Een referendum over het invaren is wel democratisch
Nieuwsbrief van de Stichting Pensioenbehoud van 3 februari 2025
De emeritus-hoogleraren aan de UvA en lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen Bernard van Praag en Joop Hartog vinden dat overheid en pensioenfondsen een referendum mogelijk horen te maken over de uitvoering van de nieuwe pensioenwet. “Maar wel met een gelijk speelveld.”
Zij zien licht aan de horizon.
+Lees meer...
“De Wet Toekomst Pensioenen (WTP) is in 2023 door het parlement goedgekeurd met een kleine meerderheid. Daarbij is echter nogal gezondigd tegen de democratische besluitvorming. Het is natuurlijk zo dat alle belanghebbenden bij deze besluitvorming dienen te worden vertegenwoordigd. De voornaamste belanghebbenden zijn uiteraard de deelnemers (premieplichtigen, slapers en gepensioneerden), die hun geld verplicht moeten beleggen in hun pensioenfonds om een toereikende oudedagsvoorziening op te bouwen “
“De vakbonden beweren dat zij die deelnemers vertegenwoordigen, maar met een organisatiegraad van slechts 15% kunnen ze dit helemaal niet waarmaken. De meeste deelnemerszijn niet verenigd en hebben geen gezamenlijke stem. Om tegenspraak te voorkomen is in de WTP ook nog opgenomen dat het individueel bezwaarrecht ongeldig wordt verklaard. In de besluitvorming zijn de belangen van werkgevers, pensioenfondsen, verzekeraars en consultants meegenomen, maar dat zijn niet de belangen van deelnemers.”
“Bij veel deelnemers daalt het besef in dat de hervorming wel eens heel nadelig voor hen kan uitpakken. De eerste jaren zal het nog wel meevallen vanwege de gedane voorspelling dat ’bijna iedereen er waarschijnlijk op vooruit zal gaan’ door de geleidelijke uitdeling van buffers, maar na enige jaren zijn die nog bestaande buffers uitgeput en liggen non-indexatie of verlaging van pensioenen op de loer. Er is geen enkele garantie meer op koopkrachtbehoud dan de geruststellingen van de Pensioenfederatie en de vakbonden.” Maar wel met hun eigen belangen en die komen helaas niet overeen met de belangen van de pensioendeelnemers.
“De voornaamste verslechteringen zijn het opsplitsen van het collectieve vermogen in miljoenen individuele ’potjes’. Hiermee wordt de solidariteit tussen deelnemers volledig verstoord. Het pensioen wordt een kwestie van geloven op de blauwe ogen van fondsbestuurders. De ervaringen uit het recente verleden geven weinig vertrouwen in de toekomst.”
“Op de treeplank heeft een aantal Kamerfracties een motie ingediend om vóór het invaren een referendum onder deelnemers te houden met de vraag of men wel wil invaren of dat men graag bij het oude systeem wil blijven. Op zich een uitstekend initiatief, maar wel pas als er een gelijk speelveld bestaat voor de twee partijen bij dit referendum. De ene partij (werkgevers, fondsen, vakbonden, verzekeraars, consultants, accountants, en pensioenactuarissen) is uitstekend georganiseerd en bulkt van de centen. De andere partij(miljoenen ongeorganiseerde deelnemers) weet volgens recent onderzoek voor een groot deel niet waar het over gaat. Het lobbycircuit zal weer mooie opdrachten krijgen om te waarschuwen voor hel en verdoemenis als de WTP-plannen niet worden doorgezet. Een en ander gelardeerd en gevoed met studies van adviseurs en wetenschappers, die wel weten aan welke kant hun boterham gesmeerd is.”
“In april 2024 deed de pensioensector de aankondiging dat ’de pensioensectorbereid is om 25 miljard euro extra te investeren in woningbouw, infrastructuur en de energietransitie in Nederland. In ruil wil de pensioensector dat de afspraken over het nieuwe pensioenstelsel zonderaanpassingen worden uitgevoerd en dat PVV, BBB en NSC hun verzet tegen de hervorming staken’ (Volkskrant 2 mei, 2024). Dit aanbod was schandalig omdat het ging om geld van de deelnemers, waarbij niet het optimale rendement voorop stond maar de chantage van parlementariërs.”
“Kortom, als het geld in zo ruime mate voorhanden is, verplicht de fondsen dan om zonder recht van inspraak te bedingen de financiën te verschaffen om een realistisch referendum volgens modern-democratische regels mogelijk te maken.”
