Het feit dat de overname nu op deze manier in het nieuws komt, suggereert dat dit mechanisme niet tijdig is ingezet om de aard van de koper te beoordelen.

✅ Huidige Actie (Reactief)

Onderzoek Laten Uitvoeren: De ministeries van Binnenlandse Zaken (BZK) en Economische Zaken (EZK) hebben samen met de landsadvocaat direct een onderzoek ingesteld. Dit onderzoek richt zich op:

De juridische en operationele consequenties van de overname.

De contractuele afspraken die Solvinity met de overheid heeft (Change of Control-clausules).

Politieke Reactie: De staatssecretaris voor Digitalisering heeft erkend dat de onrust in de Tweede Kamer wordt gedeeld en de vragen van het parlement (van GroenLinks-PvdA en de SGP) moeten nog worden beantwoord.

Middelen die de Overheid Nog Heeft

De Nederlandse overheid beschikt nog over drie belangrijke middelen om de overname te beïnvloeden of te blokkeren:

A. De Wet Veiligheidstoets Investeringen, Overnames en Fusies (Wet Vifo)

Dit is het krachtigste juridische middel:

Werking: De Wet Vifo, die sinds juni 2023 van kracht is, stelt de overheid in staat om investeringen, overnames en fusies te toetsen die een risico kunnen vormen voor de nationale veiligheid, met name in vitale sectoren en bij hoogwaardige sensitieve technologie.

Toepassing: De overheid moet beoordelen of Solvinity (als beheerder van de DigiD-infrastructuur en overheidsdata) valt onder de definitie van een vitale aanbieder. Als dit het geval is, kan de overheid de overname verbieden of deze onder strikte voorwaarden stellen (bijvoorbeeld dat bepaalde data en diensten in een afgescheiden Nederlandse/Europese entiteit blijven).

B. Contractuele Bepalingen

Werking: De overheid heeft lopende contracten met Solvinity voor het leveren van diensten aan DigiD, Mijn Overheid en het CJIB. Deze contracten bevatten vrijwel zeker clausules over de beveiliging van data, de locatie van servers en clausules over zeggenschap (zogenaamde Change of Control).

Toepassing: Als de overname leidt tot een situatie (bijvoorbeeld door de Amerikaanse Cloud Act) waarin de contractuele beveiliging en privacy van gegevens niet langer kan worden gegarandeerd, kan de overheid:

De contracten direct opzeggen of beëindigen.

De overname gebruiken als onderhandelingsmiddel om dwingende voorwaarden over datajurisdictie af te dwingen voordat de deal gesloten wordt.

C. De Dreiging van Contractbeëindiging en Migratie

Werking: Het ultieme middel is om, onafhankelijk van de Wet Vifo, te besluiten dat de risico's (vooral geopolitieke en juridische) onacceptabel zijn.

Toepassing: De overheid kan besluiten de afspraken met Solvinity niet te verlengen en de cruciale diensten (zoals de hosting van de DigiD-gebruiksomgeving) migreren naar een andere, bij voorkeur een staats- of Europees gecontroleerde partij. Dit is een kostbare en complexe operatie, maar het is de sterkste vorm van zeggenschap.

Kunnen we het schip nog keren?

De termijn voor effectieve actie is zeer kort:

De overname bevindt zich nu in een cruciale fase. Nu er een bod is uitgebracht en de due diligence waarschijnlijk loopt, zit de overname in de afrondende fase. De overheid moet ingrijpen vóór de definitieve 'closing date' van de deal.

Als de Wet Vifo van toepassing is, moet de overheid dit onmiddellijk communiceren en de toetsingsprocedure starten om de deal te pauzeren. Elke dag uitstel vergroot de kans dat de overheid slechts achteraf nog kan reageren.

En nu? De overheid moet haar onderzoek op zeer korte termijn (dagen tot enkele weken) afronden en een politiek besluit nemen om de Wet Vifo in te zetten of de contractuele beëindiging in gang te zetten, om nog invloed uit te oefenen op het eigenaarschap van Solvinity.

Daarom is het van belang de Tweede Kamer onder druk te zetten deze situatie zeer serieus te nemen. Dit gaat over jouw toegang tot voor jou belangrijke data!!

Ben jij iemand die thuis is in deze materie, of weet hoe je dit voor een groot publiek over het voetlicht krijgt? Jouw hulp is welkom!