieuwezijds Voorburgwal de voornaamste en aangewezen hoofdroute om vanuit het noorden de Raadhuisstraat te bereiken. Dit betekent dat de Spuistraat voornamelijk een buurtfunctie heeft gekregen waar maximaal 30 km per uur mag worden gereden. De Spuistraat vervult nu dus een ondergeschikte rol ten opzichte van het hoofdnet auto. Dit moet ook duidelijk zijn in de wijze waarop een straat is ingericht. Een geasfalteerde vrijliggende rijbaan voor auto’s met een vrijliggend fietspad is niet de juiste indeling.
2. Toekomstbestendigheid
Wanneer het project de Oranje Loper is afgerond, met name de werkzaamheden op de Nieuwezijds Voorburgwal, is er een verdere afname van gemotoriseerd verkeer in de Spuistraat. Het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum heeft nadrukkelijk toegezegd, de punten die door de stadsdeelcommissie zijn gevraagd in het ontwerp voor herinrichting mee te nemen. Deze punten overlappen met uw petitie en betreffen:
a. Fietsverkeer richting het noorden mogelijk maken
b. Meer ruimte voor voetganger en fietser
c. Rekening houden met bewoners met een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken.
Huidige situatie
Ik deel uw mening dat de huidige situatie in de Spuistraat niet ideaal is. Er wordt frequent geladen en gelost op de rijbaan, waarbij zowel het gemotoriseerd verkeer als het fietsverkeer wordt gehinderd en er soms zelfs gevaarlijke situaties ontstaan. Hierbij moet de kanttekening worden gemaakt dat dit met name in de ochtendspits tot problemen leidt en het buiten deze periode de doorstroming voldoende is en de situatie goed functioneert.
De problemen in de Spuistraat zijn te wijten aan de minimale breedte van de rijbaan. Ondanks het grote aantal laad- en losplekken waar gebruik van kan worden gemaakt, wordt nog veel stilgestaan op de rijbaan, waardoor fietsers gaan uitwijken over het trottoir.
Stadsdeel Centrum kijkt voortdurend naar mogelijkheden voor verdere verbeteringen om de verkeersveiligheid te vergroten en de situatie voor fietsers comfortabeler te maken. Nu wordt onderzocht of een stopverbod, dat samenvalt met de venstertijden voor laden en lossen, soelaas kan bieden. Daarnaast is stadsdeel Centrum in gesprek met Afval & Grondstoffen om te onderzoeken of andere ophaaltijden of -methoden voor het huis- en bedrijfsafval mogelijk zijn.
Volledige herinrichting voorlopig niet mogelijk
Het is de ambitie van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum dat bij de eerstvolgende mogelijkheid de rijbaan van de Spuistraat te verbreden en dat de Spuistraat officieel tweerichtingsverkeer voor fietsers wordt. Er zijn meerdere redenen dat dit niet vóór 2027 kan worden opgepakt.
Denk aan de vele werkzaamheden die al plaatsvinden in dit gedeelte van de binnenstad aan zowel de weginfrastrucutuur (zoals Nieuwezijds Voorburgwal, Raadhuisstraat en Rozengracht) als aan de kademuren en bruggen, de lange voorbereidingstijd die een herinrichting met zich mee brengt en tenslotte de financiële uitdagingen waar de gemeente Amsterdam voor staat.
Geen nieuw besluit door de gemeenteraad
Zoals hiervoor gezegd, is een volledige herinrichting van de Spuistraat de komende jaren helaas niet aan de orde. De bevoegdheid om een besluit te nemen over een nieuwe inrichting van de Spuistraat ligt sinds de verkiezingen van 17 maart dit jaar bij het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum.
Daarom zal de gemeenteraad niet betrokken worden in de besluitvorming. Wél zal de projectvoorbereiding als het zover is de normale participatie- en inspraakprocedures doorlopen en zal het Dagelijks Bestuur, zoals gebruikelijk, de stadsdeelcommissie consulteren voorafgaand aan het besluit.
