Deze toezegging deden ze na de overhandiging van de petitie ‘Hart voor Biodiversiteit, geen octrooi op leven’ door Bionext tijdens de Landbouwborrel in Brussel op 26 mei. In de petitie riep Bionext en de ruim 17.000 ondertekenaars de Europarlementariërs op om de Europese octrooiwetgeving aan te passen zodat veredelaars en boeren weer vrij kunnen beschikken over alle erfelijke eigenschappen van planten en dieren voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Om de oproep kracht bij te zetten ontvingen ze een doos met heerlijke octrooi-vrije paprika’s. Bij het overhandigen van de petitie benadrukte Miriam van Bree van Bionext dat heel veel mensen ongerust zijn over deze ontwikkeling. Niet alleen (biologische) boeren en de veredelaars, maar ook consumenten en burgers maken zich zorgen. Ruim 17.000 mensen hebben zich verdiept in dit toch redelijk ingewikkelde onderwerp en de petitie ondertekend. Ook op facebook lieten veel mensen van zich horen. Allemaal maken ze zich zorgen: van docent tot directeur van een groothandel, van student tot aan onderzoeker. Aan de Europarlementariërs is de taak om deze zorgen weg te nemen.  De aanbieding werd vooraf gegaan door een aantal korte presentaties. Maaike Raaijmakers, projectleider bij Bionext vertelde dat verandering van de Europese octrooiwetgeving de enige weg is die nog open staat om octrooien op planten tegen te gaan. Het Europees Octrooi Bureau heeft namelijk onlangs duidelijk uitgesproken dat de huidige wetgeving (waarin staat dat een octrooi op klassieke veredeling niet is toegestaan), toch ruimte biedt voor octrooien op natuurlijke eigenschappen. Het proces is niet octrooieerbaar, maar het eindproduct wel. Voor de biologische sector zijn de risico’s van octrooien nog groter dan bij de gangbare sector. Er zijn veel kleine(re) bedrijven actief in de biologische veredeling. Zij zijn bijzonder goed in veredelen, maar hebben niet de juridische deskundigheid om alles uit te zoeken rondom de octrooien. Tot nu toe was dat ook niet nodig. Met de juridisering zijn het vooral de grotere bedrijven die daar voldoende tijd en geld voor hebben. Nico van Ruiten, voorzitter LTO Glaskracht gaf kort en helder zijn standpunt: Boeren en tuinders kunnen het rooien zonder octrooien. Peter van de Pol, Schoneveld Breeding, een MKB-veredelingsbedrijf gaf namens brancheorganisatie Plantum aan dat innovatie tot stand komt daar waar veel mogelijkheden liggen. Octrooien op plantaardig materiaal maakt het aantal mogelijkheden kleiner. Hij vergeleek veredeling het met een legodoos, vol met allerlei steentjes. Innovatie is die zo stapelen dat er iets nieuws ontstaat. Maar als een hoeksteentje ontbreekt, haal je het gewenste eindresultaat niet meer. 

Ruim 17 duizend mensen ondersteunen de oproep van Bionext om de Europese octrooiwetgeving aan te passen, zodat veredelaars en boeren weer vrij kunnen beschikken over erfelijke eigenschappen van planten en dieren voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Nu kunnen deze eigenschappen via een octrooi geclaimd worden. Een internationale coalitie van maatschappelijke organisaties en brancheorganisaties, waar Bionext deel van uitmaakt, vindt dat octrooien op planten en dieren de innovatie in de veredeling beperken. Maaike Raaijmakers, Bionext: “Door de octrooien zal de diversiteit aan rassen voor de voedselproductie afnemen en dat leidt tot minder keuze voor veredelaars, boeren en consumenten. Op termijn komt hierdoor de voedselzekerheid en biodiversiteit in gevaar.” De actie van Bionext, tegen het octrooi van Syngenta op de rode paprika, heeft in een jaar tijd ruim 17 duizend handtekeningen en 500 giften opgeleverd. Raaijmakers: “Dit onderstreept dat veel mensen vinden dat er iets moet veranderen. Planten en diereneigenschappen moeten principieel niet octrooieerbaar zijn.” De noodzaak om de Europese wetgeving aan te passen, is nog groter geworden door een recente uitspraak van de Hoge Kamer van Beroep van het Europees Octrooi Bureau. Volgens de Hoge Kamer is het verbod op het octrooieren van essentieel biologische processen (klassieke veredeling) in het Europees Octrooi Verdrag niet van toepassing op de producten die daaruit voortkomen, zoals zaden, planten en vruchten. Bionext vindt deze uitspraak onbegrijpelijk en pleit voor snelle politieke actie. Inmiddels zijn er al 900 octrooien op dieren en 1.800 octrooien op planten verleend en zijn er duizenden in voorbereiding.

Wat in het Europees Octrooi Verdrag staat over het verbod op het octrooieren van essentieel biologische processen (klassieke veredeling) is volgens de Hoge Kamer niet van toepassing op de  producten die daaruit voortkomen, zoals zaden, planten en vruchten. Bionext, ketenorganisatie voor biologische landbouw en voeding, pleit voor snelle politieke actie. Maaike Raaijmakers van Bionext: “Het verbod op het octrooieren van klassieke veredeling, dat in artikel 53b van het EOV staat, wordt hiermee nog verder uitgehold. Het enige wat octrooi aanvragers voortaan hoeven te doen om dit verbod te omzeilen is hun claim op het proces omzetten in een claim op het eindproduct. Met deze uitspraak maakt het Europees Octrooi Bureau de weg vrij voor bedrijven als Monsanto en Syngenta om nog meer controle te krijgen over ons dagelijks voedsel. Ik vrees dat het aantal octrooien op klassiek veredelde gewassen nu snel zal toenemen.” Om dit proces te stoppen is een internationale aanpak en een wijziging van de Europese octrooiwetgeving noodzakelijk. De internationale coalitie No Patents on Seeds! waar Bionext deel van uit maakt roept daarom op tot onmiddellijke politieke actie op internationaal niveau. Volgens Bionext zijn er verschillende oplossingen denkbaar. Zo zou de Administratieve Raad van het Europees Octrooi Bureau de implementatieregels van het EOV aan kunnen passen. Indien een meerderheid van de 38  landen die dit verdrag hebben ondertekend dit willen, is dit op korte termijn te realiseren. Ook een verklarende toelichting van de Europese Commissie over de interpretatie van de huidige wetgeving zou op korte termijn kunnen helpen. Op de langere termijn is  een aanpassing van de EU Biotech Richtlijn noodzakelijk. De Nederlandse overheid pleit hier al jaren voor, maar deze opvatting heeft onvoldoende draagvlak bij andere lidstaten. Verder onderkennen alleen de Duitse en Franse overheid tot nu toe de problemen die octrooien op voedselgewassen met zich mee brengen. Dit betekent dat het octrooi op de rode paprika van Syngenta, waar Bionext tegen procedeert, voorlopig overeind blijft. De bezwaarprocedure loopt echter gewoon door. “Het octrooi kan nog steeds afgewezen worden, bijvoorbeeld als blijkt dat de ontdekking van de witte vlieg resistentie in de wilde paprika niet nieuw meer was,” aldus Maaike Raaijmakers.