Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
"Een opvallend Nederlands voorbeeld is de minder vuurwerk-petitie, die in acht dagen tijd tot de beoogde 40.000 handtekeningen explodeerde en tot gevolg had dat Kamerlid Jager de prille Wet op het Burgerinitiatief wil aanpassen ('de drempel is te laag')."
Aldus freelance journaliste Carien Overdijk in een boekrecensie voor de Volkskrant. Het gaat om een juichverhaal van een Amerikaan, Jeff Jarvis, die aandacht- en privacyhandelaar Google tot norm verheft en tot voorbeeld wil stellen voor allerlei zaken.
Organisaties dienen de Google-denkwijze over te nemen. Vooral de bedrijven die nu slechte service leveren worden aangehaald als manier om te bewijzen dat het alleen beter zal gaan als ze zich als Google gaan gedragen.
In de recensie wordt geen goed geformuleerde kritiek geleverd op de handel in aandacht die ten grondslag ligt aan deze utopie. Tegen de handel in aandacht heeft de webmaster van petities.nl een langlopende petitie gestart.
Ook materiële ongelijkheden worden niet behandeld in de recensie. Zo zijn de vrijwilligersclubs Petities.nl en Opendomein.nl (wordt lid!) met inzet van veel technische kennis, subsidies van de overheid en vrije tijd in staat geweest om de duizenden steunbetuigingen voor het digitale burgerinitiatief te verwerken.
Een individuele burger zou zoiets niet of moeilijk hebben kunnen realiseren. Diens provider zou de verbinding afgesloten hebben, de website zou de toeloop niet hebben kunnen verwerken of de persoon zou plots voor duizenden euros kosten hebben gemaakt. Politiek controversiële websites zijn commercieel niet interessant. Ook is het talent en kennis van de initiatiefnemers niet representatief voor die van de gemiddelde burger. Zonder goede persberichten, media-optredens, kennis van zaken, technisch begrip en ervaring met het politieke proces zouden zij geen succes hebben kunnen behalen.
Daarnaast kan het succes van het burgerinitiatief alleen maar overschat worden totdat het daadwerkelijk aantoonbaar iets heeft veranderd. Vooralsnog heeft de minister dit initiatief al ontmoedigd door, zelfs voordat de Kamer het heeft ontvangen, te zeggen dat er niets zal veranderen. Dit werd door velen ontvangen als het laatste woord hierover.
Dezelfde Volkskrant citeerde op 12 januari de webmaster van petities.nl over het succes als volgt:
"Het lukt je alleen met onderwerpen die heel zichtbaar zijn en waarover iedereen een mening heeft. Die van het vuurwerkverbod was een gelukstreffer. Maar initiatieven over te complexe kwesties of over zon ziekte, geef ik weinig kans om de 40 duizend te halen. Mensen zijn niet snel geneigd ergens op te klikken, ook online is er al zo veel dat om aandacht schreeuwt."
Het Google-model verandert de wereld om ons heen - recensie van What Would Google Do? - Jeff JarvisDEN BOSCH - Essent hoeft geen boete te betalen als de aandeelhouders de fusie met RWE niet goedkeuren. Dat heeft wethouder Bert Pauli dinsdagavond gezegd tijdens de gemeenteraadsvergadering van Den Bosch. De uitspraak van Pauli staat haaks op uitlatingen van provinciebestuurders vorige week..
DEN BOSCH - Provinciale Staten willen voor de verkoop van Essent advies van hetzelfde bureau waar Gedeputeerde Staten gebruik van hebben gemaakt om de verkoop voor te bereiden. Een voorstel daartoe van D66 werd vrijdagmorgen tijdens een commissievergadering door alle partijen gesteund. Binnen een paar maanden moeten de politieke partijen in Provinciale Staten beslissen of ze het eens zijn met de verkoop van Essent aan het Duitse RWE.
Fractievoorzitter Lestrade van D66 vindt het geen probleem zich te laten adviseren door hetzelfde bureau als het Gedeputeerde Staten, dat voorstander is van de verkoop. Volgens haar is het bureau deskundig genoeg om voor volksvertegenwoordigers een ander advies te maken dan voor bestuurders.
