Leusden, 30 juli 2025
Het tragische incident op 30 juli 2025 waarbij een 6-jarig jongetje gewond raakte bij de Pyramide van Austerlitz, onderstreept de ernstige bestuurlijke nalatigheid van zowel de provincie Utrecht als de gemeente Leusden. Terwijl het publieke debat zich toespitst op de ‘probleemwolf’, wijst Werkgroep Wolf Leusden op het fundamentele probleem: het structureel niet naleven van wettelijke zorgplichten en bestuurlijke verplichtingen door overheden.
Meetbaar effect van afsluiting in 2024 werd genegeerd Na eerdere incidenten in juli 2024 op Landgoed Den Treek-Henschoten besloot de gemeente Leusden het wolvengebied tijdelijk af te sluiten. Die maatregel werkte aantoonbaar en eff ectief: sindsdien heeft zich geen enkel nieuw incident voorgedaan. Er zijn ruim tien maanden lang géén meldingen of confrontaties geweest. Desondanks weigerden zowel de gemeente als de provincie om deze succesvolle en eenvoudige maatregel in 2025 te herhalen.
De bescherming van inwoners, kinderen en natuur werd daarmee ondergeschikt gemaakt aan economische belangen. Door niet opnieuw tot afsluiting over te gaan — ondanks bewijs van eff ectiviteit — hebben de provincie en gemeente de kwestie niet gedëscaleerd.
De verantwoordelijkheid is wettelijk en onontkoombaar De gemeente Leusden is op grond van de Gemeentewet ( artikel 174 ) verplicht om te zorgen voor openbare orde en veiligheid en is dus verantwoordelijk voor de bescherming van de burgers . Een tijdelijke afsluiting of het plaatsen van duidelijke waarschuwingsborden had binnen haar mandaat volledig gepast en juridisch verankerd geweest. Toch is er geen enkele maatregel genomen. De provincie had de gemeente Leusden moeten verplichten het wolvengebied af te sluiten.
De provincie Utrecht daarentegen is verantwoordelijk voor de bescherming van de wolf als strikt beschermde soort onder de Habitatrichtlijn (bijlage IV), met uitvoering via het Besluit kwaliteit leefomgeving (artikel 1.12a Bkl) . Al in oktober 2024 droegen Provinciale Staten het college via motie M24-98 expliciet op om rustgebieden in te stellen voor het wolvenpaar bij Austerlitz. Deze motie was bindend en democratisch vastgesteld. De motie vraagt expliciet om bescherming van fauna tegen recreatiedruk en het aanwijzen van rustgebieden .
Toch verklaarden Gedeputeerde Staten in mei 2025 naar aanleiding van het bijtincident op 19 mei dat “ het aanwijzen van een extra rustgebied op dit moment niet in de planning staat” . Daarmee negeert het college niet alleen de Statenopdracht, maar ook zijn Europese en nationale plicht om concrete maatregelen te nemen ter voorkoming van conflicten.
Op 16 juli 2025 verklaarde de verantwoordelijke gedeputeerde tijdens een informatieavond in Wijk bij Duurstede wederom dat afsluitingen niet aan de orde zijn. Deze weigering is bestuurlijk onbegrijpelijk, ecologisch onverantwoord en juridisch ontoelaatbaar.
Rustgebieden zijn nu onvermijdelijk: tot minimaal eind september Werkgroep Wolf Leusden stelt met klem dat het instellen van rustgebieden niet optioneel, maar verplicht is . Volgens Europese en nationale wetgeving ( artikel 16 Habitatrichtlijn en artikel 8.74k Bkl ) is het voorkomen van incidenten een voorwaarde voor het behoud van beschermde soorten.
Tot eind september 2025 dienen tijdelijke rustgebieden ingesteld te worden rond bekende verblijfplaatsen van het wolvenpaar en hun welpen. In deze cruciale periode voor de opgroeiende jongen is minimale verstoring van levensbelang. Dat betekent: afsluiting van paden en zones, duidelijke bebording , handhaving en actieve publieksvoorlichting . Elke vertraging of weigering om dit te doen, vergroot de kans op incidenten en leidt tot bestuurlijke aansprakelijkheid.
