Stop discriminatie op grond van neurodiversiteit
De NPO en een groot deel van de politiek zetten helaas mensen met autisme (ASS) en andere psychische aandoeningen nog steeds weg als mensen die niets kunnen, wellicht één gek talent hebben maar toch vooral best 'debiel' zijn of in ieder geval zeer laag functioneren. Dit 'Rain Man'-beeld moet weg!
Petitie
Wij
die begrijpen dat neurodiversiteit juist een grote kracht kan zijn
constateren dat:
door herhaaldelijk verkeerde en eenzijdige stereotyperingen in de media en politiek, clickbait-achtige koppen en/of door bewuste polarisatie er een beeld ontstaat dat mensen met psychische uitdagingen (autismespectrumstoornis, angststoornissen, AD(H)D, depressiviteit, fobieën en andere aandoeningen) zeer laag functioneren in de maatschappij en er niet bijhoren.
Dit concreet is terug te zien in:
- NPO tv-programma's die een zeer eenzijdig beeld geven over bijvoorbeeld autisme (en andere psychische uitdagingen) zoals recent 'Een buitengewoon gesprek' (EO) en het telkens herhalen van films als 'Rain Man' (zelfs in de 'Autismeweek' van 2023), die een zeer eenzijdig beeld geven.
- de manier waarop de regering mensen die psychische (jeugd) zorg nodig hebben wegzet.
- de bezuinigingen op die zorg.
en verzoeken
discriminatie op basis van neurodiversiteit en psychische uitdagingen toe te voegen aan artikel 1 van de Grondwet en de uitwerking ervan in andere wetgeving en (media)beleid.
Het antwoord
Reactie petitie 'Stop discriminatie op grond van neurodiversiteit'
Hierbij stuur ik u de reactie op het verzoek van de commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport om te reageren op de aangeboden petitie “Stop discriminatie op grond van neurodiversiteit”.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Gouke Moes
Onze referentie 55379456
Uw brief 1 oktober 2025
Uw referentie 2025Z18207
Op 1 oktober 2025 heeft uw Kamer een petitie in ontvangst genomen, die als doel heeft om discriminatie op grond van neurodiversiteit tegen te gaan. De petitie bevat een conceptmotie waarin wordt gewezen op de stereotype en negatieve beeldvorming van neurodivergente en psychologisch kwetsbare mensen in de praktijk. Volgens de initiatiefnemer leidt dit tot stigma en maatschappelijke uitsluiting van deze groep mensen. Aangezien de petitie gaat over beeldvorming in de mediasector zal ik, als minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, op verzoek van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, reageren op deze petitie.
Ik wil de initiatiefnemer bedanken voor het aanbieden van deze petitie. De petitie laat zien dat het onderwerp onder veel mensen leeft en geeft ook blijk van betrokkenheid bij de mediasector en het media-aanbod. Ik vind het belangrijk dat media-aanbod, en in het bijzonder het aanbod van de publieke omroep, de brede samenleving in Nederland aanspreekt en dat mensen zich hierin herkennen. Dit geldt ook voor mensen met een beperking en die neurodivers zijn of een psychische kwetsbaarheid hebben. De publieke omroep heeft op basis van de publieke mediaopdracht de taak om onder andere media-aanbod te verzorgen dat op evenwichtige wijze een beeld van de samenleving geeft. Publieke mediadiensten gaan daarbij zelf over de inhoud van het aanbod dat ze maken.
De petitie bevat een conceptmotie met verschillende voorstellen voor het aanscherpen van artikelen uit de Mediawet 2008. Het gaat in het bijzonder over de artikelen 2.88, vijfde lid, artikel 3.5, derde lid, artikel 3.29d, en artikel 4.1a, van de Mediawet 2008. Deze eerste drie artikelen gaan over de passende maatregelen die een media-instelling behoort te treffen om te voorkomen dat het media-aanbod aanzet tot geweld of haat tegen een groep of personen die deel uitmaken van die groep. Het laatste artikel gaat over de voorwaarden waaronder content die schadelijk kan zijn voor jongeren, verspreid mag worden.
In deze brief zal ik niet inhoudelijk reageren op de voorgestelde motie in de petitie, maar ik heb deze wel gedeeld met het Commissariaat voor de Media (hierna: het Commissariaat), de toezichthouder op de Mediawet, zodat hij op de hoogte is van het signaal.
In de afgelopen jaren zijn er vanuit OCW verschillende stappen gezet die bijdragen aan een grotere bewustwording rondom de representatie van mensen met een beperking in de media. In 2023 heeft het Commissariaat voor het eerst de representatie van mensen met een beperking meegenomen in zijn tweejaarlijkse representatiemonitor. Hierin wordt inzicht gegeven in de representatie van mensen met een beperking in non-fictie programma’s. De monitor geeft onder andere aan in welke rol mensen met een beperking in dit type programma’s te zien zijn. De resultaten uit dit eerste onderzoek laten zien dat mensen met een beperking weinig gerepresenteerd zijn in het Nederlandse media-aanbod.1 Mijn ambtsvoorganger heeft de sector bij de publicatie van het rapport dan ook gewezen op het belang om hier over in gesprek te blijven en te kijken hoe deze representatie versterkt kan worden. Ik vind het dan ook belangrijk en goed dat het Commissariaat dit onderdeel structureel heeft opgenomen in de representatiemonitor.
Daarnaast heeft OCW in de werkagenda voor de uitvoering van het VN-verdrag Handicap maatregelen aangekondigd die moeten helpen om de cultuur- en mediasector toegankelijker en inclusiever te maken voor mensen met een beperking.2 OCW doet dit onder andere door samen met VWS het inclusiepact media te ondersteunen, waarbij de inzet is om jonge mensen met een beperking en die werken in de cultuur en mediasector zichtbaarder te maken. Daarnaast wordt momenteel in opdracht van OCW onderzoek gedaan naar de toegankelijkheid van de audiovisuele sector.
1 Monitor represenatie 2023, bijlage bij Kamerstukken II, 2024-25, 30221, nr. 2 411. 2 Kamerstukken II, 2024-25, 24170, nr. 362
Huidige status
Deze petitie staat niet open om ondertekeningen te verzamelen.