In het nieuwe jaar is het goed om nog eens terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2016 stond in het teken van de inwerkingtreding van de nieuwe Erfgoedwet, maar ook het afschaffen van de fiscale aftrek was een belangrijk thema. Door samen te werken, zowel met andere erfgoedorganisaties, als met eigenaren van monumenten, hebben we als publiek met de politieke partijen daarin een mooi resultaat bereikt. De fiscale aftrek voor onderhoud aan rijksmonumenten blijft in 2017 gehandhaafd en de bezuiniging van 25 miljoen euro op het budget van OCW is teruggedraaid. Ook in 2017 blijft 57 miljoen op de balans staan voor de aftrekregeling. De Tweede Kamer heeft duidelijk gezegd: Minister, doe eerst gedegen onderzoek en ga met het veld en eigenaren praten over alternatieven voordat je een succesvolle regeling afschaft. Hieronder vindt u een verantwoording van ons lobbywerk.
Met Prinsjesdag 2015 werd aangekondigd dat het Kabinet werk ging maken van het vereenvoudigen van de belastingen. Allerlei regelingen, zoals van de aftrek van uitgaven voor monumentenpanden, zouden geëvalueerd worden en na een zorgvuldig besluitvormingsproces zou bekeken worden of en zo ja hoe de regeling zou kunnen veranderen. De middelen zouden behouden blijven. Met Prinsjesdag 2016 werden we allen verrast door het Kabinet dat ze middels een bezuiniging van 25 miljoen euro de fiscale aftrek voor onderhoud aan monumenten wilde afschaffen. Minister Bussemaker moest een bezuiniging op haar departement doorvoeren en koos voor het afschaffen van de fiscale aftrek. Ze diende samen met Staatssecretaris Wiebes een wetsvoorstel in om per 1 januari 2017 de fiscale aftrek te vervangen door een subsidieregeling. Ze vonden namelijk dat de fiscaliteit niet goed werkte. Er was sprake van oneigenlijk gebruik. Ook wilden ze het beheer en onderhoud van monumenten kunnen sturen. Daarnaast vonden ze de regeling niet eerlijk. Inmiddels weten we na de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer dat er geen evaluatieonderzoek had plaatsgevonden naar de werking van de fiscale aftrekregeling en dat er geen sprake was van een zorgvuldige besluitvorming. Het erfgoedveld en de eigenaren waren niet geraadpleegd. De overgangsregeling naar een subsidie moest nog worden uitgewerkt. Ook de motieven voor afschaffen klopten niet. De werkelijke reden voor afschaffing was de oplegging van een structurele bezuiniging van 25 miljoen euro aan het ministerie van OCW door het ministerie van Financiën.
Na het bekendmaken van de maatregel om de fiscale aftrek af te schaffen hebben een aantal organisaties, te weten Erfgoedvereniging Heemschut, Bewoond Bewaard, Hollandse Molen, Nederlandse Monumentenorganisatie, Federatie Grote Monumentengemeenten, Federatie Particulier Grondbezit, Vereniging Particuliere Historische Buitenplaatsen, en de erfgoedkoepels Kunsten 92 en Federatie Instandhouding Monumenten de handen ineengeslagen. Doel was de structurele bezuiniging op monumentenzorg van tafel te krijgen en pleiten voor het aanhouden van de fiscale aftrek tot de gehele herziening van het financieringsstelsel in de monumentenzorg in 2018. We legden contact met Tweede Kamerleden en met het Ministerie van OCW. We zijn uitgebreid met de Kamerleden gaan praten. Tevens werden verkennende gesprekken gevoerd met het ministerie. Daarnaast starten we een petitie om zoveel mogelijk handtekeningen te verzamelen. Via (lokale, regionale en landelijke) kranten, televisie en radio en nieuwsportals, werd aandacht gevraagd voor onze lobby. Ons doel was tweeledig: ten eerste het informeren van het publiek ten aanzien van de bezuinigingsmaatregel van het Kabinet en ten tweede de weerlegging van het beeld dat de fiscale aftrek van onderhoud aan monumenten oneigenlijk gebruikt werd en vooral ten goede kwam aan de mensen die het niet nodig hadden. Niet altijd kwam deze weerlegging van dat beeld in het begin goed naar voren. Daarom hebben we ook filmpjes laten maken om te laten zien dat de meeste monumenteigenaren een modaal inkomen hebben, liefde hebben voor hun eigendom en graag de oude panden willen behouden en in goede staat willen doorgeven aan de volgende generatie. Deze zijn via sociale media en Youtube verspreid. De fiscale aftrek is naast een bijdrage aan de meerkosten voor onderhoud ook een erkenning voor de inspanningen en inzet van de monumenteneigenaren. Ook voor historische binnensteden heeft de fiscale aftrek een enorme positief effect.