Reactie van ouders bevestigt bestuurlijke nalatigheid De ouders van het slachtoffer bevestigen in een interview met RTV Utrecht dat zij geen enkele waarschuwing of signaal hebben gezien dat duidde op verhoogd risico in het gebied. Het gezin, afkomstig uit de stad Utrecht, wandelt regelmatig in de regio maar kende het gebied bij de Pyramide nog niet goed. “Toevallig waren we daar niet heel erg bekend, ” aldus moeder Nynke. Vader Mike vult aan: “Maar het is niet alsof we diep in het bos gingen wandelen waar normaal gesproken niemand komt.”
Mike zegt dat hij wist van eerdere incidenten op Landgoed Den Treek, maar niet wist dat de Pyramide daar ook onder viel. Toen hij na het incident direct naar het gebied ging, trof hij daar nog volop gezinnen met jonge kinderen aan . “ Dat verbaasde mij ,” aldus Mike, die benadrukt dat overheden veel duidelijker hadden moeten aangeven dat het gebied tijdelijk niet geschikt was voor recreatie.
De ouders uiten zich opmerkelijk genuanceerd over de wolf. “ We moeten leren leven met het feit dat er weer wolven zijn,” stelt Mike. Wel spreken zij de hoop uit dat, als blijkt dat hun zoon is verwond door wolf GW3237m, het dier inmiddels uit voorzorg is verwijderd. “Ik zou het lastig vinden als dat dier er nog steeds rondloopt,” aldus Mike. (Bron: RTV Utrecht, 30 juli 2025)
Deze uitspraken tonen aan dat het probleem niet de aanwezigheid van een beschermde diersoort is, maar het falen van overheden om hun eigen verantwoordelijkheden na te komen.
Geen agressie, maar ouderzorg – incident 19 mei fout geïnterpreteerd Vogelwater werd gefilmd met twee jonge welpen — op slechts enkele honderden meters van het bijtincident op 19 mei.
Wolvenecoloog Rick van Malssen stelt dat dit wijst op natuurlijke ouderzorg. De vrouw die op 19 mei gewond raakte, bevond zich buiten het pad, op circa 50 meter afstand, vermoedelijk in de onmiddellijke nabijheid van het werphol. “Welpen van drie maanden oud bevinden zich normaliter nooit verder dan een kilometer van het werphol. Het werphol bevindt zich maximaal 200 meter van een vaste waterbron.”
Desondanks werd beweerd dat de welpen zich ‘ver verwijderd’ zouden bevinden — een conclusie die is gebaseerd op niet-gepubliceerde camerabeelden, alleen bekend bij de adviseur van Landgoed Den Treek. De rechter heeft dit op 23 juli 2025 zonder hoor of wederhoor overgenomen.
Een opvallend element in de beoordeling van de rechter was bovendien de aanname dat de vaderwolf geen rol meer zou spelen in de zorg voor de welpen. Volgens de provincie en haar vaste adviseur EcoNatura zou de opvoeding inmiddels zijn overgenomen door de moeder en eventueel oudere jongen. Die uitleg werd door de voorzieningenrechter als aannemelijk beschouwd. Dat het dier juist een essentiële rol als ouderdier vervulde en dat zijn afwezigheid impact zou kunnen hebben op het gedrag en de overleving van de welpen, werd in het oordeel nauwelijks meegewogen.
In augustus 2024 werd bij Austerlitz een vergelijkbare ontmoeting gemeld met Bram en drie welpen. Ook toen volgde geen agressie — de wolf week uit, de vrouw bleef ongedeerd. Dit betreft natuurlijk gedrag van ouderdieren, geen probleemgedrag. De nieuwe beelden en het krantenartikel van vorig jaar tonen echter onomstotelijk aan dat Bram zijn rol als vader prima opneemt. (Bron: AD, 7 augustus 2024).
