Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
Het lijkt erop dat een petitie op deze website die erom vraagt iets op de agenda van de Tweede Kamer te zetten nu ook als burgerinitiatief kan gelden. Digitale ondertekeningen zullen geldig zijn, doordat steekproefsgewijs de ondertekenaars zal worden gevraagd een papieren handtekening op te sturen.
Dit is iets dat goed mogelijk is via deze website.
Vanaf 1 januari zal dit mogelijk zijn, de details met de voorwaarden zullen op tweedekamer.nl verschijnen. Ook de initiatieven die nu lopen en meer dan 40.000 steunbetuigingen hebben verzameld komen ervoor in aanmerking.
Het concept 'burgerinitiatief' stamt uit 2006 en stelt dat een voorstel met minimaal 40.000 handtekeningen verplicht door de Tweede Kamer behandeld moet worden. Op de petities-startpagina zien we dat van alle petities de afgelopen jaren er 14 zijn die hiertoe in staat zouden zijn geweest. Mogelijk verandert dit als meer ondertekenaars gaan geloven in het nut van ondertekenen.
Anderzijds zal een harde eis van 40.000 ook een uitnodiging voor fraude zijn, want nu is het aantal vrijblijvend. Een effectieve petitie moet het hebben van de kracht van het argument erin en de bijbehorende lobby. Het aantal ondertekenaars is doorgaans laag, maar heel serieus en geloofwaardig bij het invullen van persoonsgegevens.
Kamer gaat door met burgerinitiatiefOp dinsdag 9 december tussen 13.45 en 14.00 uur biedt het actiecomité Red College Rolduc een petitie aan de voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aan. De petitie vraagt aandacht voor een eventuele fusie van College Rolduc in Kerkrade..
Op 16 december zal de petitie Alle Stemmen Tellen overhandigd worden aan de voorzitter van de Tweede Kamer!
Het Hoofd Protocol schreef gedetailleerd over de petitie-overhandiging:
"- op 16 december arriveert u met een kleine delegatie (maximaal 8 personen) tussen 13.00 en 13.15 uur bij de Tweede Kamer bij ingang Plein 2. - u wordt via de scanstraat doorgeleid naar de Suze Groenewegzaal waar wij u en de delegatieleden met een kopje koffie zullen ontvangen. - rond 13.30 uur begeleiden wij u en de delegatie naar de Statenpassage voor de petitieaanbieding en het fotomoment. - ca. 13.45 uur einde petitieaanbieding en vertrek via uitgang Plein 2.
De petitie zal rond 13.30 uur in de Statenpassage in ontvangst worden genomen door Mw. Gerdi A. Verbeet in haar hoedanigheid van voorzitter van de Commissie voor de Werkwijze der Kamer en enkele leden van deze Commissie. Ook de griffier van de Commissie zal aanwezig zijn."
De petitie Stop misbruik 0900-nummers is gekozen tot 'website van de maand' met een 9.2 als beoordeling.
Op 'Masterwebber.nl', een website voor webmasters, worden websites doorlopend beoordeeld.
De site met de hoogste gemiddelde waardering wint de titel.
Volgens de nieuwsbrief van december van Masterwebber.nl hebben 14 mensen de moeite genomen te stemmen en dat is kennelijk genoeg.
Masterwebber.nl nieuwsbrief december 2008De Kamerleden Esther Ouwehand en Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren hebben vandaag de petitie Alle Stemmen Tellen door een medewerker laten ondertekenen.
Een vergelijkbare steun voor dit initiatief heeft alleen D66 getoond, hoewel ook Boris van der Ham en Alexander Pechtold niet zelf ondertekend hebben.
Ze hebben dat alleen respectievelijk mondeling en via een woordvoerder toegezegd.
Van alle partijen is nu ongeveer bekend hoe ze denken over deze petitie
De SGP reageeert:
"Namens de SGP wil ik reageren op de petitie die u wilt aanbieden. Deze zal de SGP niet ondertekenen.
De SGP heeft geen er behoefte aan om, zoals u dat in de petitie verwoord op een 'vernieuwde, efficiënte, voor burgers eenvoudige en controleerbare wijze hoofdelijk te stemmen'. Er blijken wat de SGP betreft geen problemen te zijn. Als het er echt toe doet, kan er namelijk wel degelijk hoofdelijk gestemd worden. Dat gebeurt dan ook. En afwijkend stemgedrag van fractieleden wordt door de Kamervoorzitter in de handelingen opgenomen." Aldus de woordvoerder.
Dit is vergelijkbaar met het standpunt van de ChristenUnie en de CDA.
De provincie Flevoland heeft vandaag een petitieloket geopend op petities.nl. Flevoland is het bestuursorgaan dat als eerste initiatieven heeft genomen om digitale petities mogelijk te maken en heeft nu voor petities.nl gekozen om epetities te ontvangen.
In Flevoland is veel ruimte voor bestuurlijke innovatie want Almere, één van de zes gemeenten in Flevoland, heeft al op 30 oktober voor het eerst in Nederland een digitale petitie afgehandeld via een eigen petitieloket op petities.nl.
Elk bestuursorgaan in Nederland kan gratis een loket openenen. Wilt u dat uw gemeente ook een loket opent? Vraag uw contactpersoon bij de gemeente om contact op te nemen met de stichting Petities.nl via webmaster@petities.nl. Doorgaans valt dit onder de verantwoordelijkheid van iemand van de griffie of de afdeling communicatie.
het petitieloket van de provincie FlevolandRonald van Raak van de SP zegt in een telefonische reactie op het voorstel om een systeem zoals watstemtmijnraad.nl op landelijk niveau te installeren: "De SP vindt het in principe een goed idee, afhankelijk van de uitvoerbaarheid." Let wel, dat is iets anders dan wat de petitie voorstelt.
Als toelichting op het voorstel van de petitie gaf hij ook: "Dat lijkt me heel erg praktisch, ook voor onszelf in de Kamer.
Zo kunnen we zelf ook heel makkelijk opzoeken wie wat vindt." Dit is overigens ook de ervaring van bijvoorbeeld Jorritsma in Almere, wiens gemeenteraad meedoet aan een vergelijkbaar project op gemeentelijk niveau, watstemtmijnraad.nl. Dit ondanks dat haar partij zich via Willibrord van Beek tegen deze petitie heeft uitgesproken.
Van Raak gaf ook als aandachtspunt mee dat het geen duur IT-project mag worden. Als het haalbaar, dus met lage kosten, geïmplementeerd kan worden blijft de SP voor, maar als het verhoudingsgewijs duur wordt niet. De petitie spreekt zich hier niet over uit, dat is aan de uitvoering.
Opmerkelijk detail: Na uitleg aan het fractiesecretariaat dat op twee e-mails in een maand tijd hierover nog geen reactie was gekomen reageerde de secretariaatsmedewerker geschrokken dat de termijn daarmee overschreden is en gaf gelijk het mobiele nummer van Kamerlid van Raak.
Ronald van Raak volgens Wikipedia