Allereerst heeft de petitie Stop de bezuinigingen op ons erfgoed!, via petities.nl, die 3 oktober 2016 is gestart tot 2 november 2016 ruim 11.000 handtekeningen opgehaald. De commissie Financiën van de Tweede Kamer heeft deze petitie op 2 november 2016 aangeboden gekregen. Daarnaast heeft onze lobby in de Tweede Kamer gezorgd dat zowel op maandag 31 oktober en maandag 7 november bij de behandeling van het Belastingplan 2017 de meeste aandacht en tijd uitging naar het wetsvoorstel tot afschaffing van de monumentenaftrek. Toen op 7 november bleek dat het Kabinet uit de Tweede en Eerste Kamer geen steun zou krijgen voor haar wetsvoorstel, heeft de minister het niet aan laten komen op een stemming, maar heeft ze op 9 november laten weten het plan aan te houden. Dat betekent dat de fiscale aftrek voor monumentenpanden in 2017 gehandhaafd blijft. Een amendement van Van Weyenberg van D66 om het wetsvoorstel terug te draaien is op 17 november door de Kamer nipt verworpen. Alleen de regeringspartijen VVD en PvdA stemden tegen. Gelukkig heeft de Kamer ook dekking gevonden voor de bezuiniging van 25 miljoen euro op monumentenzorg. Op 8 december 2016 stemde de Kamer voor een amendement van Mark Harbers (VVD) en Henk Nijboer (PvdA) die zorgt dat het budget van 57 miljoen voor monumentenaftrek gehandhaafd blijft. Alleen PVV, 50 PLUS en Lijst Roland van Vliet waren tegen.
Heemschut heeft via haar website, nieuwsbrief, twitteraccount en facebookaccount aandacht gevraagd voor de petitie, en heeft haar achterban geïnformeerd over haar lobbywerkzaamheden richting Tweede Kamer. Voor sociale media heeft Heemschut drie filmpjes laten maken die door een ieder verspreid konden worden. Vooral het bereik van Facebook was een groot succes. Via Facebook hebben we de filmpjes actief gepromoot onder geïnteresseerde doelgroepen. Met behulp van een kleine investering hebben we het bereik van de berichten vergroot. De filmpjes zijn ieder ongeveer 40.000 keer bekeken! Via twitter zijn de berichten over onze campagne ongeveer tot 5000 keer per keer bekeken. Onze website heeft ongeveer 1000 unieke bezoekers per bericht gehad. Een extra nieuwsbrief van Heemschut is uitgestuurd en heeft 2.500 mensen bereikt. Via televisie is Nieuwsuur op 6 oktober 2016 en 1 Vandaag op 1 november 2016 beiden ongeveer 600.000 keer bekeken.
Een aantal van u heeft via petities.nl aangegeven geld te storten voor onze campagne. Dat is ruimhartig gebeurd. Tot nog toe is aan giften een bedrag binnengekomen. € 3.984,75. Dank daarvoor! Een klein deel van dit bedrag is overgemaakt via www.geef.nl. Een groot deel is via de website van Heemschut binnen gekomen. Daarnaast is ook rechtstreeks geld gestort op de rekening van Heemschut.
We hebben voor de campagne afgerond de volgende (extra) kosten gemaakt:
3.000 euro voor het maken van spotjes voor gebruik op YouTube, de social media (Facebook, Twitter) en op websites
1.000 euro advertentieruimte op social media (Facebook, Twitter)
400 euro donatie aan de Stichting Petities.nl
In 2017 blijft de aftrek voor onderhoud aan monumenten via de inkomstenbelasting bestaan. Blijft wel staan dat het wetsvoorstel daarmee niet van tafel is. Of en hoe verder wordt besloten hangt echter deels ook af van de Tweede Kamerverkiezingen in maart aanstaande. Het ministerie van OCW gaat de komende maanden met de erfgoedorganisaties praten over aanpassingen of veranderingen in de financiering van het stelsel van de monumentenzorg. De huidige minister lijkt hierin deels al een richting te hebben gegeven. Zo is het idee dat er geld komt voor langjarig onderhoud aan grote monumenten, duurzaamheidsmaatregelen en herbestemming. Onderhoud aan rijksmonumenten door particulieren lijkt de huidige minister minder belangrijk te vinden.