Werkgroep Wolf Leusden: overheid faalt – niet de wolf Werkgroep Wolf Leusden roept Provinciale Staten, het College van Gedeputeerde Staten en de burgemeester van Leusden op tot onmiddellijke actie. Concreet betekent dit: ● onmiddellijke uitvoering van motie M24-98; ● instellen van tijdelijke rustzones tot minstens eind september; ● publieksvoorlichting en duidelijke bebording; ● handhaving van wet- en regelgeving. De urgentie wordt breed gedeeld. De Partij voor de Dieren heeft inmiddels spoedvragen gesteld aan de gedeputeerde , met het verzoek om het eerdere besluit (om géén rustgebied in te stellen) per direct te heroverwegen. Provincie Utrecht en gemeente Leusden laten natuur én burgers in de steek.
Op 14 januari 2010 besteedt het VARA-programma "De Ombudsman" aandacht aan deze petitie. De aankondiging hiervan is voorzien van een link naar deze petitie en dat heeft al weer nieuwe ondertekeningen opgeleverd.
Meer over het programma kunt u op http://ombudsman.vara.nl lezen. De petitie zelf is naar aanleiding van deze uitzending verlengd tot eind februari.Natuurlijk hopen we op een veelvoud van reacties na afloop van de uitzending, maar als de petitie u ter harte gaat nodig ik u van harte uit deze petitie bekend te maken in uw eigen kring, voor zover u dat nog niet heeft gedaan.Mocht dit bericht u te laat hebben bereikt, dat kunt u het programma alsnog bekijken via de site van de ombudsman. Klik daarvoor in het menu op "UITZENDINGEN".
SP-DORDRECHT START HANDTEKENINGENACTIE VOOR KOUDETOESLAG MINIMA Persbericht: Op 26 april 2010 heeft het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bij monde van de toenmalige minister Donner aan de Tweede Kamer en diverse gemeenten laten weten dat gemeenten geen categoriale koudetoeslag mogen toekennen aan mensen met een minimum inkomen. Dit betekent dat alleen in uitzonderlijke gevallen mensen voor een koudetoeslag in aanmerking kunnen komen.
Op 31 augustus 2010 heeft de SP-Wormerland een motie ingediend om aan de minister een brief te schrijven en hem te verzoeken de gemeenten alsnog een categoriale koudetoeslag aan de minima toe te laten kennen. Deze motie is door de gemeente Wormerland aangenomen en aan o.a. de gemeente Dordrecht verzonden met het verzoek deze motie te steunen. De gemeenteraad van Dordrecht heeft dit verzoek op 21 september 2010 als kennisgeving aangenomen. Door de extreme weersomstandigheden in de afgelopen periode worden ook de minima met fors hogere brandstofkosten geconfronteerd. De sociale minima hebben geen buffer op kunnen bouwen om deze extra kosten te betalen en zullen daardoor in nog grotere problemen komen. Gemeenten hebben nog wel de financiële middelen en mogelijkheden om vanuit de reservepot armoedebestrijding en bijzondere bijstand hun verantwoordelijkheid in deze te nemen. De SP-Dordrecht start daarom een handtekeningenactie om haar petitie te ondersteunen waarmee de gemeente Dordrecht verzocht wordt aan de sociale minima alsnog een koudetoeslag uit te keren en hen niet in de kou te laten staan. Deze actie start op 15 februari 2011 op de weekmarkt en loopt tot 15 maart 2011. In die weken gaan leden van de SP-Dordrecht langs de deuren om handtekeningen op te halen. Ook kan men de petitie ondersteunen door te tekenen op de site van www.petities.nl
Emailadres: dordrecht@sp.nlHet is toch prachtig die samenwerking tussen Kollumerland, Achtkarspelen en de Wind Groep. Ik had het noch niet helemaal door.
De waarde van grond kan met een project als Ranch Fryslan enorm groeien. Daar speculeerde de Wind Groep op toen ze de Poelpleats kochten. Nu wil de Wind Groep geld zien van de gemeenten. Dit betekent dat de Wind Groep verlies ruikt in plaats van winst. Nu mogen de gemeenten geld op hoesten waardoor in ieder geval 2/3 van het verlies wordt afgewenteld op de burgers van de twee gemeenten. Slimme jongens.Mij lijkt het verstandig dat de raadsleden in de gemeenten tenminste twee keer nee zeggen op 20 januari. Nee tegen Ranch Fryslan en nee tegen aankoop Poelpleats.