Het door u voorgestelde inrichtingsprincipe
Ik wil in deze brief niet vooruitlopen op hoe de nieuwe inrichting van de Spuistraat er uit moet komen te zien. Ik kan daarom niet ingaan op de door u voorgestelde definitieve oplossing. Er zijn wel enkele basisprincipes waar bij een nieuwe inrichting rekening mee moet worden gehouden. Denk aan de vele bedrijven en instellingen (o.a. OLVG) die in de Spuistraat gevestigd zijn en hun behoefte om te kunnen laden en lossen, de inrichtingsprincipes van Duurzaam Veilig en de transformatie van Amsterdam tot een Autoluwe Stad.
Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam, Melanie van der Horst
Wethouder Verkeer, Vervoer en Luchtkwaliteit
De SGP reageeert:
"Namens de SGP wil ik reageren op de petitie die u wilt aanbieden. Deze zal de SGP niet ondertekenen.
De SGP heeft geen er behoefte aan om, zoals u dat in de petitie verwoord op een 'vernieuwde, efficiënte, voor burgers eenvoudige en controleerbare wijze hoofdelijk te stemmen'. Er blijken wat de SGP betreft geen problemen te zijn. Als het er echt toe doet, kan er namelijk wel degelijk hoofdelijk gestemd worden. Dat gebeurt dan ook. En afwijkend stemgedrag van fractieleden wordt door de Kamervoorzitter in de handelingen opgenomen." Aldus de woordvoerder.
Dit is vergelijkbaar met het standpunt van de ChristenUnie en de CDA.
De provincie Flevoland heeft vandaag een petitieloket geopend op petities.nl. Flevoland is het bestuursorgaan dat als eerste initiatieven heeft genomen om digitale petities mogelijk te maken en heeft nu voor petities.nl gekozen om epetities te ontvangen.
In Flevoland is veel ruimte voor bestuurlijke innovatie want Almere, één van de zes gemeenten in Flevoland, heeft al op 30 oktober voor het eerst in Nederland een digitale petitie afgehandeld via een eigen petitieloket op petities.nl.
Elk bestuursorgaan in Nederland kan gratis een loket openenen. Wilt u dat uw gemeente ook een loket opent? Vraag uw contactpersoon bij de gemeente om contact op te nemen met de stichting Petities.nl via webmaster@petities.nl. Doorgaans valt dit onder de verantwoordelijkheid van iemand van de griffie of de afdeling communicatie.
het petitieloket van de provincie FlevolandRonald van Raak van de SP zegt in een telefonische reactie op het voorstel om een systeem zoals watstemtmijnraad.nl op landelijk niveau te installeren: "De SP vindt het in principe een goed idee, afhankelijk van de uitvoerbaarheid." Let wel, dat is iets anders dan wat de petitie voorstelt.
Als toelichting op het voorstel van de petitie gaf hij ook: "Dat lijkt me heel erg praktisch, ook voor onszelf in de Kamer.
Zo kunnen we zelf ook heel makkelijk opzoeken wie wat vindt." Dit is overigens ook de ervaring van bijvoorbeeld Jorritsma in Almere, wiens gemeenteraad meedoet aan een vergelijkbaar project op gemeentelijk niveau, watstemtmijnraad.nl. Dit ondanks dat haar partij zich via Willibrord van Beek tegen deze petitie heeft uitgesproken.
Van Raak gaf ook als aandachtspunt mee dat het geen duur IT-project mag worden. Als het haalbaar, dus met lage kosten, geïmplementeerd kan worden blijft de SP voor, maar als het verhoudingsgewijs duur wordt niet. De petitie spreekt zich hier niet over uit, dat is aan de uitvoering.
Opmerkelijk detail: Na uitleg aan het fractiesecretariaat dat op twee e-mails in een maand tijd hierover nog geen reactie was gekomen reageerde de secretariaatsmedewerker geschrokken dat de termijn daarmee overschreden is en gaf gelijk het mobiele nummer van Kamerlid van Raak.
