Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
De SP wil de Boterbloem behouden voor Amsterdam. Voor het eerst sinds actiecomité Red de Boterbloem zich eind januari begon in te zetten voor de ecologische zorgboerderij is er een politieke partij die het onderwerp aansnijdt in de Amsterdamse Gemeenteraad.
Meta Meijer en Carlien Boelhouwer van de SP fractie in Amsterdam hebben onderstaande vragen voorgelegd aan de Amsterdamse burgemeester en wethouders. Hieronder hun vragen aan B&W Amsterdam.
Zij waren er op het moment dat zij hun vragen indienden niet van op de hoogte dat het actiecomité al 12.000 handtekeningen heeft opgehaald: meer dan 2000 digitaal, en 10.000 op papier.
Toen wij hen hierover inlichtten vonden zij dit een enorm aantal, zeer veelzeggend.
Het actiecomité is erg blij dat de stedelijke politiek dit onderwerp nu eindelijk oppikt en dat er eindelijk een politieke partij is opgestaan die het voor de Boterbloem op durft te nemen.
Alle andere partijen hebben zich sinds wij onze actie begonnen in doodse stilte gehuld. Wel hebben een groot aantal lokale politici onze petitie op internet getekend, en een aantal van hen steunt ons op de achtergrond. Maar dat nu eindelijk het onderwerp bij B&W wordt aangesneden vinden wij hoopgevend. Hulde voor de SP dus! Hopelijk zullen zich nog vele andere partijen bij hen aansluiten. En gaat GroenLinks op een een gegeven moment ook overstag. Tot nu toe reageerden de wethouders Maarten van Poelgeest en Marijke Vos nog niet op ons verzoek een afspraak met ons te maken. Toch zou je juist van deze partij verwachten dat zij op zouden komen voor het groen en voor de zwakkeren in de samenleving We wachten hun reactie rustig af!
De brief van de SP fractie aan B&W:
13 mei 2009
Aan B&W te Amsterdam
onderwerp: schriftelijke vragen
In het door bedrijventerreinen overwoekerde gebied aan de rand van Osdorp is de ecologische (zorg-)boerderij De Boterbloem gevestigd. Het landschap is prachtig: uitzicht op akkerland, bomenrijen, bosjes, sloten, velden. Nog prachtig: de gemeente (stadsdeel Osdorp) wil op dit terrein een bedrijventerrein aanleggen en heeft de gebruiksovereenkomst per 1 november opgezegd. Voor veel bewoners van Osdorp is De Boterbloem een kleine oase waar ze graag vertoeven om bij te tanken. Kinderen hebben door De Boterbloem de unieke kans kennis te maken met het boerenbedrijf en met de natuur. De Boterbloem is bovendien een financieel gezond bedrijf, dat geheel functioneert zonder enige overheidssubsidie: de Boterbloem biedt op haar boerderij 15 kansarme, kwetsbare Amsterdammers een zinvolle dagbesteding. De Boterbloem is begin dit jaar een handtekeningactie gestart: tot nu toe hebben 2067 Amsterdammers hun handtekening gezet. Een teken mijns inziens dat De Boterbloem leeft bij veel mensen. Een woordvoerder van stadsdeel Osdorp geeft bovendien toe dat de stad (gemeente en stadsdeel) graag meer zorgboerderijen wil.
Meta Meijer, Carlien Boelhouwer SP fractie
DEN HAAG / BORSELE - Na een spannende herstemming is met 71 stemmen voor en 70 stemmen tegen een motie van GroenLinks aangenomen, waarmee de Kamer uitspreekt dat zij het economisch én juridisch eigendom van de kerncentrale Borssele in overheidshanden wil houden.
11 mei plaatst Metro een artikel over De Boterbloem. Hierin houdt een woordvoerder van Stadsdeel Osdorp stug vol dat er in Amsterdam tekort aan bedrijventerreinen is, en dat op het terrein van de Boterbloem Schiphol-gerelateerde bedrijven moeten komen.
Maar ook toen de economie nog floreerde waren er geen bedrijven geïnteresseerd om zich daar te vestigen. "De bedrijven willen maar niet komen", verzuchtte PvdA wethouder Baadoud nog in 2006. De Schiphol-richtlijn is dan ook allang losgelaten; Baadouds laatste plan is een jeugdgevangenis te vestigen in Lutkemeer III. De woordvoerder van Osdorp verspreidt dus bewust foutieve informatie om een zogenaamd rationele achtergrond te geven aan de beslissing daar een bedrijventerrein te vestigen. Schiphol-gerelateerd, tekort aan bedrijventerreinen: het zijn allang geen argumenten meer die echt spelen in Osdorp. Maar ach, denken de bestuurders in Osdorp waarschijnlijk, dat weet toch geen enkele Metro lezer.
