Overslaan en naar de inhoud gaan Government logo | to homepageRijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport MenuIngeklaptMenu unfolted Zoek in Richtlijnen & Draaiboeken Zoeken Trefwoord
COVID-19-vaccinatie van immuungecompromitteerde patiënten Handleiding Bijlage bij de Uitvoeringsrichtlijn COVID-19-vaccinatie 2021 | Versie 13 januari 2021 (versiebeheer zie onderaan pagina)
Totstandkoming In december 2020 werd het eerste COVID-19-vaccin geregistreerd, waarna implementatie van vaccinatie kan volgen. Over de prioritering van groepen voor vaccinatie wordt door de Gezondheidsraad (GR) geadviseerd. De GR heeft geadviseerd te beginnen met oudere personen op basis van de strategie om primair reductie van sterfte en ziekenhuisopname te bereiken, omdat leeftijd de belangrijkste risicofactor is voor een gecompliceerd beloop van COVID-19. Daarnaast zullen zorgmedewerkers in verpleeghuizen worden gevaccineerd om zo mogelijk ook indirecte bescherming te kunnen bieden. Ook ziekenhuispersoneel wordt gevaccineerd.
Verder is er in de loop van de COVID-19-epidemie meer duidelijkheid gekomen over een verhoogd risico op gecompliceerd beloop als gevolg van onderliggende aandoeningen.
Omdat bij sommige groepen van immuungecompromitteerde patiënten sprake is van een duidelijk verhoogd risico op ernstige COVID-19, zullen ook deze personen bij voorrang gevaccineerd worden. Een substantieel deel van hen zal al op basis van leeftijd al worden geprioriteerd voor vaccinatie, personen jonger dan 60 jaar zullen op grond van hun medische indicatie volgen. Ook onder het zorgpersoneel dat gevaccineerd gaat worden, zullen personen zijn die immuungecompromitteerd zijn.
Om voor immuungecompromitteerde patiënten optimale adviezen te formuleren, is er door de LCI-RIVM gevraagd aan de medische beroepsgroepen om gemandateerde professionals af te vaardigen om tot een gezamenlijke handleiding te komen.
Aan dit overlegplatform participeerden behandelaars van de volgende verenigingen:
Nederlandse Internisten Vereniging, deelverenigingen: Nederlandse Vereniging voor Hematologie; M.D. Hazenberg, I. Nijhof Nederlandse Vereniging van hiv-behandelaren; J. Gisolf Nederlandse Vereniging voor Immunologie; V. Dalm, T.W. Kuijpers Nederlandse Vereniging voor Internist-infectiologen; A. Goorhuis, L.G. Visser Vereniging voor Medische Oncologie; R. van Alphen, A. van der Veldt, E.G.E. de Vries Nederlandse Federatie voor Nefrologie; H. van Hamersvelt, J.S. Sanders, O. Teng, J. Wetzels, R. Duivenvoorden Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde; P. Fraaij, N. Wulffraat Nederlandse Vereniging voor Reumatologie; R. Landewé, G.J. Wolbink Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen; A. van Bodegraven, H.H. Fidder Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie: zie namen van de betrokken artsen bij tabel Dermatologische patiënten; Nederlandse Vereniging voor Neurologie; D. van de Beek, J. Killestein Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose; R.E. Jonkers, R. Hoek
Het eerste overleg vond plaats 21 december 2020, op 7 januari 2021 werd de eerste draft gepresenteerd, waarna input van de verschillende behandelaren naar aanleiding van de vergaderingen werd verwerkt.
Na de uiteindelijke afstemming kon deze eerste handleiding worden gedeeld met de Gezondheidsraad en gepubliceerd op 14 januari 2021 op de LCI-website.
Periodieke updates zullen plaatsvinden op basis van nieuwe data over veiligheid en effectiviteit van COVID-19-vaccins bij deze patiëntencategorie, internationale ontwikkelingen op het terrein van optimale vaccinatie strategieën bij deze patiënten, het beschikbaar komen van nieuwe vaccins, en toediening-specifieke afwegingen.
Redactie: Marloes Bongers (Landelijk Coördinatiecentrum Infectieziekten, RIVM), Lieke Sanders (Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM), Albert Vollaard (Landelijk Coördinatiecentrum Infectieziekten, RIVM) Met medewerking van: prof. Leo Visser (afdeling infectieziekten LUMC), Bram Goorhuis (afdeling Infectieziekten, Centrum voor Tropische Geneeskunde & Reizigersgeneeskunde, Amsterdam UMC)
Contact: LCI-secretariaat Antonie van Leeuwenhoeklaan 9 3721 MA Bilthoven Telefoon: 030-274 7000 E-mail: lci@rivm.nl
Samenvatting Op het moment van opstellen van deze handleiding (januari 2021) is er sprake van een hoge incidentie van COVID-19 met hoog infectierisico ook voor ernstig immuungecompromitteerde patiënten, die een verhoogd risico hebben op een gecompliceerd beloop van COVID-19. Vanwege de programmatische aanpak bij de vaccinatiecampagne worden alle immuungecompromitteerde patiënten opgeroepen voor vaccinatie.
Vanwege het belang van bescherming tegen ziekte en overlijden is prioritering van vaccinatie voor de patiënten belangrijk, ook al is er mogelijk sprake van verminderde effectiviteit van vaccinatie ten gevolge van immuundeficiëntie of immuunsuppressie door de fase van de onderliggende ziekte of behandeling, of door gebruik van immuunsuppressiva. In deze fase van de epidemie wordt geadviseerd om vaccinatie niet uit te stellen tot een moment dat er mogelijk een betere vaccinatierespons verwacht kan worden. Na vaccinatie blijven nog alle standaard preventieve maatregelen om infectie te voorkomen van kracht, omdat data over effectiviteit van vaccinatie bij deze groep ontbreken.
Er zijn meerdere vaccins tegen COVID-19 in ontwikkeling en er zijn nu twee mRNA-vaccins geregistreerd. Deze vaccins lijken op dit moment zeer effectief bij ouderen en zijn naar verwachting veilig bij immuungecompromitteerde patiënten. Het risico van eventuele bijwerkingen van vaccinatie weegt niet op tegen het risico van COVID-19 doormaken. Daarom worden deze mRNA-vaccins geadviseerd. De optie om naast de patiënt ook huishoudcontacten van ernstig immuungecompromitteerde patiënten te vaccineren, wordt nog uitgewerkt. Er zijn nog maar weinig data over de afname van transmissie na vaccinatie beschikbaar.
Deze handleiding zal periodiek worden herzien als andere effectieve vaccins geregistreerd worden en beschikbaar komen, en op basis van nieuw onderzoek over COVID-19-vaccinatie van immuungecompromitteerde patiënten.
Algemene principes Voor algemene informatie voor professionals over COVID-19-vaccinatie: https://www.rivm.nl/COVID-19vaccinatieprofessionals en https://lci.rivm.nl/richtlijnen/covid-19-vaccinatie.
Doelstelling De doelstelling van deze handleiding is om uitvoerende professionals bij de GGD, de huisartspraktijk, in verpleeghuizen en instellingen, en in het ziekenhuis een handvat te bieden bij de uitvoering van hun taak bij vaccinatie van immuungecompromitteerde patiënten tijdens de COVID-19-vaccinatiecampagne in de huidige fase van de pandemie.
Relatief risico op gecompliceerd beloop van verschillende patiëntencategorieën Niet van alle patiënten die immuungecompromitteerd zijn, is bekend of zij een verhoogd risico hebben op een gecompliceerd beloop bij SARS-CoV-2-infectie door de onderliggende aandoening en/of medicatie, of dat dat mede door andere risicofactoren (bijv. leeftijd, obesitas) bepaald wordt. Algemeen mag worden aangenomen dat naarmate iemand meer immuungecompromitteerd is, COVID-19 ernstiger zal verlopen en mogelijk de vaccinatie minder zal beschermen.
Voor de prioritering van COVID-19-vaccinatie is gekozen om te starten met vaccineren bij ouderen boven de 60 jaar (oudste groepen eerst) en daarna medische risicogroepen bij mensen tussen 18 en 60 jaar. Selectie hierbij vindt plaats volgens de brede indicaties die worden gehanteerd voor de jaarlijkse influenzavaccinatie bij de huisarts. Deze keuze is door de Gezondheidsraad geadviseerd vanwege het sterk verhoogde risico op ernstige ziekte en overlijden ten gevolge van COVID-19 met toename van de leeftijd.
Effectiviteit Afhankelijk van de mate van immuunsuppressie van patiënten, zal de effectiviteit van vaccinatie minder goed kunnen zijn. Gezien het hoge risico op infectie tijdens de COVID-19-pandemie in deze periode, en het verhoogde risico op een gecompliceerd beloop van COVID-19 juist bij deze patiënten, wordt ook gedeeltelijke protectie nog belangrijk geacht. Daarbij komt dat de COVID-19-vaccins naar verwachting veilig zijn. Dit leidt tot een gunstige benefit-risk-afweging.