Ronald van Raak volgens WikipediaGroenLinks: "Onze partij is een voorstander van maatregelen die de transparantie van politiek en bestuur vergroten en burgers meer directe zeggenschap geven. Daartoe hebben wij bijvoorbeeld - samen met PvdA en D66 - een initiatiefwet ingediend die een correctief referendum mogelijk maakt.
Onderdeel van transparantie is ook dat het voor burgers duidelijk is welke standpunten volksvertegenwoordigers innemen. Wij zijn van mening dat het op dit moment te ingewikkeld is voor mensen om te achterhalen hoe er gestemd is, en door wie. Daarbij moet worden opgemerkt dat het individuele stemgedrag slechts in zeer uitzonderlijke gevallen afwijkt van dat van de fractie. Maar ook het stemgedrag van fracties zou eenvoudiger inzichtelijk gemaakt kunnen worden.
Er zal, ook gelet op het grote aantal stemmingen dat wekelijks plaatsvindt, goed nagedacht moeten worden over een systeem dat een "voor burgers eenvoudige en controleerbare wijze" van stemmen introduceert. Uw petitie kan hopelijk bijdragen aan een discussie daarover. GroenLinks zal de invoering van een betere stemwijze graag steunen."
Van ChristenUnie, SGP en de Partij voor de Dieren is nog geen standpunt bekend.
Het is duidelijk dat GroenLinks en D66 de petitie een goed initiatief vinden. Ook de SP vindt het een goed idee om het stemgedrag in de Kamer transparant te maken.
GroenLinksDe ChristenUnie over de petitie: "Wij hebben geen behoefte aan hoofdelijke stemmingen over elk voorstel. Inderdaad, fracties stemmen vaak hetzelfde.
Maar dat is ook logisch, ze delen immers een grondslag, een ideologie, of een andere bepaalde set uitgangspunten. Overigens als een fractie hoofdelijk wil stemmen, dan wordt dat verzoek gehonoreerd. Het komt wel voor dat er in een fractie verdeeld wordt gestemd. Dat openbaart zich vanzelf bij hoofdelijke stemming, anders wel bij een stemverklaring van de afwijkende stemmers binnen een bepaalde fractie.
Wij zien dan ook geen voordelen in uw voorstel om altijd hoofdelijk te stemmen."
Aldus Ed Anker per e-mail
Ed Anker volgens WikipediaDit weekend is petities.nl bijgewerkt en zijn er allerlei kleine defecten verholpen. Ook zijn er zaken toegevoegd.
Zo is het nu bijvoorbeeld (weer) mogelijk om de woonplaats van een petitie-ondertekenaar te zien en zijn er bij veel onderdelen van de site help-icoontjes [?] toegevoegd die verwijzen naar het onderdeel in het Handboek Petities die daarover uitleg geeft of zal geven. U kunt ook zelf in het Handboek schrijven!
Mocht u problemen ondervinden met het functioneren van petities.nl, aarzel dan niet om contact op te nemen met de webmaster. We horen graag van u, vooral als het gaat om het verbeteren van de website! webmaster@petities.nl
Handboek Petities.nlOp de startpagina's over de gemeente Almere en Almere-haven staan nu ook links naar dit online petitieloket van Almere. Deze startpagina's verzamelen allerlei links met een korte toelichting van een paar woorden.
De redactie van de pagina's controleert de links regelmatig op de werking en relevantie
Gemeente Almere startpaginaOp het verzoek aan de PVV om een standpunt in te nemen over de petitie om hier te publiceren kregen we het volgende antwoord:
"Helaas ziet de PVV geen mogelijkheden om mee te werken aan uw verzoek tot het geven van een publiceerbare reactie."
Met andere woorden, een 'geen mening'.
Een eerdere reactie die hier enigzins op lijkt kwam van Rita Verdonk.