Bron: Omroep Brabant
Het filmtijdschrift Skrien is gisteren voor de laatste keer verschenen. Het blad verloor haar subsidie na een negatieve beoordeling door de Raad voor Cultuur en kan daardoor niet meer verschijnen.
.
Namens de Commissie voor de Werkwijze heeft Tweede Kamervoorzitter Gerdi A. Verbeet een brief geschreven met een antwoord op de petitie.
(pdf 165Kb): De Commissie voor de Werkwijze heeft op 16 december 2008 uw petitie in ontvangst genomen luidende "Alle stemmen tellen in de Tweede Kamer". U stelt daarin dat: het stemgedrag van individuele Kamerleden nu niet geregistreerd wordt de publicatie van stemmingen (ver)traag(d) is een sluitende presentielijst ontbreekt waardoor er onduidelijkheden bestaan omtrent het individuele stemgedrag van Kamerleden en waardoor burgers Kamerleden niet op hun stemgedrag aan kunnen spreken. U vraagt dan ook in uw petitie om een "eenvoudige en controleerbare wijze" van hoofdelijke stemming en u stelt dat hiertoe een aanpassing van het Reglement van Orde nodig is. Namens de commissie wil ik allereerst hartelijk danken voor uw petitie. De betrokkenheid van burgers zoals u dwingen de Tweede Kamer tot een kritische analyse van de eigen werkwijze en draagt bij aan de kracht van ons democratische systeem. De commissie heeft uw petitie op 14 januari jl. besproken en namens de leden bericht ik u als volgt. Voor wat betreft punt 1 geldt dat de in de Tweede Kamer gehanteerde methode van fractiegewijs stemmen en de fictie van voltallige aanwezigheid van alle Kamerleden met zich meebrengen dat een lid geacht wordt met zijn of haar fractie te hebben meegestemd, tenzij hij of zij uitdrukkelijk heeft aangegeven afwijkend te stemmen (dit kan simpelweg door afwijkend van de fractie wel of niet de hand op te steken, de Voorzitter maakt hier dan melding van, en dit kan ook door middel van bv. het aanvragen van een hoofdelijke stemming (art. 70 RvO) of middels een stemverklaring (art. 73 RvO)). Al deze zaken worden vastgelegd in de openbare Handelingen van de Tweede Kamer. Voor wat betreft punt 2 geldt dat de uitslagen van de stemmingen dezelfde dag nog op de website van de Kamer worden gepubliceerd en de dag erna het ongecorrigeerde stenogram van de vergadering waarin de stemverhoudingen te vinden zijn. Het is de bedoeling om dit door de invoering van nieuwe automatiseringssystemen nog sneller te laten gebeuren. Voor wat betreft punt 3 geldt dat de Voorzitter bij de opening van de vergadering voorleest welke leden afwezig zijn en dat dit ook wordt opgenomen in de Handelingen. Ook deze gegevens zijn dus door iedereen in te zien. Ik hoop dat met het bovenstaande bij u enkele onduidelijkheden worden weggenomen omtrent de werkwijze van de Kamer waar het gaat om stemmingen. Voorts wil ik graag nog kort ingaan op het pleidooi dat u mondeling hield bij de aanbieding van uw petitie, voor het invoeren van elektronische stemmingen. In dit verband wijs ik u er graag op dat de Grondwet (art. 67, lid 4) voorschrijft dat hoofdelijk en mondeling wordt gestemd wanneer één lid van de Kamer dat verlangt. Zo lang de Grondwet op dat punt niet wordt gewijzigd zal er dus ook bij elektronisch stemmen telkens bij een hoofdelijke stemming ook de mondelinge procedure moeten worden gevolgd. Dat is ook begrijpelijk daar hoofdelijke stemmingen veelal bijzondere politieke stemmingen zijn en men de Kamerleden dus hun stem wil horen uitbrengen. Los daarvan verwijs ik graag naar herhaaldelijk onderzoek (in 1990, 1998 en 2001 en wederom aangehaald naar aanleiding van vragen daarover bij de behandeling van de Raming van de Tweede Kamer voor 2008) waaruit telkens blijkt dat de aanleg van en stemmachine niet alleen duur en bouwkundig ingrijpend is, maar ook dat het overgrote deel van de stemmingen