Gezien de verwachte gereduceerde effectiviteit, blijven voor alle immuungecompromitteerde patiënten nog dezelfde maatregelen op het terrein van social distancing, hygiëne en testen bij klachten, onveranderd van kracht ook na de vaccinaties. Bij verandering in incidentie van COVID-19 of veranderingen op het terrein van (her)vaccinatie of profylaxe, zal worden aangegeven wanneer deze preventiestrategie kan worden aangepast.
Veiligheid De mRNA-vaccins, virusplatform-vaccins en subunit-vaccins bevatten geen levend (verzwakt) virus. Dit betekent dat er geen risico is op een vaccinvirus of platformvirusinfectie bij immuungecompromitteerde patiënten. De reactogeniciteit en bijwerkingen van het Pfizer-BioNTech mRNA-vaccin zijn in het algemeen relatief mild van aard, van korte duur en van voorbijgaande aard. Vaccinatie met mRNA-vaccins is daarmee volgens de Gezondheidsraad naar verwachting veilig, ook bij immuungecompromitteerde patiënten.
Of de mRNA-vaccins resulteren in een verhoogd risico op immuungerelateerde bijwerkingen in specifieke groepen immuungecompromitteerde patiënten is onbekend, omdat dit niet onderzocht is. De bijsluitertekst van de mRNA-vaccins meldt daarom dat veiligheid bij deze patiënten niet gegarandeerd kan worden, hoewel men in theorie verwacht dat de veiligheid goed zal zijn en het risico van vaccinatie niet opweegt tegen het risico van COVID-19 doormaken. Internationale en nationale registratie van het optreden van specifieke bijwerkingen na vaccinatie met mRNA-vaccins zal moeten leiden tot meer gegevens over invloed van vaccinatie op het ziektebeloop bij de verschillende categorieën van immuungecompromitteerde patiënten (veiligheid) en het optreden van COVID-19-infectie ondanks vaccinatie (effectiviteit). Veronderstelde bijwerkingen na vaccinatie moeten worden doorgegeven aan het Lareb in Nederland.
Terwijl eerst de mRNA-vaccins gebruikt zullen worden, zal bij vrijgeven van andere typen vaccins ook het veiligheidsaspect voor immuungecompromitteerden worden besproken in deze handleiding, als deze alternatieve vaccins ook als optie worden gezien voor deze specifieke groep patiënten vanwege waarschijnlijk gelijke of betere effectiviteit. Ook zal in de handleiding worden opgenomen wanneer er bij specifieke groepen van immuungecompromitteerde patiënten reden is om van gebruik van een bepaald type vaccins af te zien.
Vaccin 1. Keuze bij prioritering COVID-19-vaccinatie: Bij de keuze van prioritering van vaccinatie spelen meerdere factoren:
de geformuleerde strategieën van de Gezondheidsraad (GR): verminderen van (ernstige) ziekte en sterfte als gevolg van COVID-19; terugdringen van verspreiding van SARS-CoV-2; voorkomen van maatschappelijke ontwrichting de ernst van de epidemie op het moment, waarbij de noodzaak tot vaccinatie wordt beïnvloed door de wens om zo snel mogelijk (evt. partiële) bescherming te kunnen verkrijgen (risico op infectie); gepubliceerde effectiviteit en veiligheidsdata over een vaccin en de beoordeling per vaccin door de GR (op dit moment nog beperkt tot de mRNA-vaccins); beschikbaarheid: de aanwezigheid van voorraden van het vaccin en mogelijkheid het toe te dienen; prioritering van specifieke medische risicogroepen binnen de totale populatie vanwege een verhoogd risico op gecompliceerd beloop bij die patiëntengroepen (risico op complicaties).
Voor het mRNA BNT162b2-vaccin van BioNTech/Pfizer dat nu geregistreerd is en waarvan effectiviteit en de eerste reactogeniciteits- en veiligheidsdata voorhanden zijn, beoordeelde de GR de benefit-risk-afweging van mRNA-vaccinatie als gunstig bij medische hoogrisicogroepen. Dit omdat hoge effectiviteit ook bij ouderen en in de diverse subgroepen gezien werd, met een goede veiligheid (relatief beperkte bijwerkingen). Data zijn echter alleen beschikbaar binnen de huidige studieduur en alleen voor immuuncompetente personen tussen de 16 en 90 jaar. Samenvattend wordt op basis van de huidige beschikbare gegevens geadviseerd om tijdens deze fase van de epidemie met hoge incidentie hoogrisicopatiënten met ernstige immuunsuppressie te vaccineren met mRNA-vaccins vanwege hun bewezen hoge effectiviteit in immuuncompetente volwassenen en in ouderen, de verwachte goede veiligheid en de beschikbaarheid. Naar verwachting heeft het tweede mRNA-vaccin Moderna een zelfde profiel als het Pfizer/BioNTech-vaccin.
Over de prioritering van specifieke patiëntengroepen binnen de medische hoog-risicogroepen, wordt nog een volgend advies gegeven, evenals over andere vaccins die beschikbaar komen. Hiervoor moeten de data en registratie van deze andere vaccins worden afgewacht. Zodra andere typen COVID-19-vaccins beschikbaar komen, zal ook hierover worden geadviseerd door de GR.
Bij minder hoog risico op gecompliceerd beloop van COVID-19 vanwege een onderliggende aandoening, wordt het standaardproces gevolgd volgens de vaccinatiestrategie van VWS. Dat valt buiten deze handleiding.
Gebruik van één type vaccin: Bij vaccinatie van patiënten heeft het de voorkeur te vaccineren met 1 type vaccin en niet bij de tweede dosis een ander type vaccin of een vaccin van hetzelfde type maar van een andere producent te gebruiken. Geen uitgestelde 2e vaccinatie: bij massavaccinatiecampagnes wordt nu gesuggereerd dat vanwege beperkte voorraden van de nu beschikbare mRNA-vaccins langer uitstel van een tweede dosis een optie is om sneller bevolkingsimmuniteit te bereiken en te starten met zoveel mogelijk mensen met de eerste dosis te vaccineren. De berekeningen hierbij gaan uit van een goede effectiviteit enige weken na 1 dosis, op basis van (nog beperkte) gegevens uit fase 3 onderzoeken van de beide mRNA-vaccins. Echter, bij immuungecompromitteerde patiënten is mogelijk na één dosis van een dergelijke effectiviteit nog geen sprake. Daarom wordt geadviseerd niet af te wijken van de registratietekst bij immuungecompromitteerde patiënten: een tweede dosis is altijd nodig en moet ook niet worden uitgesteld langer dan de 3 weken (Pfizer-BioNTech) of 4 weken (Moderna). Deze termijnen zijn gebruikt in de fase-3-onderzoeken die onderzochten wat het effect was op bescherming tegen (ernstige) ziekte. Dit is ook de vaccinatiestrategie zoals nu geadviseerd door de GR. Geen dubbele dosis of 3e vaccinatie: Veiligheid is beperkt onderzocht van hogere doses mRNA-vaccins dan de huidige vaccins waarbij hogere reactogeniciteit werd waargenomen. Er is gekozen voor de huidige hoeveelheid mRNA in het fase-3-onderzoek vanwege een al hoge effectiviteit met deze dosis. Of en wanneer er nog geboosterd zou moeten worden met een 3e vaccinatie bij immuungecompromitteerden voor het mogelijk bereiken van betere effectiviteit of langduriger bescherming, is onbekend. Ook veiligheid/reactogeniciteit van een derde vaccinatie is onbekend. Daarom wordt geadviseerd geen hogere dosis en evenmin een 3e vaccinatie aan te bieden. Dat kan alleen in onderzoeksverband. Indien er nieuwe data komen, kan het huidige advies mogelijk worden aangepast voor specifieke patiëntengroepen indien er vaccins beschikbaar zijn. 3. Vaccintiming:
Bij een programmatische aanpak is er niet veel vrijheid om zelf keuzes te maken voor een specifiek tijdstip voor vaccinatie tijdens de campagne. De vaccinatie wordt geregeld via de GGD en de huisartspraktijk. Vanwege beperkte voorraden en houdbaarheid van de vaccins zal er vooralsnog weinig mogelijkheid zijn voor een individuele benadering, zoals tijdelijk uitstel van vaccinatie. Gezien de hoge incidentie van COVID-19 op het moment van het opstellen van deze handleiding en het hoge risico op complicaties bij infectie, is het belangrijk dat medische risicogroepen gevaccineerd worden zodra zij worden uitgenodigd en op het voorgestelde moment, ondanks mogelijk beperkte vaccineffectiviteit door immuunsuppressie op het moment van vaccinatie. Tijdelijk uitstel is logistiek nu te complex en zou zelfs het verkrijgen van gedeeltelijke bescherming kunnen vertragen. In deze handleiding wordt verder verhelderd bij specifieke patiëntengroepen bij welke termijnen rond therapie of transplantatie er een betere effectiviteit van het COVID-19-vaccin verwacht mag worden (zie beneden). Echter, zoals boven vermeld: op dit moment dient vaccineren binnen die termijn mogelijk te zijn binnen het programma. Bij een meer individuele benadering, in een andere fase van de epidemie en bij voldoende aantallen vaccins kunnen dergelijke termijnen wel een rol gaan spelen bij de timing van vaccinatie. Dat zal in nieuwe versies van deze Handleiding dan verder worden verhelderd en onderbouwd met bestaande literatuur en met nieuw verkregen data over vaccinatierespons bij immuungecompromitteerde patiënten. 4. Vaccinatieregistratie in het COVID-19-vaccinatie Informatie- en Monitoringsysteem (CIMS): Registratie van vaccinatiestatus is vrijwillig en op basis van informed consent bij de GGD of huisarts. Bij personen met een verwachte beperkte vaccinatierespons ten gevolge van onderliggende aandoeningen of medicatie, is registratie echter van groot belang om hen snel te kunnen oproepen voor eventuele hervaccinatie, mocht dat nodig blijken. Voor het bepalen van de effectiviteit van de vaccinatie en het monitoren van specifieke bijwerkingen van vaccintypes of -batches is registratie ook essentieel. Registratie in CIMS wordt dus sterk aanbevolen. Daarbij wordt overigens niet genoteerd wat de onderliggende aandoening van de patiënt is.
