Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
De Kleine Aarde steunt de petitie en zal in haar website en magazine aandacht aan dit onderwerp geven..
We zijn nog geen maand met de petitie Stop Bijensterfte bezig en het aantal handtekeningen is al de grens van de 9000 stuks gepasseerd. Geweldig! Maar we streven naar liefst 40.000 handtekeningen.
Met zon aanhang moet de minister ons wel serieus nemen.
We krijgen nog dagelijks reacties van betrokken burgers en inmiddels hebben meer en meer organisaties aangegeven ons te ondersteunen. Echter we merken toch dat de groei afneemt. Daarnaast merken we dat ondanks allerlei inspanningen de landelijk pers dit onderwerp niet oppakt. Daarom willen we onze strategie veranderen en willen steeds meer mensen daarbij betrekken.
Als landelijke aandacht niet werkt dan moeten we regionaal gaan werken. We zouden het op prijs stellen als een groep mensen Ambassadeurs willen worden. Wat houdt dat in?: Ambassadeurs zijn mensen die niet alleen hun handtekening zetten maar ook nog een (kleine) inspanning willen leveren en ons ondersteunen. Deze inspanning is geheel vrijblijvend en hoeft niet zo veel tijd te kosten, iedereen is vrij om te beslissen wat hij/zij wil. Wat kun je zoal doen: Plaatselijke politici benaderen Bericht plaatsen in plaatselijke media (papieren of digitale versie) Flyers neerleggen bij bibliotheek, bijenmarkt, groenmarkt Mensen in je omgeving nogmaals op de actie wijzen. Door in het hele land actief te zijn bereiken we veel meer mensen dan wij (de 4 initiatiefnemers) kunnen bereiken. Wil je mee doen dan vragen we je even een e-mail te zenden naar: bijensterfte@gmail.com Geef daarin aan: Of we je naam mogen noemen in een lijst: ambassadeurs van de actie (anders blijf je automatisch anoniem) Wat je wilt doen (media benaderen, flyers etc) afhankelijk van wat je wilt doen sturen we je later een vervolg mail waarin we je tips en informatie geven (bijv. standaard persbericht) je hoeft echt niet zelf het wiel uit te vinden, wij ondersteunen je!
We hebben inmiddels 1 ambassadeur in Limburg die heel enthousiast de plaatselijke pers benadert. Door haar enthousiasme kwamen we op dit idee. Sluit je aan bij de actie en wordt ambassadeur.
Tot slot: Aan het eind van de actie zullen we je (indien je daar toestemming voor geeft) bedanken via de internet sites voor je inzet. Ook zullen we enkele kleine prijsjes (die betrekking hebben op bijen) geven aan de mensen die de meest creatieve inbreng leveren. Kunnen we geen keuze maken, dan verloten we deze onder de ambassadeurs. . Daarom is het wel belangrijk om vervolgens ook aan ons te melden welke activiteiten je hebt gedaan. Bijvoorbeeld: er is een bericht geplaatst in een locale krant. Als je dat vervolgens toestuurt melden wij dat weer op de weblog van de actie.
In afwachting van je reactie,
Alvast bedankt namens de initiatiefnemers van de actie StopdeBijensterfte.
Op de laatste raadsvergadering afgelopen donderdag 2 juli heeft de gemeenteraad van Almere een motie aangenomen, waarin nog eens nadrukkelijk uitgesproken is, dat een IJmeerverbinding een harde voorwaarde is voor de Schaalsprong. Vorige week vrijdag zei minister Cramer dat 'het niet nodig is om nu te beslissen over een IJmeerverbinding'.
Voor raad en College is een harde toezegging van de IJmeerverbinding noodzakelijk. Veel partijen waren ontstemd over de reactie van de minister. De raad is ook niet te spreken over de houding van de Provinciale Staten van Noord-Holland die met een motie gekomen zijn tegen een IJmeerbrug en buitendijks bouwen. Wanneer op 9 oktober de regering geen duidelijke toezegging doet, zal de gemeenteraad besluiten geen 60.000 woningen te bouwen in Almere. Minister Cramer vindt echter dat de 60.000 huizen absoluut noodzakelijk zijn. De actie voor de petitie Bouw de IJmeerbrug is dus nu belangrijk om te voorkomen dat in ' t Groene Hart of in Waterland gebouwd wordt. Misschien moeten we juist daar handtekeningen gaan werven.
BlogEcologische zorgboerderij De Boterbloem kan nog minimaal twee jaar op haar grond in de Lutkemeerpolder blijven. Het Dagelijks Bestuur zal samen met zorgboerin Trijntje Hoogendam op zoek gaan naar een geschikte locatie in de Tuinen van West alwaar ze haar activiteiten na deze periode kan voortzetten.
Een motie met deze strekking van de coalitiepartijen PvdA, CDA en GroenLinks werd op dinsdagavond 30 juni j.l. unaniem door de stadsdeelraad van Osdorp aangenomen. Daarmee is de toekomst van De Boterbloem zeker gesteld. De soap rond de ecologische zorgboerderij die ook landelijk veel aandacht trok heeft dus alsnog een gunstige wending genomen. Trijntje Hoogendam boert op grond die in 2002 de bestemming bedrijventerrein heeft gekregen. Fase 1 van het geplande bedrijventerrein zou zich volgens het Dagelijkse Bestuur zo voorspoedig ontwikkelen, dat gestart zou kunnen met het bouwrijp maken van Lutkemeer III. Daardoor werd de gebruiksovereenkomst met De Boterbloem per 31 oktober 2009 door het stadsdeel opgezegd. In april van dit jaar diende actiegroep Red de Boterbloem een burgerinitiatief in om de Lutkemeer III groen te houden, zodat de zorgboerderij kon blijven voortbestaan. Tijdens de behandeling op woensdagavond j.l. bleven de coalitiepartijen achter de vestiging van een bedrijventerrein op Lutkemeer III staan, maar boden Trijntje Hoogendam in hun motie wél een aanvaardbaar alternatief aan.