Nieuwe petitie op petities.nl Ben je ook tegen een eurabië , breng dan je stem uit. http://petities.nl/petitie/eurabie .
Na ruim 1 jaar de petitie online te hebben gehad , heb ik gisteren de petitie gesloten. Ik kan wel spreken van een succes met zoveel handtekeningen! De volgende stap zal zijn de handtekeningen aan te bieden, en laten we hopen dat er wat mee gedaan wordt. Zoveel handtekeningen, daar kunnen ze toch niet omheen? Eventuele verdere ontwikkelingen die gaan plaatsvinden , zal ik melden zodat iedereen over de verder voortgang op de hoogte blijft. M.vr.gr. Ingrid Karssen Petitionaris .
Op het moment zijn er 1420 participanten. Om iets te kunnen bereiken bij de Gemeente Zaanstad hebben wij nog meer stemmen nodig.
Zeg het voort, tetweet het met Twitter, delen het met Facebook, forward je emails en deel het met Hyves, etc. Aan alle besturen van alle koren. Het is een succes als u de link van de petitie doorstuurt naar al uw leden. Veel koorleden vinden dat dit evenenment door moet gaan. Dus stuurt het door Gr. Wouter Kruithof
Auteur: Marc Chavannes (NRC Handelsblad) - Winter 2023. Doorgaan van de Elfstedentocht midden februari is nog onzeker, maar het slepende conflict tussen Duitsland en Rusland over hervatting van de gasleveranties door de Oostzeepijpleiding heeft al geleid tot spoeddebatten in de Tweede Kamer.
Premier Eurlings bepleit in Berlijn dat RweON, de Duitse leverancier die tweederde van Nederland van energie voorziet, wordt gedwongen de schaarste eerlijk te verdelen. Het zal ongetwijfeld anders lopen. Maar energiebedrijf Essent werkt aan zijn eigen verkoop alsof zijn leven er van afhangt. Het energiebedrijf is eigendom van Noord-Brabant, Limburg, Overijssel, Groningen, Drenthe en 130 gemeenten in die provincies en Friesland. 2,7 miljoen huishoudens en zakelijke klanten kopen stroom en gas van Essent. Volgende week besluiten commissarissen en aandeelhouders van het energiebedrijf of exclusieve onderhandelingen worden geopend met het Duitse energiebedrijf RWE. Als eerste stap mogen de Duitsers dan de boeken van Essent inzien. Zelfs als de overname niet doorgaat, levert dat RWE aanzienlijke kennis op van Essent én de Nederlandse energiemarkt. Dat kan RWE ook helpen als het later Delta, Nuon of Eneco benadert. Het bericht in Het Financieele Dagblad van de op handen zijnde exclusieve besprekingen luidt een volgende fase in van een jarenlang proces. En toch is het onthutsend vanwege de gelatenheid waarmee een groot aantal overheden bezig is de eigen beslissingsmacht van Nederland over zijn energievoorziening uit handen te geven. De eerste verantwoordelijkheid voor het energiebeleid berust in Den Haag. Kamer en kabinet hebben besloten dat we goede Europeanen zijn en namen daarom een wet aan die de energiebedrijven dwingt zich op te splitsen in een netwerkbedrijf en een productie- en leveringsbedrijf. De netwerkbedrijven moeten in overheidshanden blijven. De bedrijven die zorgen voor aanvoer, productie en verkoop worden commercieel, en zijn dus zelf ook handelswaar. De grote vraag achter al dit geschuif is natuurlijk niet wat Brussel wil, maar wat op de lange termijn het best zorgt voor licht en een warm huis. Uit een oogpunt van wereldwijd energiestratego zou het handig zijn als er één Europees inkoopkartel kwam om gaslanden als Rusland, Iran en Algerije effectief tegenspel te bieden. Maar dat komt er voorlopig niet. Bovendien is de gedachte strijdig met de vrijemarktfilosofie waar de Europese regelgeving op is gestoeld. In Nederland vergeet men vaak dat die Brusselse voorliefde voor de interne vrije markt door de grote Europese landen alleen in daden wordt omgezet als nationale belangen