Kinderen In de huidige strategie van VWS wordt een ondergrens van de leeftijd van 18 jaar gehanteerd voor de vaccinatie met mRNA -vaccins. Het nu beschikbare Pfizer-BioNTech mRNA-vaccin is geregistreerd voor gebruik bij personen ouder dan 16 jaar, het Moderna mRNA-vaccin ouder dan 18 jaar. De vaccins kunnen daarom nog niet gebruikt worden voor immuungecompromitteerde kinderen en adolescenten beneden die leeftijd. De Gezondheidsraad zal nog nader adviseren of voor specifieke groepen adolescenten van 16-18 jaar een uitzondering kan worden gemaakt.
Daarnaast lopen er diverse studies naar vaccinatie bij kinderen en er zullen er nog meerdere volgen.
Interactie vaccinatie en medicatie Voor een overzicht van immuunsuppressieve medicatie inclusief doseringen bij chronisch inflammatoire aandoeningen en het effect hiervan op vaccinatie: check https://lci.rivm.nl/richtlijnen/vaccinatie-bij-chronisch-inflammatoire-aandoeningen.
Bij stabiele ziekte en gebruik van immuunsuppressiva is er geen noodzaak medicatie te staken of aan te passen op het moment van vaccinatie. Medicatie mag alleen gestaakt worden in overleg met de behandelaar van patiënt. In veel richtlijnen wordt standaard aanbevolen niet tijdens een actieve fase van een chronisch inflammatoire aandoening, zoals reumatoïde artritis of IBD, te vaccineren. Dit wordt in de huidige fase van de epidemie niet als contra-indicatie gezien. Deze benadering is conform die genoemd bij Vaccin-timing punt a (zie boven). Indien de mogelijkheid bestaat te wachten met starten van immuunsuppressiva, heeft het voorkeur minimaal 2 weken vóór start ervan te vaccineren voor het bereiken van betere effectiviteit. Dan is in elk geval de essentiële eerste dosis zonder immuunsuppressiva toegediend. Bij voorkeur wordt langer gewacht, zodat ook de tweede dosis kan worden gegeven vóór start (4-6 weken), maar dit zal in praktijk vaak niet mogelijk zijn. Bij specifieke immuunsuppressiva (b.v. B-cel-depleterende therapie) kan op basis van bestaande en nieuwe data voor een ander interval gekozen worden. Dat zal dan worden opgenomen in de onderstaande tabellen. Kortdurend gebruik van orale corticosteroïden gedurende minder dan 14 dagen (‘stootkuur’) is in algemeen geen reden om vaccinatie uit te stellen. Chemotherapie bij maligniteiten: in de meeste internationale richtlijnen (o.a. IDSA-richtlijn) wordt door experts geadviseerd in de 2 weken vóór start van chemotherapie en tot 3 maanden na de laatste kuur niet te vaccineren, om daarmee een zo optimaal mogelijke vaccinatierespons te krijgen. De vaccinatierespons binnen of buiten deze termijnen bij de verschillende typen chemotherapie is echter vaak niet goed onderzocht om dit advies voldoende te onderbouwen. Bij cyclische toediening van chemo- of immuunsuppressieve therapie of modulerende medicatie is ook niet goed bekend of vaccinatie bij voorkeur het beste net vóór, in de eerste week van of tussen cycli gegeven kan worden. Daarom is er geen noodzaak rekening te houden met deze termijnen bij de planning voor vaccinatie in deze hoogrisicofase van de vaccinatiecampagne. Alleen bij specifieke chemo/immunotherapie kan tijdelijk uitstel geadviseerd worden vanwege veronderstelde afwezigheid van vaccinatierespons (zie hieronder). Vaccinatie van huishoudcontacten De geregistreerde indicatie van de mRNA COVID-19-vaccins is preventie van ziekte, zoals dat in de fase-3-onderzoeken is vastgesteld. Of vaccinatie tegen COVID-19 asymptomatische infectie of milde infectie voorkomt, zodat transmissie van COVID-19 door uitscheiding van SARS-CoV2 virus beperkt kan worden, is nog onbekend. Daarmee is onbekend of de GR-strategie ‘terugdringen van verspreiding van SARS-CoV-2’ door ringvaccinatie van huishoudcontacten van ernstig immuungecompromitteerde patiënten kan worden bereikt met de mRNA-vaccins. Ringvaccinatie wordt wel geadviseerd voor de huidige influenzavaccinatie voor huishoudcontacten van ernstig immuungecompromitteerde patiënten. Vanwege de huidige schaarste aan COVID-19-vaccins wordt op dit moment geadviseerd eerst de kwetsbare patiënten te vaccineren met hopelijk enige directe bescherming tegen COVID-19. Voor een selecte groep van ernstige immuungecompromitteerde patiënten zal worden verzocht aan de Gezondheidsraad om te adviseren volwassen huishoudcontacten ook eerder in aanmerking te laten komen voor vaccinatie dan anderen in het leeftijdscohort beneden de 60 jaar. Dit betreft huishoudcontacten van:
Hematologische patiënten met ernstige immuunsuppressie; Transplantatiepatiënten in het eerste jaar na transplantatie; Patiënten met solide tumoren die celtherapie (CART) of autologe stamceltherapie ondergaan; Patiënten die B-cel depleterende therapie ondergaan of recent hebben ondergaan, inductiebehandelingen met hoge doses van specifieke immuunsuppressiva (b.v. cyclofosfamide), of na recente behandeling met ATG of alemtuzumab, vanwege de veronderstelde beperkte humorale vaccinatierespons. De termijn na laatste dosis die daarbij gehanteerd moet worden, wordt nog afgestemd.
Besluitvorming hierover zal volgen, net als de implementatie ervan, nadat de meest kwetsbare groep, de ouderen, zijn gevaccineerd.
In 2021 komen alle volwassenen jonger dan 60 jaar in aanmerking voor vaccinatie en daarmee zal mogelijk het infectierisico voor andere immuungecompromitteerde personen afnemen. Kinderen en jongeren (onder de 18 jaar) komen nog niet voor vaccinatie in aanmerking vanwege het ontbreken van registratie voor deze leeftijdsgroep, dus jongere huishoudcontacten kunnen nog niet gevaccineerd worden.