Moties Tijdens de stadsdeelvergadering werden in totaal drie moties ingediend. De motie van D66 was de meest vergaande, omdat daarin het Dagelijks Bestuur werd verzocht om vier varianten te onderzoeken om De Boterbloem op de huidige plek haar activiteiten voort te laten zetten. De motie van OOZ81 kwam in grote lijnen overeen met die van de coalitiepartijen. Uiteindelijk trokken beide oppositiepartijen hun moties in en schaarden ze zich achter het voorstel van PvdA, CDA en GroenLinks. Dit werd vervolgens unaniem aangenomen. Vooral voor Trijntje Hoogendam was het een spannende avond. Natuurlijk was ik het liefst op het land gebleven dat ook door mijn grootvader en vader bewerkt is. Je bouwt een band op met die grond. Maar ik ben dolblij dat ik straks mijn activiteiten op een andere locatie in de Tuinen van West kan voortzetten. De Boterbloem is gered, aldus een geëmotioneerde zorgboerin. Bovendien is ze blij met het voorstel van de PvdA, dat het stadsdeel haar straks financieel zal gaan ondersteunen bij de verplaatsing van haar bedrijf.
Fantastisch Initiatiefneemster Suzanne Kooij van actiecomité Red de Boterbloem reageert vanaf haar vakantieadres op Vlieland enthousiast op het goede nieuws. Kijk eens wat we allemaal in een half jaar bereikt hebben. Toen ik in februari het actiecomité heb opgericht, was de situatie zo dat Trijntje op 31 oktober a.s. haar land moest verlaten. Nu heeft ze minimaal twee jaar extra gekregen en kan ze daarna haar activiteiten in de Tuinen van West voortzetten. Dit is fantastisch. Eugène Mathijssen van het actiecomité heeft vooral veel lof voor de deelraad. Ze hebben het burgerinitiatief heel serieus opgepakt. Met veel raadsleden hebben we intensief contact gehad en tot twee keer toe zijn een aantal fractievoorzitters langs geweest op De Boterbloem om met ons de mogelijkheden te bespreken
Consequenties Op korte termijn wordt de grond van Lutkemeer III door Osdorp overgedragen aan Ontwikkelingsmaatschappij Gemeente Amsterdam (OGA). Dus het stadsdeel is dan geen eigenaar meer van de grond. Het Dagelijks Bestuur moet nu gaan onderzoeken op welke wijze, onder welke condities en met welke juridische en financiële consequenties de activiteiten van De Boterbloem tijdelijk kunnen worden voortgezet. Binnen twee maanden moet het Dagelijks Bestuur daarover uitsluitsel geven aan de deelraad. Enerzijds moet immers de grond vrij worden opgeleverd om te voorkomen dat er een bedrag van er 2,6 miljoen euro aan BTW afgedragen moet worden. Anderzijds moet er de garantie komen dat OGA De Boterbloem niet eerder de wacht aan zet, totdat er daadwerkelijk begonnen gaat worden met het bouwrijp maken van de grond. Eugène Mathijssen:De planning voor het bedrijventerrein op Lutkemeer III neemt twee jaar in beslag. Tot die tijd wordt er niets met de grond gedaan en kan Trijntje daar zonder problemen blijven boeren. Het bouwrijp maken neemt drie jaar in beslag. Daar begint men pas mee als het bedrijventerrein op Lutkemeer I zo goed als vol is. Het actiecomité ziet de ontwikkeling van deze eerste fase somberder in dan het Dagelijks Bestuur. Dus wij gaan uit van een langer verblijf van De Boterbloem op de huidige stek. Wij vertrouwen er immers op dat straks ook de deelraad van Nieuw-West geen polderlandschap laat omploegen als er geen behoefte is aan een bedrijventerrein.
Het doel van de petitie Red ecologische boerderij De Boterbloem in A'dam-Osdorp is bereikt:
het stadsdeel Osdorp gaat accoord met een verlenging van de bruikleenovereenkomst met minstens 2 jaar, daarna zal het stadsdeelbestuur actief meewerken aan een nieuwe locatie voor de ecologische zorgboerderij.
De petitionarissen hebben zich volledig ingezet voor de campagne.
Petitie, video, e-mails, blogs, persberichten en natuurlijk acties in de buurt zijn ingezet.
Met de complimenten van de stichting voor dit succes!
nieuwsbericht bij petitie De BoterbloemVandaag 1 juli 2009 gaf Milieukontakt international aan de petitie te ondersteunen!.
In verband met langdurige ziekte van de indiener van deze petitie, zal het indienen hiervan na het zomerreces plaatsvinden..
De D66 fractie in Osdorp staat achter onze actie om ecologische zorgboerderij De Boterbloem te behouden in een groene Lutkemeer.
Zie http://reddeboterbloem.wordpress.com/2009/06/26/d66-osdorp-ondersteunt-burgerinitiatief-boterbloem/ .