Antwoord op de petitie van de wethouder, misschien een stopverbod in de Spuistraat.
Behandeld door Bestuurlijke zaken V&OR
TA2022-000642/ZD2022-008765
Uw petitie/raadsadres van 20 juni 2022 over “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”
Beste Amsterdammers,
Hartelijk dank voor uw petitie aan de gemeenteraad van 20 juni 2022 met als onderwerp “Geef het fietspad terug in de Spuistraat”.
In uw petitie vraagt u in de eerste plaats om zo snel mogelijk een tijdelijk fietspad af te tekenen op het nieuw aangelegde trottoir in de Spuistraat. In de tweede plaats doet u een procedurevoorstel om tot een nieuw besluit te komen in de gemeenteraad over een definitieve inrichting.
Daarbij doet u ook een suggestie voor een inrichtingsprincipe waarbij de rijbaan wordt verschoven en een nieuw fietspad wordt aangelegd. Dit gaat ten koste van de parkeerplaatsen aan beide zijden van de weg.
Op 13 juli 2022 heeft de gemeenteraad mij gevraagd om uw brief te beantwoorden.
Ik zal achtereenvolgens ingaan op de voorgeschiedenis en uw vragen.
Voorgeschiedenis
Tijdens de afgelopen coronaperiode, toen er ‘anderhalvemeter’-maatregelen moesten worden getroffen in de openbare ruimte, is het fietspad in de Spuistraat afgesloten om meer ruimte aan de voetganger te geven door de fietser gebruik te laten maken van de rijbaan. Dit is grotendeels als positief ervaren door zowel de buurt als de verkeersdeelnemers in de Spuistraat.
Daarnaast waren er ook kritische geluiden.
De stadsdeelcommissie Centrum heeft op 2 november 2021 nadrukkelijk verzocht om de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat waar de auto te gast is.
Vervolgens is de buurt geconsulteerd, is het voorstel onder andere besproken in de stadsdeelcommissie - met inspraak van voor- en tegenstanders –, besproken met Fietsersbond en getoetst in de Centrale Verkeerscommissie (CVC).
Dit heeft op 17 januari 2022 geresulteerd in een besluit van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum waarin is besloten de Spuistraat definitief in te richten als fietsstraat, waar de auto te gast is. Ook de positieve en negatieve ervaringen uit de coronaperiode zijn meegewogen in het besluit.
De afgelopen maanden is het fietspad verwijderd en omgezet in trottoir. Ook wordt nieuwe bebording geplaatst en nieuwe markering op de rijbaan aangebracht, waaruit duidelijk blijkt dat de auto te gast is in de fietsstraat.
Andere afwegingen om definitief tot een inrichting als fietsstraat te besluiten
1. Historisch veranderende situatie
De Spuistraat met vrijliggend fietspad komt voort uit de situatie van de jaren ‘90 van de vorige eeuw waarbij de Spuistraat nog als hoofdnet voor auto’s fungeerde richting Raadhuisstraat, Rokin, Amstel en Vijzelstraat. Dit was een 50km/u hoofdweg met een veelvoud van de huidige hoeveelheid gemotoriseerd verkeer.
De afgelopen decennia is de functie van de Spuistraat en de wijze waarop de verkeerscirculatie in het stadshart is georganiseerd, veranderd. Zo is van de vroegere doorgaande ontsluitingswegen alleen de Raadhuisstraat nog bereikbaar via de Spuistraat en is de Nieuwezijds Voorburgwal de voornaamste en aangewezen hoofdroute om vanuit het noorden de Raadhuisstraat te bereiken. Dit betekent dat de Spuistraat voornamelijk een buurtfunctie heeft gekregen waar maximaal 30 km per uur mag worden gereden. De Spuistraat vervult nu dus een ondergeschikte rol ten opzichte van het hoofdnet auto. Dit moet ook duidelijk zijn in de wijze waarop een straat is ingericht. Een geasfalteerde vrijliggende rijbaan voor auto’s met een vrijliggend fietspad is niet de juiste indeling.