Heemschut zet in op behoud van de bestaande middelen en extra inzet van middelen uit andere aandachtsgebieden/beleidsterreinen. Alleen hierdoor kan de erfgoedzorg op peil blijven en een effectieve bijdrage blijven leveren aan onze samenleving. Om sterk te staan en ook om te zorgen dat uw belang wordt gehoord vragen wij u om ons te steunen en lid te worden van Heemschut. Erfgoedvereniging Heemschut bestaat sinds 1911 en is met bijna 5.000 leden een van de grotere erfgoedorganisaties.
Willibrord van Beek van de VVD stuurde het onderstaande standpunt namens de VVD over de petitie:
"Over elke stemming in de Tweede Kamer wordt in de plenaire vergadering van de VVD-fractie gesproken. Gezamenlijk bepalen wij ons standpunt.
In ons systeem van de vertegenwoordigende democratie gebaseerd op een partijensysteem is de bevolking meestal niet geïnteresseerd in de persoonlijke opvattingen van een Kamerlid maar juist in de opvattingen van de partij."
Met andere woorden, de petitie is in conflict met de partijdiscipline. In de besloten fractievergadering worden individuele VVD-ers opgedragen zich te conformeren aan de lijn van de VVD-fractie of de fractie te verlaten (denk aan Verdonk of Wilders). De bevolking zou niet geïnteresseerd zijn in wat individuele Kamerleden vinden, maar alleen wat de partij als geheel vindt. Individueel verschillende standpunten over bepaalde onderwerpen mogen niet omdat de bevolking daar geen interesse in zou hebben.
Het standpunt van de VVD formuleert het beste van alle reacties tot nu toe waar de petitie tegenin gaat. Als u tekent dan zegt u dat u graag een actueel overzicht wil op kunnen roepen van individuele Kamerleden. Bijvoorbeeld omdat u een bepaald kamerlid wil volgen om aan een voorkeurstem te helpen bij de volgende verkiezingen of om de volksvertegenwoordiger op wie u heeft gestemd te adviseren of te raadplegen in plaats van in een politieke partij verstrikt te raken.
In tegenstelling tot wat van Beek schrijft is onze democratie niet gebaseerd op partijen, maar op individuen. Politieke partijen worden niet in de Grondwet of Kieswet genoemd, hoewel ze in de vorige eeuw wel instrumenteel zijn geweest als manier om individuen rondom onderwerpen te clusteren en zo macht te vergroten. Fractiediscipline staat op gespannen voet met het respect voor verschil van mening in een democratisch systeem, terwijl het wel gangbaar is om macht te verwerven en te behouden.
Zie ook de reacties van de PvdA, de CDA en Rita Verdonk die eerder al aangaven de petitie niet te steunen.
De standpunten van GroenLinks, de Partij voor de Dieren, Geert Wilders, de ChristenUnie, de SP en de SGP over de petitie zijn nog niet bekend. Ook is nog niet bekend wat Fatma Ko?er Kaya, het derde lid van de D66-fractie, vindt. Boris van der Ham en Alexander Pechtold steunen de petitie al wel
Wist u dat als u via de Masterwebber.nl uw oordeel en mening kan melden over deze petitie. Doe dit omdat als we aan het eind van de maand de meeste stemmen ontvangen dat deze pagina dan site van de maand wordt en dit is extra promoite voor deze petitie en dit is ook weer goed voor u want hoe groter de groep achter deze petitie hoe beter..
Op 30 oktober is de eerste petitie via petities.nl afgehandeld, een unicum voor Nederland. De wethouder heeft de petitionaris toegezegd dat het Kronkelveld in Almere wat hem betreft blijft en de raad wil dat waarschijnlijk ook.
De toekomst voor het gebied staat voor 13 november op de agenda.