Bepaling van immuunmarkers en/of serologie Onderzoek naar de immunologische respons bij de verschillende vaccins kan plaatsvinden in onderzoeksverband via behandelend artsen. Vanuit het belang van mortaliteitsreductie en bestrijding van ernstige COVID-19 geldt het advies aan de patiënten met het hoogste risico op ernstige ziekte het naar verwachting meest effectieve vaccin toe te dienen, conform het advies van de GR. Er is nog geen gedefinieerde ‘correlate of protection’ bij COVID-19 en antistoftiters dalen standaard na infectie en na vaccinatie. Op basis van antistoftiters kan bescherming of juist gebrek aan immuniteit na een infectie of na vaccinatie vooralsnog niet worden bepaald. Groepsvaccinatie zoals nu voorgesteld wordt tijdens een uitbraak of pandemie, is wezenlijk anders dan individuele patiëntenzorg op maat. Gezien de ernst van de epidemie en het hoge risico op gecompliceerd beloop bij immuungecompromitteerde patiënten, wordt geadviseerd geen voorafgaande bepalingen van immuunmarkers/antistoffen te verrichten of af te wachten buiten onderzoeksverband en snel te vaccineren volgens de oproep. Ook na vaccinatie is bepaling van serologische respons aan de behandelend arts. Het kan een functie hebben in het kader van klinische zorg, of binnen onderzoeksverband, maar het mag een snelle implementatie van vaccinatie of toediening van een geïndiceerde tweede dosis niet vertragen. Dit is ook conform de standaard vaccinatiepraktijk. Een eerdere bewezen SARS-CoV-2-infectie is geen reden om niet te vaccineren. De kans op een volgende SARS-CoV-2-infectie bij beperkte immuniteit bij immuungecompromitteerde patiënten kan verhoogd zijn; Ook in aanwezigheid van antistoftiters voorafgaand aan een COVID-19-vaccinatie wordt vaccinatie niet ontraden omdat een ‘correlate of protection’ op basis van een drempelwaarde van antistoftiters vooralsnog ontbreekt. Vaccinatie kan de immuniteit een booster geven. Dit is ook conform de standaard vaccinatiepraktijk (bijv. advies tot jaarlijkse influenzavaccinatie ondanks doorgemaakte eerdere influenza-infectie met dezelfde virusstrain die in het vaccin zit). Bij veranderende inzichten op basis van onderzoeken naar bepalende (immunologische) factoren voor de vaccinatierespons, en ‘correlate of protection’ criteria (de cellulaire respons kan ook een rol spelen) zal dit worden aangepast. Specifieke adviezen Dermatologische patiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Psoriasis en hidradenitis suppurativa
Biologicals: anti-TNF-alpha, anti-IL12/23, anti-IL17, anti-IL23
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 1,2,3,4
Anti-PDE4
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 1,2,3,4
Conventionele systemische behandelingen: methotrexaat, cyclosporine, fumaarzuur, acitretine
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 1,2,3,4
Eczeem en urticaria
Biologicals: anti-IL4/13, anti-IgE
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 5,6 Gezien atopische constitutie mogelijk verhoogd risico op allergische / anafylactische reacties: standaard observatieduur van minimaal 15 minuten. Bij een geschiedenis van anafylaxie: 30 minuten. Setting voor vaccinatie dient te zijn waarin anafylaxie behandeld kan worden. Mogelijk is dit ook van belang voor patiënten met mastocytose.
JAK-remmers
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 5,6
Conventionele systemische behandelingen: cyclosporine, methotrexaat, azathioprine, mycofenolzuur
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 5,6
Auto- immuunziekten (SLE, dermato- myositis, vasculitis, sclerodermie)
Prednison, cyclosporine, azathioprine, methotrexaat, mycofenolaat-mofetil, HIVIG, plaquenil, dapson
Ja
Ja
Voor of tijdens
Ref 6
Auto-immuun- blaarziekten
B-cel-depleterende therapie2
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Huid- maligniteiten
Cutane B-cel lymfomen
B-cel-depleterende therapie
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Melanomen
Immune checkpoint inhibitoren (anti CTLA4 en/of anti PD-1)
Ja
Ja
In overleg met oncoloog
Gevorderde basaalcel- carcinomen
Hedgehog inhibitoren
Ja
Ja
Voor, tijdens of na
Superficiële basaalcel- carcinomen en actinische keratosen
Imiquimod
Ja
Ja
Voor of na
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Tijdelijk uitstellen is bij behandel indicaties voor imiquimod niet van belang. Een ander beleid bij meer geïndividualiseerd beleid kan nog volgen.
Cutane lymfomen
Chemotherapie
Ja
Ja
Advies (hemato)oncoloog voor chemotherapie bij lymfomen volgen
Documenten waarop dit advies gebaseerd is:
National Psoriasis Foundation (NPF) task force: COVID-19 Task Force Guidance Statements. National Psoriasis Foundation. December 12, 2020. https://www.psoriasis.org/covid-19-task-force-guidance-statements. Statement British Association of Dermatologists (BADBIR): https://www.bad.org.uk/shared/get-file.ashx?itemtype=document&id=6962 Statement International Psoriasis Council (IPC): https://www.psoriasiscouncil.org/blog/IPC-Statement-on-SARS-CoV-2-Vaccines-and-Psoriasis.htm Statement Skin Inflammation and psoriasis international network (SPIN):advice follows IPC ACAAI Guidance on Risk of Allergic Reactions to the Pfizer-BioNTech COVID-19 Vaccine. December 14, 2020. https://acaai.org/news/american-college-allergy-asthma-and-immunology-releases-guidance-risk-allergic-reactions-pfizer Information from the American College of Rheumatology Regarding Vaccination Against SARS-CoV-2. American College of Rheumatology. https://www.rheumatology.org/Portals/0/Files/ACR-Information-Vaccination-Against-SARS-CoV-2.pdf. Baker D et al. COVID-19 vaccine-readiness for anti-CD20-depleting therapy in autoimmune diseases Clinical and Experimental Immunology, 202: 149–161 Bijdragen: Inzake therapie Psoriasis en hidradenitis suppurativa: Prof. Dr. E.P. Prens; Prof. Dr. E.M.G.J. De Jong; Prof. Dr. P.I. Spuls; Dr. M. Seyger; Dr. E.M. Baerveldt. Inzake therapie eczeem en urticaria: Dr. M.S. de Bruin-Weller, Dr. M.L.A. Schuttelaar. Inzake therapie: HIVIG, Plaquenil en Dapson, rituximab: Dr. B. Horvath. Inzake therapie huidmaligniteiten: Dr. J.M. Muche, Dr. K. Mosterd, Dr. N.A. Kukutsch, Dr. M. Wakkee, Dr. M.B. Crijns, Drs. M. Tebbe.
Hematologische patiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Hematologie
Chemotherapie inclusief tyrosine kinase remmers, IMiDs1
Ja
Ja
Zie algemene principes
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Ringvaccinatie van volwassen huisgenoten*
B-cel-depleterende therapie2
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Ringvaccinatie van volwassen huisgenoten*
Autologe en allogene stamcel-transplantatie
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: overweeg uitstel met 3 mnd na laatste kuur
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Ringvaccinatie van volwassen huisgenoten*
Graft versus host disease
Ja
Ja
Geen voorkeur
CAR T celtherapie
Ja
Ja
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Ringvaccinatie van volwassen huisgenoten*
1 Behalve B cel-depleterende therapie; 2 Rituximab, obinutumumab, ATG, alemtuzumab. * Op het moment van opstellen van deze Handleiding nog geen onderdeel van het vaccinatieprogramma.
Immuungecompromitteerde kinderen >16 jaar Vaccinatie zal alleen mogelijk zijn vanaf 18 jaar. Er zal mogelijk een uitzondering worden gemaakt voor specifieke patiëntengroepen van adolescenten >16 jaar. Daarover wordt nog bericht. Bij aanpassing van de minimum leeftijd voor vaccinatie, bij andere uitzonderingen of aanpassingen, zal dat in de Handleiding worden opgenomen in overleg met de kinderartsen.
Kankerpatiënten (solide tumoren) Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Solide tumoren
Alle
Ja
Ja
Onbekend, daarom geen specifiek advies
Het advies van de verschillende internationale oncologische organisaties is om patiënten met solide tumoren te laten vaccineren tegen COVID-19. Het is nog niet duidelijk of alle patiënten wel een goede immuunrespons kunnen ontwikkelen. Hier zal nog onderzoek naar gebeuren. Totdat meer bekend is, is men dus niet zeker van goede bescherming. Daarom zal het advies voor beschermde voorzorgsmaatregelen na vaccinatie nog steeds van toepassing zijn.
Hoge dosis chemotherapie met autologe en/of celtherapie: TIL / TCR / CAR
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: overweeg uitstel met 3 mnd na laatste kuur
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Chemotherapie
Ja
Ja
Onbekend, daarom geen advies
Immuun therapie
Ja
Ja
Geen specifiek tijdstip
Tyrosine kinase remmers
Ja
Ja
Geen specifiek tijdstip
Radiotherapie
Ja
Ja
Geen specifiek tijdstip
Longpatiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Pulmonale oncologie
Systemische chemotherapie
Ja
Ja
n.v.t.
Advies NVMO/sectie oncologie: Wij stellen voor om aan kankerpatiënten met chemotherapie te adviseren zich tegen het coronavirus te laten vaccineren analoog aan het griepvaccin en dit niet uit te stellen tot na de chemotherapie (zoals bv bij de pneumokokken vaccinatie)
Tyrosine kinase remmers
Ja
Ja
Geen specifiek tijdstip
Immunotherapie
Ja
Ja
n.v.t.
CPI
Ja
Ja
ILD / systeemziekte
Steroïden maintenance
Ja
Ja
Voor en na
Geen restricties t.a.v. timing, bij voorkeur vóór start therapie
Methyl-prednisolone pulse
Ja
Ja
Indien mogelijk voor of >1 maand na behandeling
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
MTX / AZA / MMF / anti-TNF-alpha
Ja
Ja
Bij voorkeur geven voor start therapie
Indien onderhoudsbehandeling geen uitspraak optimale timing mogelijk
B-cel depleterende therapie (Anti-CD20; Rituximab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
JAK-STAT-inhibitor
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Infectieziekten
CF
Ja
Ja
n.v.t.
Non-CF bronchiëctasieën
Ja
Ja
n.v.t.