2. Toekomstbestendigheid
Wanneer het project de Oranje Loper is afgerond, met name de werkzaamheden op de Nieuwezijds Voorburgwal, is er een verdere afname van gemotoriseerd verkeer in de Spuistraat. Het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum heeft nadrukkelijk toegezegd, de punten die door de stadsdeelcommissie zijn gevraagd in het ontwerp voor herinrichting mee te nemen. Deze punten overlappen met uw petitie en betreffen:
a. Fietsverkeer richting het noorden mogelijk maken
b. Meer ruimte voor voetganger en fietser
c. Rekening houden met bewoners met een gehandicaptenparkeerplaats op kenteken.
Huidige situatie
Ik deel uw mening dat de huidige situatie in de Spuistraat niet ideaal is. Er wordt frequent geladen en gelost op de rijbaan, waarbij zowel het gemotoriseerd verkeer als het fietsverkeer wordt gehinderd en er soms zelfs gevaarlijke situaties ontstaan. Hierbij moet de kanttekening worden gemaakt dat dit met name in de ochtendspits tot problemen leidt en het buiten deze periode de doorstroming voldoende is en de situatie goed functioneert.
De problemen in de Spuistraat zijn te wijten aan de minimale breedte van de rijbaan. Ondanks het grote aantal laad- en losplekken waar gebruik van kan worden gemaakt, wordt nog veel stilgestaan op de rijbaan, waardoor fietsers gaan uitwijken over het trottoir.
Stadsdeel Centrum kijkt voortdurend naar mogelijkheden voor verdere verbeteringen om de verkeersveiligheid te vergroten en de situatie voor fietsers comfortabeler te maken. Nu wordt onderzocht of een stopverbod, dat samenvalt met de venstertijden voor laden en lossen, soelaas kan bieden. Daarnaast is stadsdeel Centrum in gesprek met Afval & Grondstoffen om te onderzoeken of andere ophaaltijden of -methoden voor het huis- en bedrijfsafval mogelijk zijn.
Volledige herinrichting voorlopig niet mogelijk
Het is de ambitie van het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum dat bij de eerstvolgende mogelijkheid de rijbaan van de Spuistraat te verbreden en dat de Spuistraat officieel tweerichtingsverkeer voor fietsers wordt. Er zijn meerdere redenen dat dit niet vóór 2027 kan worden opgepakt.
Denk aan de vele werkzaamheden die al plaatsvinden in dit gedeelte van de binnenstad aan zowel de weginfrastrucutuur (zoals Nieuwezijds Voorburgwal, Raadhuisstraat en Rozengracht) als aan de kademuren en bruggen, de lange voorbereidingstijd die een herinrichting met zich mee brengt en tenslotte de financiële uitdagingen waar de gemeente Amsterdam voor staat.
Geen nieuw besluit door de gemeenteraad
Zoals hiervoor gezegd, is een volledige herinrichting van de Spuistraat de komende jaren helaas niet aan de orde. De bevoegdheid om een besluit te nemen over een nieuwe inrichting van de Spuistraat ligt sinds de verkiezingen van 17 maart dit jaar bij het Dagelijks Bestuur van stadsdeel Centrum.
Daarom zal de gemeenteraad niet betrokken worden in de besluitvorming. Wél zal de projectvoorbereiding als het zover is de normale participatie- en inspraakprocedures doorlopen en zal het Dagelijks Bestuur, zoals gebruikelijk, de stadsdeelcommissie consulteren voorafgaand aan het besluit.
Het door u voorgestelde inrichtingsprincipe
Ik wil in deze brief niet vooruitlopen op hoe de nieuwe inrichting van de Spuistraat er uit moet komen te zien. Ik kan daarom niet ingaan op de door u voorgestelde definitieve oplossing. Er zijn wel enkele basisprincipes waar bij een nieuwe inrichting rekening mee moet worden gehouden. Denk aan de vele bedrijven en instellingen (o.a. OLVG) die in de Spuistraat gevestigd zijn en hun behoefte om te kunnen laden en lossen, de inrichtingsprincipes van Duurzaam Veilig en de transformatie van Amsterdam tot een Autoluwe Stad.
Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Met vriendelijke groet,
Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam, Melanie van der Horst
Wethouder Verkeer, Vervoer en Luchtkwaliteit
Tijdens de bestuursvergadering van de BHS op 22 september werd vastgesteld dat de nieuwe verlichting van het Heerdenpad geen verbetering is. Ook wijkbewoners lieten gelijkluidende klachten horen. De armaturen die op twee meter hogere nieuwe palen zijn gemonteerd steken tot in de bomen.