sneller gaat met de huidige handmatige methode. Tot slot dan nog uw punt over een mogelijk noodzakelijke aanpassing van het Reglement van Orde. Paragrafen 4 (stemming over zaken) en 5 (stemming over personen) regelen de procedures bij stemmingen. De bepalingen zijn grotendeels technisch van aard, in principe bieden zij alle ruimte voor het overgaan tot elektronisch stemmen. Gelet op het bovenstaande zien de leden van de Commissie voor de Werkwijze echter geen aanleiding om tot wijziging van het Reglement over te gaan, daar de principiële keuze uiteraard voor de technische regelingen uit gaat en er nu geen aanleiding lijkt te zijn om de gekozen lijn van de voortzetting van de huidige praktijk te doorbreken. Kortom, dit alles gezegd zijnde: de commissieleden hebben wel begrip voor de gedachte van waaruit uw petitie tot stand is gekomen. De Kamerleden moeten uiteraard te allen tijde door de kiezers op hun stemgedrag kunnen worden aangesproken. De leden stemmen ook niet voor niets volgens art. 67, lid 3 van de Grondwet "zonder last". Wij zijn met u van mening dat transparantie en toegankelijkheid voor burgers van bovenstaande informatie zeer belangrijk zijn. Wij streven er ook voortdurend naar om die transparantie en toegankelijkheid te vergroten. Zoals reeds kort aangestipt zijn wij momenteel bezig een aantal nieuwe automatiseringssystemen in te voeren. Het is onze verwachting dat deze zullen leiden tot nog snellere en betere inzichtelijkheid van hetgeen hier in de Kamer wordt gewisseld. Wij zijn altijd blij met alle verbetervoorstellen die wij worden aangereikt en wij danken u dan ook nogmaals voor uw petitie. Wij hopen dat wij met deze reactie recht hebben mogen doen aan uw initiatief en wij hopen dat u de ontwikkelingen in de Kamer nauwgezet zult blijven volgen. Namens de leden van de Commissie voor de Werkwijze, Met vriendelijke groet, Gerdi A. Verbeet Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Voorzitter van de Commissie voor de Werkwijze der Kamer
Jaarverslag 2006 over het nieuwe automatiseringssysteem: "Parlis is afgelopen jaar gebouwd en uitgebreid getest. De volgende fase invoering en ingebruikneming kan worden ingezet" (via Google-cache)De gezamenlijke Groene Noordvleugel partijen hebben een inzending gemaakt ten behoeve van de uitwerking en verrijking van het Ontwikkelperspectief Markermeer IJmeer. De partijen die hier aan mee doen zijn: Milieufederatie NH, Milieucentrum Amsterdam, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. In dit plan wordt i.p.v.
buitendijks gebouwd, water in de provincie Flevoland ingelaten. Volgens ons een veel betere optie. Immers op deze manier kan even goed leuk gewoond worden aan het water, blijft het IJmeer open en is er meer ruimte voor water. Wij gaan dit plan promoten!
Manja Verhorst-van Leeuwen actiegroep De Kwade Zwaan
Het rapport is te downloaden van de site van de Milieufederatie Noord-Holland.
Milieufederatie Noord-HollandDEN BOSCH - De Statenfractie van GroenLinks in Noord-Brabant roept minister Van der Hoeven van Economische Zaken op daadkracht te tonen. Afgelopen week verkondigde de minister dat zij geen mogelijkheid zou hebben om de verkoop van energiebedrijf Essent aan RWE te voorkomen.
Maar tegelijkertijd uit ze wel haar zorgen over de aangekondigde overname van Essent bij Eurocommissaris Neelie Kroes, zegt fractievoorzitter Johan Martens van GroenLinks Brabant.
GroenLinks: Overname Essent voorkomen door splitsingswet ongedaan te makenWaar zijn we nou eigenlijk mee bezig? Het klimaat verandert. Olie, gas en kolen raken op én maken ons afhankelijk van andere, soms onbetrouwbare, landen.
Het is tijd om af te kicken van onze verslaving aan fossiele brandstoffen
Met de wind in de rug... (film GroenLinks over duurzame energie)