PID/CVID
Ja
Ja
n.v.t.
Overlap met NVVI
Long-/hart transplantatie
Na LOTx / HTx / HLTx
Ja
Ja
Bij voorkeur na eerste 3 maanden
Advies LOTTO (NTV) Ook voor kinderen 16-18 jaar*
Voor LOTx / HTx / HLTx
Ja
Ja
Bij voorkeur vóór transplantatie geven
Ook voor kinderen 16-18 jaar*
Na ACR/AMR behandeling met methyl-prednisolone pulse (MPS)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: vóór of 1 maand na behandeling
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening,
Na ACR/AMR behandeling (ATG, rituximab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: bij voorkeur > 3 maanden
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Indien onderhoudsbehandeling geen uitspraak optimale timing mogelijk.
Na ACR/AMR behandeling (alemtuzumab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: bij voorkeur > 3 maanden
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening. Indien onderhoudsbehandeling geen uitspraak optimale timing mogelijk.
Neurologische patiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Multiple sclerosis
B-cel-depleterende therapie (Anti-CD20; Rituximab, ocrelizumab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis rituximab. Indien mogelijk > 2 wkn na laatste dosis ocrelizumab
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening.
Injectables (interferon-beta, glatirameer)
Ja
Ja
n.v.t.
Sfingosine-1-fosfaat receptor modulatoren (Fingolimod, Siponimod, Ozanimod)
Ja
Ja
Niet onderbreken voor vaccinatie i.v.m. risico rebound
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Immuun- reconstitutie- therapie (B- en T-celdepletie) (alemtuzumab, cladribine, aHSCT)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Dimethylfumaraat
Ja
Ja
n.v.t.
Teriflunomide
Ja
Ja
n.v.t.
Nierpatiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Nier- transplantatie- patiënten
Pre-transplantatie
Ja
Ja
Bij voorkeur pre-transplantatie
Bij voorkeur eerste vaccinatie 2 weken vóór transplantatie
Standaard immuun- suppressie inclusief CNI, proliferatie- remmer en corticosteroïden
Ja
Ja
Bij voorkeur vanaf 6 weken na niertransplantatie
Conform Influenza
Rejectie- behandeling met methylprednisolon
Ja
Ja
Vanaf 2 weken na behandeling
Inductie- of rejectie- behandeling ATG dan wel alemtuzumab
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: bij voorkeur > 3 maanden na behandeling met alemtuzumab of ATG
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening.
B-cel-depleterende therapie (o.a. rituximab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Auto-immuun- systeemziekte (zoals SLE en ANCA vasculitis) met renale betrokkenheid
Inductie- behandeling met cyclofosfamide
Ja
Ja
Bij ANA-positieve auto-immuunziekte monitoring op ziekteactiviteit na vaccinatie
Inductie- of onderhouds- behandeling met MMF, azathioprine en/of prednison
Ja
Ja
Bij ANA-positieve auto-immuunziekte monitoring op ziekteactiviteit na vaccinatie
Behandeling met anti-CD20 zoals rituximab
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening.
Behandeling met andere biologicals
Ja
Ja
Glomerulaire ziektes
Inductie- behandeling met cyclofosfamide
Ja
Ja
Inductie- of onderhouds- behandeling met MMF, azathioprine en/of prednison
Ja
Ja
Nog onvoldoende bekend over kans op relapse van de meeste zeldzame nierziektes
Onderhouds- behandeling met plasmaferese
Ja
Ja
Bij voorkeur zo kort mogelijk na plasmaferese
aHUS
Inductie- behandeling met plasmaferese
Ja
In overleg met behandelend nefroloog
Bij voorkeur na afronding van inductiebehandeling
Onderhouds- behandeling met plasmaferese
Ja
In overleg met behandelend nefroloog
Bij voorkeur zo kort mogelijk na plasmaferese
Behandeling met eculizumab
Ja
In overleg met behandelend nefroloog
In overleg met behandelend nefroloog
Gezien onzekerheid over invloed vaccin op activiteit aHUS alleen onder strikte controle
Patiënten met maag-darm-lever aandoeningen Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Idiopathische chronische inflammatoire darmontsteking (IBD)
Expectatief (niet medicamenteus)
Ja
Ja
n.v.t.
Corticosteroïden
Ja
Ja
n.v.t.
Bij onderhoudstherapie vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie tijdens toediening
Mesalazine-derivaten
Ja
Ja
n.v.t.
Thiopurine-derivaten
Ja
Ja
n.v.t.
Methotrexaat
Ja
Ja
n.v.t.
Biologicals (anti-inflammatoir met blokkering van pro-inflammatoire signalering, zoals anti-TNF-alpha)
Ja
Ja
n.v.t.
Biologicals (anti-inflammatoir met blokkering cell trafficking, zoals a4b7-blokkade)
Ja
Ja
n.v.t.
Small molecules (JAK remmers: tofacitinib)
Ja
Ja
n.v.t.
Overig
Ja
In overleg met behandelend arts
Bij voorkeur vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie tijdens toediening
Transplantatie- patiënten (lever / darm)
Remming afstotingsreactie
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: vanaf 6 weken na transplantatie
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Chronische hepatitiden
Antivirale therapie
Ja
Ja
n.v.t.
Levercirrose
Supportief en antiportaal-hypertensief
Ja
Ja
n.v.t.
Ondervoeding
Voeding (oraal / enteraal / parenteraal)
Ja
Ja
Bij voorkeur na effectieve voedingstherapie (cf. priming voor operatieve ingreep)
Gastro- intestinale tumoren
Variërend
Ja
Ja
n.v.t.
Patiënten met primaire of secundaire immuundeficiëntie Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Primaire antistof- deficiënties (circa 60-70% van de primaire immuun- deficiënties betreft antistof- deficiënties
Immuunglobuline- suppletietherapie
Ja
Ja
n.v.t.
Er is geen minimum interval nodig tussen toediening van bloedproducten (o.a. IVIG) en toediening van COVID19-vaccins
Primaire immuun- deficiënties
Diverse, van immuunglobuline- suppletietherapie tot immuun- suppressieve / immuun- modulerende medicatie
Ja
Ja
n.v.t.
Secundaire antistof- deficiënties
Immuunglobuline- suppletietherapie
Ja
Ja
n.v.t.
Personen met hiv Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Personen met hiv
onbehandeld
Ja
Ja
n.v.t.
Spoedige vaccinatie is belangrijker dan te wachten op immuunreconstitutie met cART
Behandeld CD4<200
Ja
Ja
n.v.t.
Spoedige vaccinatie is belangrijker dan te wachten op immuunreconstitutie met cART
Behandeld CD4>200
Ja
Ja
n.v.t.
Reumatologische patiënten Aandoening / groep aandoeningen
Type behandeling
Kan deze patiënten- groep met mRNA vaccin gevaccineerd worden?
Kan tijdens de behandeling gevaccineerd worden?
Optimale timing (voor of na behandeling of medicatie)
Opmerkingen
Alle inflammatoire reumatische ziekten
Methotrexaat /conventional synthetic Disease-Modifying-AntiRheumatic-Drugs
Ja
Ja
Alle inflammatoire reumatische ziekten
Biologicals / targeted synthetic Disease-Modifying-AntiRheumatic-Drugs
Ja
Ja
Alle inflammatoire reumatische ziekten
B-cel-depleterende therapie (Anti-CD20; Rituximab)
Ja
Ja
Als vaccinatie ingehaald kan worden: indien mogelijk >3 mnd na laatste dosis
Vaccinatie niet uitstellen indien oproep tot vaccinatie binnen dit interval van toediening
Vasculitis / connective tissue disease
Cyclofosfamide / mycofenolaat mofetil
Ja
Ja
n.v.t.