Oude en nieuwe situatie zijn niet naast elkaar te leggen voor een goede vergelijking, maar de indruk bestaat dat enerzijds het lichtbeeld op het pad onregelmatiger is en anderzijds de strook onder de kastanjes door schaduwwerking donkerder is. Het gevoel van onveiligheid neemt eerder toe dan af. En alsof de duvel er mee speelt, diezelfde avond vonden weer twee overvallen plaats, één aan de Hunzeboord, de ander langs het Heerdenpad.
De Bewonersorganisatie De Hunze / Van Starkenborgh (BHS)Tja, we gaan ze maar nummeren, de mishandelingen, steekincidenten en (pogingen) tot beroving op en langs het Heerdenpad. Dit is nummer zes, dat wil zeggen de zesde die we sinds september 2010 op deze site vermelden.
Het werkelijke aantal ligt hoger, maar niet elk incident haalt de publiciteit of komt de webmaster tijdig ter ore. Wanneer gaan gemeente en politie serieus actie ondernemen? GRONINGEN - 4 oktober 2011 - Op het Heerdenpad is maandagnacht een 33-jarige man uit Groningen door twee nog onbekende jonge mannen overvallen. De man liep rond 00:40 uur met zijn hond over het Heerdenpad toen twee mannen hem aanspraken. Zij eisten zijn geld en probeerden zijn portemonnee af te pakken. Nadat het slachtoffer dit had geweigerd schopte een van de overvallers de hond. Hierna gingen beide belagers er zonder buit vandoor in de richting van de wijk De Hunze.
De Bewonersorganisatie De Hunze / Van Starkenborgh (BHS)Mike Tomale is het meer dan zat. Het afgelopen jaar zijn er 6 overvallen gepleegd op het Heerdenpad, het afgelopen weekend was het weer raak.
Hij bewaakt het fietspad nu zelf. De gemeente heeft in het verleden al lantarenpalen geplaatst, maar dat mocht niet baten. De eerder toegezegde hekken, die het de overvallers moeilijker moeten maken om weg te komen, zijn nog niet geplaatst. En ook de begroeiing is nog steeds niet gesnoeid. Volgende week bespreekt de gemeenteraad een pakket van maatregelen dat het stadsbestuur heeft bedacht om een einde te maken aan de overvallen op het Heerdenpad.
Oog TVEen 33-jarige man uit Groningen is maandagnacht op het Heerdenpad belaagd door twee mannen. Toen de Stadjer weigerde zijn geld te geven dropen ze af. Omstreeks 00:40 uur liet de man zijn hond uit op de Heerdenpad.
Plotseling doken twee jongens op die geld van hem eisten en probeerden zijn portemonnee af te pakken. Nadat de Stadjer weigerde, schopte een van de overvallers de hond. Hierna gingen de straatrovers er zonder buit vandoor in de richting van de wijk De Hunze. Het Heerdenpad is de laatste tijd vaker toneel van straatroof. De politie roept eventuele getuigen op om zich te melden.
Oog TVEen 19-jarige vrouw is in de nacht van woensdag op donderdag overvallen op het Heerdenpad. Een man bedreigde haar en ging er vandoor met onder meer haar mobieltje. De vrouw fietste rond vier uur in de richting van Beijum toen plotseling een man voor haar op het pad sprong.
Hij liet een voorwerp zien dat op een vuurwapen leek. De vrouw moest haar waardevolle spullen afgeven en kreeg daarna van de man de opdracht om verder te fietsen. Zelf ging hij er in de richting van de Korreweg vandoor.
Oog TVEen 40-jarige Stadjer is op het Heerdenpad mishandeld. Hij reed juist met zijn fiets het Heerdenpad op, toen een aantal mannen hem de weg versperde en hem tot afstappen dwong. De man stapte van zijn fiets en werd door één van de mannen meerdere malen in zijn gezicht geslagen.
Hij is vervolgens weggerend en kon in de Van Tijenstraat de politie bellen. De politie heeft een onderzoek in gesteld.
OogTVzaterdag 08 oktober om 09 uur Actie comité 'Speeltuin Ganzebloem' in de uitzending van Radio IJsselmond.
Het verwijderen van de speeltuin (planning eind wk 41, begin wk 42) is definitief opgeschort tot na de wijkschouw op 3 november (19:30 uur).