daarmee zijn gediend. In Frankrijk worden de energiebelangen behartigd door twee reuzen, Gaz de France Suez en Electricité de France. Niks opknippen. Spierballen. En RWE, de vrijer van Essent, is ook niet opgesplitst in een netwerk- en een handelsbedrijf. In november stelde de rechtbank van Karlsruhe vast dat RWE en Eon in grote delen van Duitsland ‘oligopoloïde marktmacht’ uitoefenden. Niks concurrentie. In dat licht is het heel braaf dat de Nederlandse Mededingingsautoriteit niet enthousiast was over een samengaan van Nuon en Essent. Welk risico neemt Nederland door straks alle energiebedrijven in Berlijn, Parijs en wie weet in Moskou te laten besturen? Nuon/Essent was nog steeds maar eenderde of daaromtrent van een bedrijf als RWE waard. Pas als ook de andere twee plus het van de Gasunie/leidingen losgekoppelde Gas Terra erbij komen, zoals vorig jaar vergeefs bepleit door VNO-NCW, MKB en een aantal provincie- en gemeentebestuurders, ontstaat een bedrijf van enige omvang op Europese schaal. "Energiebedrijf Essent werkt aan zijn eigen verkoop alsof zijn leven ervan afhangt" Het kabinet is angstig stil. Minister Van der Hoeven resideert op een door marktfetisjisme uitgekleed ministerie van Economische Zaken en heeft nog niet één verstandige conclusie getrokken uit het ineenstorten van de egokapitalistische wereldeconomie. Zij laat toe dat de af te splitsen netwerkbedrijven onnodig worden opgezadeld met schulden die aanleg en onderhoud van groene systemen in de nabije toekomst bemoeilijken. Waarom? Het is de oude Apax/PCM-, Hema-, Ziggo-truc. In dit geval willen bedrijven als Essent als aantrekkelijke partner in de etalage zitten met wat extra geld. Dat is zeker nodig als RWE straks bij het boekenonderzoek er achter komt dat Essent met z’n flitsende handelsfiliaal in Genève zwaar heeft zitten speculeren met energiederivaten. Dan kan er zo een paar miljard van de verkoopprijs van 6 à 10 miljard afgaan. Van der Hoeven steggelde vóór Kerstmis nog met de Kamer over het toelaatbare percentage schulden, maar had niet het begrip of de guts om te zeggen dat volhangen met schulden geen enkel energiebelang dient. Zij praatte de een of andere adviesjoker na die zei dat het percentage conform was aan wat elders in de markt gebeurde. Ja, er gebeurde zoveel dat niet deugde. Daarom is de boel in elkaar gedonderd. Als ik commissaris van Essent was, of gedeputeerde van Noord-Brabant, Overijssel, Limburg of Groningen, als ik energiewethouder van Den Bosch, Deventer of een van die andere honderddertig Essent-gemeenten was, dan zou ik een paar dingen willen weten voordat ik volgende week toestemming aan een grote Duitse concurrent gaf om de bedrijfsgeheimen van ons energiebedrijf in te zien. Ik zou bijvoorbeeld vragen: 1. Wat is de reden om nu, midden in de crisis, haast te maken met verkoop? 2. Zou het kunnen zijn dat de verkoopprijs hoger wordt als de economie bloeit? 3. Hoe groot is het risico van de ingenomen handelsposities en wanneer wordt de eventuele schade duidelijk? 4. Wat zijn de financiële belangen van het zittend management bij verkoop aan RWE? 5. Hoe denkt RWE om te gaan met een Nederlandse eis dat het eerst zelf ook gesplitst moet worden in een netbedrijf en een commercieel bedrijf? 6. Wat zijn de energiestrategische voordelen van aansluiting bij een Duits bedrijf? 7. Wat zal de klant merken van een Essent in RWE-handen? 8. Hebt u serieus bekeken hoe een scenario kan uitpakken waarin de grote Nederlandse energiebedrijven, met inbegrip van Gas Terra, samengaan? 9. Kortom: vanwaar de haast? Wilt u reageren? Schrijf de auteur: opklaringen@nrc.nl of neem online deel aan de discussie op nrc.nl/chavannes.
Marc Chavannes