Versiebeheer
Legaliseer hennepteelt Almelo 1. Minder criminaliteit en minimalisatie kosten verbandhoudende werkzaamheden bij o.a.
politie, justitie 2. Vele medicinale toepassingen zoals tegen kanker 3. Vele industriële toepassingen duurzame en milieuvriendelijke vervanger voor o.a. hout, textiel 4. Welvaartbevorderend, werkgelegenheid Hennep, de oplossing voor heel veel problemen! Af en toe lijkt het er op of de problemen die de hele wereld kent niet op te lossen zijn. Door al die problemen wordt het leven alsmaar duurder en duurder om nog niet te spreken van ons milieu dat in een zo slechte conditie verkeerd dat ons aller bestaansrecht aan een zijden draadje lijkt te hangen. Hier en daar worden stukjes nieuwe bossen aangeplant waar eerst een ongerepte oerwoud stond maar daarmee krijgen wij de dieren, het oerbos en alles dat daarbij hoort niet terug. Het is ook maar een druppel op een gloeiende plaat die stukjes bos die ze nieuw aan planten en dat terwijl de oplossing al duizenden jaren bestaat, sterker nog, wij hebben er duizenden jaren dankbaar gebruik van gemaakt. Ik heb het dan over de industriële hennep, de cannabis sativa. Lees de link voor de vele toepassingen maar weet dat er nog veel meer toepassingen zijn van deze bijzondere plant. Zou het niet geweldig zijn als wij de oerbossen met rust konden laten? Zou het niet geweldig zijn als wij geen fossiele brandstoffen meer hoefden te gebruiken? Persoonlijk zou ik het machtig vinden om op deze manier de wereld weer een doel te geven, een geschenk aan onze kinderen, een geschenk aan moeder Aarde! Er was een tijd waar niemand zich druk maakte over olievoorraden, alles bleek in overvloed aanwezig, werk voor iedereen en een simpel maar goed en eerlijk leven. Die tijd is de tijd voor de introductie van olie. Hoe is dat zo gekomen? Voordat olie de markt veroverde door toedoen van enkele rijke lui ( Dupont, Mellon en Hearst ) werd hennep gebruikt als olie voor lampen, voor motoren ( de eerste Ford was niet alleen gemaakt van hennep maar liep ook op hennep ). Touw werd er gemaakt van hennep alsook papier, geperst hout, kleding en vele vele andere toepassingen, zelfs medicatie met behulp van hennep was heel normaal. De ideale natuurbron zou je zeggen maar waarom werd deze plant dan illegaal? Dupont, Mellon en Hearst. Het wordt inmiddels algemeen bewezen geacht dat een belangen groep bestaande uit de Du Pont petrochemische industrie, de Amerikaanse staatsecretaris Andrew Mellon en de Krantenmagnaat William Andrew Hearst een geslepen publiciteit campagne tegen Hennep voerden. De kranten van Hearst verwarden het grote publiek bewust door industriële Hennep en Marihuana door elkaar te halen. Hierbij werden ook rassen voor oordelen gebruikt door te suggereren dat Marihuana vooral gebruikt werd door Mexicaanse emigranten. Du Pont had grote belangen in de olie industrie, Hearst bezat grote belangen in bossen en de bijbehorende hout verwerkende industrie die de grondstof cellulose leverden voor zijn kranten papier. Olie maatschappijen wisten toentertijd al heel goed dat hun brandstoffen giftige en schadelijke stoffen produceerden bij de onvolledige verbranding in de toenmalig zeer inefficiënte verbranding motoren en zagen Hennep als brandstof als een zeer gevaarlijke veel aantrekkelijker concurrent. In 1937 wisten DuPont, Mellon en Hearst de Marihuana Prohibition Act in slechts drie maanden tijd door het Amerikaanse congres te jagen. Deze wet staat aan de basis van het verbod op Cannabis en betekende de nekslag voor de Hennep industrie. De prohibition act is daarmee mede verantwoordelijk voor de morele tweedeling in onze maatschappij, de huidige vervuilende auto industrie en een groot deel van onze milieuproblemen. http://www.jackherer.com/hemporium.html Zoals dat zo vaak terug te vinden is in onze recente geschiedenis zijn het uiteindelijk de grote multinationals die wetten kunnen maken of breken, persoonlijk gewin staat hierbij altijd voorop. Er zijn maar weinig voorbeelden te vinden in de recente historie waar grote multinationals integer wetten afdwingen, dat wil zeggen, niet uit eigen belang maar echt voor de mens en de natuur. Als je de media bezit kun je elke leugen als waarheid verkondigen! De meute die avond na avond aan de beeldbuis gekluisterd zitten slikken het als zoete koek. De recreatieve cannabis wordt vooral gebruikt door politici. Om te scoren bij de massa die apathisch naar het tv-scherm zit te gapen. Jammer maar helaas Politici zeggen dat drugs de oorzaak zijn van de maatschappelijke problemen en daarmee zijn ze klaar om als politicus een groot aantal verantwoordelijkheden af te schuiven op de revolterende jongeren en op de toename van het drugsgebruik. De media brengen de geselecteerde cijfers wel aan de man. Zij leveren het cement dat de leugens samenhoudt. Zo verschijnen geregeld onderzoeksresultaten uit twijfelachtige bron, zonder dat die resultaten door een tweede studie kunnen bevestigd worden (zie bijvoorbeeld George Ricaurte en zijn xtc-rapport van 2002 of de onwetenschappelijke fratsen van Gabriel Nahas als drugtsaar van Chirac). De foute bevindingen worden in grote titels uitgesmeerd. Als er na meer dan een jaar al een rechtzetting verschijnt, is dat in een klein hoekje tussen de overlijdensberichten. De waarheid is dood. Om meteen de leugen te ontkrachten plaats ik hieronder een filmpje dat gemaakt werd 1942 door de Amerikaanse overheid zelf om aan te geven welk een geweldige plant de hennepplant is. Het filmpje heet Hemp for Victory, een pakkende titel nietwaar. De film werd gemaakt omdat de VS een groot tekort had aan grondstoffen voor de oorlog die de VS voerde op meerdere fronten. Omdat hennep twee keer per jaar te oogsten is kon in 1943 al begonnen worden met de verwerking van de oogst. De boeren die hennep wilden gaan verbouwen moesten eerst deze film bekijken en een document tekenen dat ze de film ook daadwerkelijk gezien hadden. Vervolgens kregen deze boeren en hun hele familie vrijstelling van dienst zolang ze maar hennep zouden verbouwen. Alsof dit nog niet genoeg was kregen deze boeren hun materiaal een stuk goedkoper aangeboden en vaak zelfs helemaal gratis. Het is toch bizar als je dit weet en leest dat vlak voor die oorlog diezelfde plant als een duivelse plant werd neer gezet en ook weer na de oorlog. Wat kunnen wij allemaal maken van hennep? Hennep is de meest veelzijdige plant veelzijdiger nog dan de sojaboon die thans waarschijnlijk de grootste variëteit aan duurzame producten levert. Hennep is een rijke voedingsbron, maar levert ook alle producten die uit hout, katoen en aardolie worden gemaakt. De basis van die veelzijdigheid zijn zes ruwe grondstoffen: lange bastvezels, medium vezels, korte kernvezels, zaad, olie en meel. De vezels van de bast worden gebruikt voor textiel, maar ook voor een duurzaam alternatief voor glasvezel. Mediumvezels worden gebruikt voor papier en de korte vezels voor bouwmaterialen. Zaad en meel dienen voor een reeks van voedingsmiddelen. De olie ook, maar die dient tegelijkertijd voor de productie van shampoo, zeep, wasmiddelen en verf. Hennep is een veelzijdig agrificatiegewas de plant is geschikt voor industriële toepassingen zoals het produceren van plastics. Cannabis is tweehuizig, wat wil zeggen dat er mannelijke en vrouwelijke planten zijn. De eenjarige plant groeit snel: rond half mei gezaaid kan men het eind augustus oogsten en de plant kan enige meters hoog worden. De lange wortels breken de grond en maken zo de akker vruchtbaarder. Met zijn lange wortels staat cannabis ook stevig, de plant werd ooit gebruikt als windscherm rond de akkers. Cannabis groeit vrijwel op iedere grond, heeft weinig voedsel nodig en is resistent tegen ziektes. Kunstmest en pesticiden zijn overbodig. Door de dichte groeiwijze is het verbouwen van cannabis zelfs een goede manier om onkruid te bestrijden! Een hectare cannabis levert gemiddeld 2000 kg zaad op. Dit zaad is voedzaam. Het bevat geen THC, maar vetten, eiwitten, vitaminen en mineralen. Men kan het vermalen tot meel, dat vrij is van gluten. Het is beter verteerbaar dan sojameel, men kan er zelfs babyvoeding van maken. De olie, bijna 20% van het gewicht van het zaad, bestaat uit onverzadigde vetzuren. Het is een goede spijsolie, gezond en niet duur. Uiteraard kan men er zeep van zieden en zalf van maken, maar ook een plastic die biologisch afbreekbaar is. Er kan een olielamp op branden, men kan er een auto op laten rijden, of er zelfs een hele auto van bouwen. Het uitgeperste zaad dient als veevoer. Het zaad is volstrekt ongevaarlijk. De stam van de cannabis heeft lange vezels die gemakkelijk loslaten. Men kan er draden van spinnen, die sterker zijn dan enige andere vezel. De Chinezen gebruikten canvasvezels voor hun boogpezen, maar van canvas kan men ook de meest soepele stoffen weven. De vezels zijn bestand tegen vocht en vrijwel onverslijtbaar. Canvas speelde daarom ooit een grote rol in de zeilvaart: de zeilen, het want, de schoten en vallen, het