Sinds 16 juni 2008 is petities.nl uitgebreid met zogenaamde 'petitieloketten' waar petities formeel in ontvangst kunnen worden genomen door 'de autoriteiten'. Zo hebben nu de gemeente Groningen, Almere en het Amsterdamse stadsdeel Westerpark een loket geopend op petities.nl. In november volgt ook de provincie Flevoland, het bestuursorgaan in Nederland dat als eerste initiatieven nam om online petities te ondersteunen.
Elke gemeente in Nederland kan gratis een loket openenen. Wilt u dat uw gemeente ook een loket opent? Vraag uw contactpersoon bij de gemeente om contact op te nemen met de stichting Petities.nl via webmaster@petities.nl. Doorgaans valt dit onder de verantwoordelijkheid van iemand van de griffie of de afdeling communicatie.
de stichting Petities.nlVandaag heeft Alexander Pechtold zich aangesloten bij zijn D66-fractiegenoot Boris van der Ham die in een heel vroeg stadium de petitie al ondersteunde. Twee van de 150 kamerleden hebben nu formeel steun gegeven aan deze petitie.
De 74 kamerleden van de regeringspartijen steunen de petitie niet aangezien de woordvoerders van die partijen anders reageren, zie de uitspraken van 7 oktober van het CDA en 6 oktober van de PvdA voor de exacte formulering. Ook Rita Verdonk lijkt de petitie niet te steunen.
Reacties van VVD, PVV, PvdD, ChristenUnie en GroenLinks zijn toegezegd maar nog niet bekend.
Rita Verdonk heeft geen steun gegeven aan de petitie omdat ze meer verwacht van een halvering van het aantal kamerleden.
"Hartelijk dank voor uw mail met daarin uw idee.
Wij zijn echter van mening dat het aantal Kamerzetels terug kan naar 75 en dat de procedures moeten worden aan gepast.
Daarvan verwacht Trots op Nederland meer resultaat."
Dit betekent dat het even moeilijk zal zijn om individueel stemgedrag te volgen, of het er nu 75 of 150 zijn, de gegevens worden dan nog steeds niet op de juiste wijze bekend gemaakt.
"Een inwoner uit de Friese gemeente Mantgum heeft bij de rechter een lagere WOZ-waarde voor zijn woning afgedwongen, omdat een bouwvergunning is verleend voor een umts-mast voor mobiel internet in zijn buurt. Jurist Paul Baakman, die de inwoner bijstond, bevestigde maandag een bericht hierover in het AD." .
Sargasso heeft een uitgebreide argumentatie gegeven waarom de reactie van de PvdA-kamerfractie door Paul Kalma tekortschiet:
"Begin dit jaar hebben een aantal mensen, waaronder mezelf, een petitie opgezet om het tellen van stemmen in de Tweede Kamer inzichtelijker te maken. Nu willen we de petitie gaan afronden en indienen.
Voordat we dat doen, hebben we de Tweede Kamerleden om een reactie gevraagd. De eerste reactie die binnenkwam, is illustratief voor de blinde vlek die men heeft als men zelf in Den Haag zit. Daarom gebruik ik de reactie van PvdA-er Paul Kalma graag om het punt nogmaals duidelijk te maken."
lees verder op Sargasso
Sargasso in reactie op Paul KalmaIn reactie op deze petitie schrijft Jan Schinkelshoek, de woordvoerder van de CDA-Kamerfractie hierover:
"1. Het stemgedrag van kamerleden, als volksvertegenwoordigers, moet helder en controleerbaar zijn.
Dat spreekt vanzelf, dat zijn we volstrekt eens. 2. Doordat er meestal fractiegewijs wordt gestemd, is niet zichtbaar hoe kamerleden afzonderlijk stemmen. Dat is minder een bezwaar dan u denkt: kamerleden kunnen worden geacht in lijn met hun fractie te hebben gestemd, tenzij het uitdrukkelijk via de Kamervoorzitter - is aangegeven. 3. Uw pleidooi voor een vernieuwde, moderne, efficiënte, voor burgers eenvoudige en controleerbare wijze van hoofdelijk stemmen in de Tweede Kamer is niet alleen kostbaar en omslachtig, maar bovenal onnodig. Iedereen weet ook nu al hoe het kamerlid Jan Schinkelshoek heeft gestemd: als zijn fractie, tenzij hij uitdrukkelijk laat weten anders te stemmen.
Zie ook de reactie van Sargasso op een reactie met een vergelijkbare positie van de Partij van de Arbeid.
Jan Schinkelshoek