Op dinsdag 12 mei a.s. zal actiecomité Red De Boterbloem een burgerinitiatief indienen bij raadsvoorzitter Edward Vos van de stadsdeelraad Osdorp.
Dit zal om 21.00 uur plaatsvinden in de raadszaal bij aanvang van de mening vormende sessie. Dit burgerinitiatief is er op gericht om het huidige bestemmingsplan zodanig te wijzigen, dat Lutkemeer III groen blijft en biologische zorgboerderij De Boterbloem behouden blijft. Het burgerinitiatief zal hoogst waarschijnlijk op 2 juni a.s. door de stadsdeelraad worden behandeld. U bent van harte uitgenodigd om bij het indienen van dit burgerinitiatief aanwezig te zijn.
Beknopte achtergrond: Ecologische boerderij De Boterbloem ligt prachtig in de Lutkemeerpolder aan de rand van Amsterdam, bij Osdorp. Op de uitgestrekte akkerlanden nestelen kievieten. Het is cultuurhistorisch erfgoed van grote waarde. Er wordt biologisch verbouwd, en er vinden een aantal psychiatrische patiënten en andere kwetsbare mensen dagbesteding. Stadsdeel Osdorp wil op deze unieke plek het bedrijventerrein Lutkemeer III neerzetten en vindt dat De Boterbloem weg moet. Sinds 2003 leurt Osdorp al met het eerste bedrijventerrein Lutkemeer I. Momenteel is slechts 37 procent van de beschikbare kavels uitgegeven. Naast twee bedrijven gaat het daarbij om vier bedrijfsverzamelgebouwen, waar nog geen enkele huurders voor gevonden zijn. Het is duidelijk, dat bedrijven niet staan te springen om zich op Lutkemeer I te vestigen. Het is daarom ook opmerkelijk, dat Osdorp nu al Lutkemeer III bouwrijp wil maken om aan de toekomstige vraag te kunnen voldoen. De argumenten van het stadsdeel zijn, dat Lutkemeer III een bedrijventerrein moeten worden om de lokale economie en werkgelegenheid te stimuleren. Dit is echter gedegen én cijfermatig niet onderbouwd. Wel staat vast dat Osdorp momenteel vele miljoenen investeert in het aanleggen van de infrastructuur voor deze bedrijventerreinen, terwijl er aantoonbaar geen belangstelling is bij bedrijven om zich hier te vestigen. Het burgerinitiatief is er op gericht om het bestemmingsplan te wijzigen, zodat Lutkemeer III onderdeel kan worden van de Tuinen van West. Daardoor kan dit prachtige polderlandschap groen blijven en de Ecologische Zorgboerderij De Boterbloem behouden blijven.
Op het moment is er een achterstand ontstaan in het beantwoorden van e-mail de afgelopen maand.
Bijna alle e-mails gaan over dezelfde kwestie.
U heeft ondertekend en u vindt uzelf inmiddels terug via Google als ondertekenaar en dat wilt u niet.
Leest u daarover het bericht 'uw naam niet onder petitie tonen' of u moet nog wat geduld hebben.
Onze excuses voor de teleurstelling. De website zal de komende maanden verbeterd worden aan de hand van uw klachten en suggesties. Dank u wel voor uw betrokkenheid!
http://petities.nl/nieuws/2009-02-04/uw_naam_niet_onder_petitie_tonen/DEN BOSCH - De Statenfracties van de SP, GroenLinks, ChristenUnie/SGP, Partij voor de Dieren, D66 en de Brabantse Partij hebben Commissaris van de Koningin Maij-Weggen in een brief verzocht komende vrijdag een extra vergadering van Provinciale Staten (PS) te houden met als agendapunt: 'Besluitvorming Toekomststrategie Essent'.
Uit een poll op www.almerenu.nl blijkt dat 86% van de Almeerders zo snel mogelijk een IJmeerverbinding wil voor zowel auto, trein en fiets. 6% van de mensen die reageerden wil de IJmeerverbinding na 2020. En 9% vindt dat Almere zich minder op Amsterdam en meer op 't Gooi moet richten.
.
NRC Handelsblad heeft op 7 mei 2009 een artikel gepubliceerd over het lot van het 'burgerinitiatief', de mogelijkheid om met een grote groep burgers een onderwerp gedwongen op de agenda van de Tweede Kamer te zetten.
Er is ook een dossier nrc.nl/burgerinitiatief geopend waar alle artikelen en relevante links over dit, ook volgens NRC Handelsblad, belangrijke thema worden verzameld.