breeuwsel, de visnetten, de vlaggen en wimpels, de plunjezakken, hangmatten en kleding van de bemanning, het was allemaal canvas! Het hele leger van Napoleon liep in canvas uniformen. Het strategische belang van cannabis was dan ook enorm. De boeren waren soms verplicht om op een gedeelte van hun land cannabis te verbouwen! De eerste Levis spijkerbroeken waren van canvas en deze waren vrijwel onverslijtbaar. Tegenwoordig zijn ze van katoen en een beetje bouwvakker verslijt er enkele per jaar. Van de cannabisstengels en van versleten canvas kan men een pulp maken, waaruit papier wordt vervaardigd. Dit procedé was reeds in de oudheid bij de Chinezen bekend. Het werd overgenomen door de Moslims, die er hun Koran op verspreidden, en tijdens de kruistochten bereikte deze techniek Europa. Perkament maakte plaats voor canvaspapier, dat nauwelijks vergeelt of verzuurt. De eerste Bijbels werden erop gedrukt en canvaspapier bleef gebruikelijk tot laat in de 19e eeuw. Toen ging men over op houtpulp. De papieropbrengst van een hectare cannabis is echter ruim vier maal zo groot als die van een hectare dennenbos! Voor de productie zijn ook veel minder giftige chemicaliën nodig en het papier is veel duurzamer. Als biomassa biedt hennep een duurzame bron voor brandstof. Geen enkele plant brengt meer biomassa op: tien ton gedroogde biomassa per hectare. Tachtig procent daarvan betreft houten stengels, waar weer 77 tot 85 procent cellulose, de grondstof voor papier, inzit. Bos groeit langzamer en in bomenhout zit maar 65 procent cellulose. Hennep groeit in vrijwel elk klimaat van Finland tot in de Sahara. China en Oost-Europa zijn thans de grootste producenten, maar in Groningen worden jaarlijks ook drieduizend voetbalvelden industriële hennep geoogst. Een extra voordeel van hennep is, dat het snel groeit. De plant is in honderd dagen volgroeid en dat betekent dat het gewas op vele plaatsen tweemaal kan worden geoogst. Of dat het kan worden ingezaaid na de oogst van een ander gewas. Hennep zelf hoeft overigens niet in rotatie in afwisseling met andere gewassen te worden geteeld. Hemp (Hennep) is verboden in de USA ten voordele van katoen (waar veel gif op word gespoten) Hemp groeit op 3 maanden tijd 4 meter hoog zonder kunstmest of bestrijdingsmiddelen. De planten groeien dicht tegen elkaar en laten geen ruimte voor onkruid. Boeren die in het jaar na de hennepoogst bijvoorbeeld aardappels poten, ontdekken dat zij dat jaar de helft minder bestrijdingsmiddelen nodig hebben. De diepe wortels van de hennep geven onkruid minder kans. Tenslotte dient hennep als een ideale schoonmaker van vervuilde grond. Hennep onttrekt in één oogst zestig tot zeventig procent van de vervuiling aan de grond. Die vervuiling gaat in de bloemen zitten die kunnen worden verbrand, de rest van de plant is dan schoon en bruikbaar voor andere doeleinden. Ook heb ik begrepen dat de cannabis plant de grootste zuurstofleverancier is van alle gewassen d.m.v. fotosynthese. Wat betekent dat? Dat ie meer CO2 in zuurstof omzet (onder invloed van zonlicht) dan enig ander gewas. Kortom, substantiële bijdrage aan de oplossing voor het broeikaseffect, en het allerbeste hiervan, wij kunnen de bossen met rust laten, wij hoeven nooit meer één boom te kappen. Zou dat geen prachtig cadeau zijn aan onze kinderen en kleinkinderen?! Het is duidelijk dat vooral Amerika het internationale drugsbeleid coördineert en domineert gedreven door één motief: in eigen land is er een oorlog aan de gang die al decennia lang woedt, de War on Drugs. Deze oorlog die dit jaar in Washington voor 37,1 miljard dollar op de begroting staat, is er een van vele superlatieven, vooral in bedrijfsmatige zin. De politie is van misdaadbestrijder verworden tot een ondernemer die elke potentiële drugscrimineel arresteert met maar één doel: het in beslag nemen van zijn geld en zijn bezittingen. De veelal geprivatiseerde gevangenis industrie kan met een populatie van ruim 2 miljoen de positieve bedrijfsresultaten op Wall Street verzilveren. De behandelindustrie moet op haar beurt jaarlijks honderdduizenden veroordeelde verslaafden proberen uit de handen van de geprivatiseerde gevangenissen te houden. En ook daar hangt weer een prijskaartje aan. Door de War on Drugs worden de contouren zichtbaar van een samenleving die winstmaximalisatie en moraal heeft gecombineerd met de drugsproblematiek, die zo een hele, vooral zwarte generatie totaal dreigt te criminaliseren en zo het beeld oproept van een dronken reus die niet weet dat hij in zijn eigen voeten schiet. Henry Ford bouwde zijn eerste auto met hennepvezels en reed de motor op hennepolie Realiseer je eens goed wat dit korte filmpje ons vertelt. Zelfs staal kan vervangen worden door hennep. Het is lichter waarmee autos met minder pks sneller optrekken en minder verbruiken en het is veel stootvaster dan staal waar je bij het minste en geringste al een deuk oploopt die dan weer kapitalen kost om te laten repareren. Dus de olie waarop de auto loopt kan van hennep gemaakt worden, het chassis en de carrosserie, het interieur, eigenlijk gewoon de hele auto! Los van dit gegeven ben ik ervan overtuigt dat wanneer hennep uit het illegale circuit komt nog veel meer toepassingen bedacht zullen worden. Hennep als medicijn Cannabis ( de rookbare versie ) blijkt ook een medicijn tegen talloze kwalen! Voor de farmaceutische industrie is cannabis dan ook gevaarlijk. In de 19e eeuw werden extracten van cannabis nog verkocht in de apotheken. Ze werden gebruikt tegen krampen, toevallen, astma, slaapstoornissen, migraine en andere kwalen. Hennepzaadolie hielp tegen eczeem en psoriasis, hoge bloeddruk, hoog cholesterol gehalte, reuma, ontstekingen en diabetes. Ook blijken chemopatiënten veel baat te hebben bij het gebruik van cannabis. Een medicinale toepassing wordt tegenwoordig weer toegestaan, maar is aan strikte regels gebonden. Cannabis helpt ook tegen ADHD en voor kinderen lijkt dit medicijn ongevaarlijk. http://phoenixtearsmovie.com/ Dit is slechts een kleine verzameling van zaken die wij van hennep kunnen maken en wat hennep voor ons en de wereld kan betekenen. De politiek schreeuwt moord en brand over wereldproblemen terwijl de oplossing voor de hand ligt. Niemand hoeft dit nog te bewijzen, zon 5000 jaar geschiedenis heeft al dit hierboven al meermalen bewezen! Het op grote schaal vrijgeven van de productie van hennep op alle gebieden is de oplossing voor al onze problemen! Lees ook deze informatie gevonden bij onze collegae; http://zapruder.nl/portal/rubriek/Cannabis/ http://www.hanfhaus.de/foodstuff-i-4.html?language=de&osCsid=fe2da64359c3f4b44906eb2071769277 http://www.natuurlijkerwijs.com/hennep.htm Auteur: Nexus Bron Afbeelding(en): NexusBron(nen): Nexus
Libertarische Partij AlmeloHOOGEVEEN/TER APEL - De SP verzet zich tegen de sluiting van gevangeniscellen in Hoogeveen en Ter Apel. Dat blijkt uit schriftelijke vragen van de fractie in de Tweede Kamer in reactie op de publicatie van Dagblad van het Noorden van afgelopen woensdag. De SP noemt de voorgenomen tijdelijke sluiting van in totaal 82 cellen 'afbraak' van het gevangeniswezen..
ZAANSTAD - Bewoners van Nauerna en Westzaan zullen zich tot het uiterste verzetten tegen de komst van een gevangenis in Hoogtij, tenzij ze met justitie afspraken kunnen maken over een geschikte inpassing van het gebouw in het landschap. In een brief aan de gemeenteraad kondigden Belangengroep Nauerna (BGN) en Belangenvereniging Westzaan (BVW) donderdagmiddag aan dat zij alle politieke, bestuurlijke en rechtsmiddelen zullen benutten. Ook als dat tot gevolg heeft dat de komst van de gevangenis daardoor helemaal niet doorgaat of Zaanstad met een fikse schadeclaim wordt opgezadeld.
Op de gemeenteraad maakte die aankondiging gisteravond niet veel indruk. Een meerderheid vindt het goed dat de ideeën die de buurtbewoners hebben over de gevangenis naar de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en de Rijksgebouwendienst (RGD) wordt gestuurd. Maar meer ook niet. Een meerderheid in de raad wil die twee partijen geen nieuwe voorwaarden opleggen.Nadat de raad donderdagavond het groene licht gaf, met het afgeven van en zogeheten verklaring van geen bedenkingen, meldde Hans Lalk van BGN aan dat zijn groep en BVW in beroep gaan tegen het besluit van de gemeenteraad en dat zij contact zullen leggen met DJI en RGD. Zij willen bij die twee instanties aan tafel komen om te praten over een gebouw dat zij aanvaardbaar vinden. In ruil daarvoor willen de twee groepen voorlopig afzien van juridische stappen.
http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/zaanstreek/article20980763.ece/Omwonenden-willen-inspraak-in-plan-gevangenis?lref=vpllYES WE CANNABIS! LEGALIZE IT! Onderteken de petitie voor gereguleerde wietteelt in Apeldoorn.? Een gedeelte van de grond die door de economische crisis niet verkocht wordt, moet dienst doen als gemeentelijke wietplantage. Dat is tenminste het standpunt van de Jonge Democraten Stedendriehoek.
Volgens de lokale afdeling van de JD is de gemeente hierdoor in staat om de verkoop van softdrugs te reguleren en daarmee te voorkomen dat coffeeshops hun handelswaar bij schimmige tussenhandelaren moet inkopen. Eenzelfde beleid wordt gevoerd in Rotterdam: de gemeenteraad van de Maasstad nam eind 2012 een voorstel aan om dit mogelijk te maken. Volgens het huidige softdrugsbeleid mag in Nederland maar een beperkte hoeveelheid wiet per inwoner worden geteeld, namelijk vijf plantjes per persoon. Verkoop door coffeeshops wordt gedoogd, maar de inkoop ervan is verboden. Dit maakt het beleid niet alleen verwarrend het vertroebelt ook de markt. Nu is niet bekend van wie de coffeeshophouders de wiet precies kopen en ook wat het gehalte THC, de werkzame stof in wiet, precies bedraagt.Een niet-gereguleerde wietteelt speelt zich voornamelijk af in het illegale circuit, waar illegale hennepkwekerijen regelmatig voor brandgevaarlijke situaties zorgen. Zolang de wietteelt niet gereguleerd wordt houden dit soort praktijken aan. De criminaliteit neemt daarmee toe, licht Thomas Roode, woordvoerder van de JD Stedendriehoek, toe. Wij stellen daarom een gemeentelijke wietplantage voor. Daarmee voorkom je onveilige situaties en behoud je controle op de kwaliteit van wiet. Ook hebben we hiermee een op zijn minst tijdelijke bestemming voor de braakliggende grond gevonden en sluiten we aan op de paragraaf over lokaal maatwerk uit het regeerakkoord. In alle opzichten is het dus een win-winsituatie. Raadpleeg onze Facebook of Twitter voor de meest recente ontwikkelingen omtrent de actie. Voor meer informatie of vragen kunt u contact opnemen met stedendriehoek@jd.nl
Actie Veenhuizen 9 maart Jarenlang hebben diverse organisaties gewerkt aan het behoud van de unieke monumenten en het even unieke landschap rond het dorp Veenhuizen. Die inspanningen waren succesvol, maar met het dreigende vertrek van het Ministerie van Veiligheid en Justitie ziet de toekomst van Veenhuizen er een stuk minder rooskleurig uit.
Verval ligt op de loer in het oude pauperparadijs: het is tijd om op te komen voor Veenhuizen. Op zaterdag 9 maart 2013 wordt daarom een Toogdag gehouden in Veenhuizen. Het initiatief komt van de Erfgoedvereniging Heemschut en de dag wordt georganiseerd in samenwerking met de Stichting Het Drentse Landschap, de vereniging Natuurmonumenten, de Stichting het Drents Monument, Staatsbosbeheer en de Stichting Veenhuizen Cultuur en Toerisme. De deelnemende organisaties willen de unieke waarden van het ensemble van gebouwen en landschap, de ruim honderd Rijksmonumenten en de bijzondere ontstaansgeschiedenis nog eens duidelijk voor het voetlicht brengen. In de jaren negentig van de vorige eeuw is ook door particulier initiatief, mede door Bond Heemschut, een ontwikkeling gestart die het erfgoed-complex een positieve impuls heeft gegeven. Door de mogelijke terugtrekking van Justitie dreigt nu opnieuw verval en verwaarlozing. Ook de waardevolle omringende natuur, het Fochteloërveen en het beekdal van De Slokkert, hoort bij het karakter van Veenhuizen. Het uitgebreide programma van de Toogdag is te vinden op http://www.veenhuizenlive.nl/. Bezoekers van de Toogdag kunnen deelnemen aan excursies in Veenhuizen en de omringende natuur. Er zijn gebouwen opengesteld en kraampjes van de deelnemende organisaties. De ondernemers in het dorp nemen deel met speciale activiteiten. In de middag is er een symposium in Café-Restaurant-Theater Het Verenigingsgebouw. Bekende inleiders zullen een toelichting geven op de betekenis van Veenhuizen. Het symposium wordt afgesloten met een appél dat wordt aangeboden aan de Drentse leden van de Tweede Kamer. Het appél wordt ook onder de aandacht gebracht van de betrokken bewindslieden en de Tweede Kamer. Er is toekomst voor erfgoed, vanuit het besef dat het een onverbrekelijk onderdeel is van ons bestaan. Voor een PDF-versie van de uitnodiging, het programma en inschrijven klik hier.
http://www.veenhuizen1.nl/index.php/nieuws/politiekDe Hoogeveense gevangenis Pekel van het actiecomité gevangenis Hoogeveen HOOGEVEEN - De Hoofddirectie gevangenissen speelt alvast in op de bezuigingsplannen voor de gevangenissen die staatsecretaris Fred Teeven van Justitie nog aan de Tweede Kamer moet presenteren. Dat vermoedt Anton Pekel van het actiecomité gevangenis Hoogeveen. Uit uitgelekte kabinetsplannen bleek eerder dat gevangenissen in Hoogeveen, Veenhuizen en Ter Apel dicht gaan.
Gisteravond werd bekend dat per 1 maart al tientallen banen verdwijnen bij de noordelijke gevangenissen. Alle tijdelijke arbeidscontracten worden stopgezet. Gevangenen zullen verhuizen naar andere gevangenissen met vaste arbeidsplaatsen. Volgens de Hoofddirectie gevangenissen hebben de ontslagen niks te maken met de komende bezuinigingsplannen, maar zijn deze nodig om cellenleegstand op te lossen. Anton Pekel betwijfelt dit. Door nu alle tijdelijke contracten stop te zetten gaat in Hoogeveen het complete Huis van Bewaring dicht en dat is het begin van het einde zegt Pekel. Bovendien heeft hij kritiek op de gang van zaken. De ontslagen zijn kort vantevoren aangekondigd, zonder inspraak van de medezeggenschapsraad en de vakbonden. De directeuren van de gevangenissen in Hoogeveen en Veenhuizen mochten niet reageren van hun bazen in Den Haag.
http://www.rtvdrenthe.nl/nieuws/hoofddirectie-gevangenissen-speelt-nu-al-op-bezuinigingsplannenVeroordeelde criminelen kunnen lang van vrijheid genieten © ANP. Gevangenis De Schie in Rotterdam Veroordeelde criminelen die de gevangenis in moeten, kunnen in de praktijk nog heel lang van hun vrijheid genieten. Uit interne stukken van het ministerie van Veiligheid en Justitie, die in handen zijn van RTL Nieuws, blijkt dat er na een veroordeling gemiddeld 14 maanden overheen gaan voordat misdadigers ook echt achter slot en grendel gaan. Volgens de norm van het ministerie zelf zou er maximaal dertig dagen moeten zitten tussen de onherroepelijke veroordeling en het begin van de gevangenisstraf.
Maar in de praktijk duurt dit bij de 7144 zaken die zijn onderzocht gemiddeld 14 keer zo lang. Dat betekent dat slachtoffers van misbruik of geweld de dader ook na zijn veroordeling gewoon op straat kunnen tegenkomen.
http://www.trouw.nl/tr/nl/4492/Nederland/article/detail/3401059/2013/02/27/Veroordeelden-pas-na-14-maanden-in-de-cel.dhtmlDe burgemeester van Hoogeveen, Karel Loohuis, vreest dat er per 1 maart al tientallen banen verdwijnen bij de gevangenissen in TerApel, Veenhuizen en Hoogeveen. Alle tijdelijke arbeidscontracten worden stopgezet en gedetineerden worden overgeplaatst naar andere gevangenissen. De bezuiniging op personeel loopt vooruit op het reorganisatieplan voor alle gevangenissen dat staatssecretaris Fred Teeven van Justitie nog aan de Tweede Kamer moet voorleggen.Loohuis hoorde het nieuws dinsdag van de directeur en een lid van de ondernemingsraad van de Hoogeveense gevangenis De Grittenborgh, waar vijftig cellen dicht gaan en dat kost veertig tijdelijke arbeidskrachten hun baan. Volgens Loohuis gaat het hele Huis van Bewaring dicht, dat is een kwart van de hele gevangenis.
In Veenhuizen moet gevangenis Bankenbosch in 2014 helemaal dicht en in Ter Apel moeten 32 cellen sluiten. De Hoogeveense burgemeester vindt de handelswijze van Justitie onacceptabel; 'hier kun je niet op reageren want het gaat op 1 maart al gebeuren. Bovendien blijven we bij ons standpunt dat er geen baan in het Noorden gemist kan worden'.
http://www.rtvnoord.nl/artikel/artikel.asp?p=118468